De tuinbouw dreigt uit Nederland te verdwijnen. Dat zeggen toonaangevende glastuinbouw-ondernemers vandaag in het FD en op BNR.

De analyses corresponderen met het beeld dat op Foodlog door de jaren heen is ontwikkeld:
1. een versnipperd en formuleloos aanbod in combinatie met een hoge en door de banken opgejaagde productie leidt tot belabberde prijzen
2. er zit geen zelforganiserende kracht in de sector, zodat het hangen en wurgen is tot de markt door massale faillissementen het ontstane overaanbod corrigeert
3. de meest belanghebbende bank, Rabobank (80% marktaandeel in tuinbouwfinancieringen), probeert die marktcorrectie zo zacht mogelijk te laten plaatsvinden, maar remt daardoor de facto het proces.

Deltaplan
In het FD roept Rob Bal van Red Star, een van de grootste tomatenbedrijven van Nederland, op tot de vorming van een Deltaplan voor de Nederlandse tuinbouw. Komt dat niet tot stand dan zal die net als de textielindustrie en de scheepsbouw uit ons land verdwijnen.
Dat is een opvallende uitspraak omdat de grote bedrijven tot op heden gokten op het wegvallen van de kleinere, waarna hun marktpositie zou zijn veiliggesteld. Mogelijk brengt dus de zachte landing die Rabobank probeert te verzorgen hen in de problemen.

De koning als mascotte
Indien die plausibele analyse juist is, moet Nederland zich achter de oren krabben.

Onze regering zet de koning in als mascotte om de in de wereld in technische zin daadwerkelijk toonaangevende Nederlandse tuinbouw te verkopen. Dat doet onze regering vanuit het opkomende besef dat de opbengsten van voedselproductie, -verwerking, handel in voedsel en begrip van het functioneren van ketens dominant zijn in de samenstelling van ons Bruto Nationaal Product en het overschot op onze betalingsbalans.

Onbegrepen ontwikkelplek
Bal lijkt te waarschuwen voor de implosie die een van de belangrijkste sectoren voor een gezonde voedselvoorziening van 21e eeuwse steden voor het Nederlandse belang dreigt af te sluiten. Nederland is een belangrijke ontwikkelplek. Als die verloren gaat, gaat ook ons economisch belang in de groei die de sector wereldwijd zal meemaken verloren. Bal geeft met zoveel woorden aan dat de echte ondernemers hun heil in de rest van de wereld zullen zoeken, zonder Nederland nog als ontwikkelplek te zien. "We hebben goud in handen, maar Nederland lijkt daarvan onvoldoende op de hoogte", zegt hij. Hij lijkt er dan ook weinig op te vertrouwen dat de betekenis en consequenties van zijn uitspraken gehoord worden.

Eindspel: afbreken en exporteren
Bal noemt tussen neus en lippen door een oplossing voor de overproductie in de tuinbouw. Terwijl Rabobank nu kassen inkoopt en verhuurt om de waarde van zijn onroerend goed portefeuille te redden, zou je ze ook af kunnen breken en elders in de wereld op kunnen bouwen. Zo simpel kan het zijn, want de vraag naar voedselveilig geteelde groenten elders in de wereld stijgt. China wordt geconfronteerd met vervuilde bodems en biedt in zijn eentje een markt waar de Nederlandse overproductie in een holle kies zou verdwijnen

Interessant zijn de commentaren onder het artikel in het FD. Velen vragen zich af waarom Nederlands overheidsgeld de tuinbouw zou moeten willen redden.
Dat past bij het algemene beeld dat Nederland vertoont: we houden niet van onze voedselverwerkende en -producerende industrie.

In opdracht van Rabobank werkt het prestigieuze adviesbureau McKinsey op dit moment aan een analyse van en plan voor de Nederlandse tuinbouw dat €1,6 miljoen moet kosten. Mogelijk staat het hierboven. Gratis en voor niets. Kort samengevat: Rabobank moet kassen inkopen, afbreken, exporteren en wat ondernemers naar het buitenland sturen en mensen als Bal niet langer voor de voeten lopen. Zoniet, dan hindert de bank de positieve ontknoping van het eindspel.

Fotocredits: Kas, Denkrahm
Dit artikel afdrukken