1 min
Het Koocboec oft Familieren Keuken Boecis om verschillende redenen bijzonder. Het is om te beginnen het enige Nederlandstalige kookboek dat in de Spaanse Nederlanden gedrukt werd in de 17e eeuw. En we weten wie de auteur is: M. Antonius Magirus, die met zijn zeer persoonlijke adviezen en opmerkingen tot leven komt in zijn geschrift (Is uw man korzel, bak hem een taart).
Spaarzaam en smakelijk, zo kun je de receptuur karakteriseren. Maar hij heeft deze recepten niet zelf bedacht. Magirus leent nadrukkelijk bij de Italiaan Bartolomeo Scappi. 141 recepten van Magirus (totaal 170) zijn ontleend aan Scappi's Opera uit 1570. Scappi was kok van kardinaal Lorenzo Campeggi, pauselijk gezant bij tal van Europese hoven. Die invloed merk je ook in de receptuur: zuurkool uit Duitsland, rijstsoep uit Damascus, melksoep uit Hongarije, recepten met een Arabische herkomst, een Franse of een Spaanse. En Italiaanse regionale gerechten.
Op de uitgebreide inleiding volgt het koocboec zelf. Tussen de hertaalde recepten staat uitleg over de ingrediënten en bereidingswijze, vaak met prachtige illustraties.
De moderne bewerking van de recepten vind ik hier en daar onnodig ingewikkeld, maar wie van zelf prutsen in de keuken houdt, stoort zich daar niet aan
Een aanrader dus, ondanks de ietwat oubollige titel: Lieve Schat, wat vind je lekker?
Het Koockboec van Antonius Magirus (1612) en de Italiaanse keuken van de renaissance, Jozef Schildermans, Hilde Sels, Marleen Willebrands, uitgeverij: Davidsfonds/Leuven.
Zie:
- magirus.net
- kookhistorie.nl/magirus
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Het is hoogst waarschijnlijk dat Magirus in die tijd een dubbele betekenis aan zijn woorden hechtte. Kijk ook naar de schilderkunst uit die tijd vol subtiele en minder subtiele verwijzingen naar de erotiek. Het was juist dat voor de handliggende, wat ik oubollig vond. Overigens: verder niets dan lof, voor de hele onderneming!
Waarom noemden we het boek Lieve schat, wat vind je lekker? Sommigen vinden de titel oubollig, anderen leggen de link met seks. Oubollig kan, want de titel is een letterlijk citaat uit het Koocboec van Antonius Magirus:
Siet, het staet hier plat, en breckt u hooft daer soo seer niet mede, hier staet in: herteken wat lust u?
En wie weet was Magirus hier bewust een beetje dubbelzinnig; er zitten nog wel meer seksuele “innuendo’s” in het Koocboec. Omdat moderne lezers het woord herteken (letterlijk “hartje”) uitspreken als “hertéken” in plaats van “hèrteken” hebben we de hedendaagse vertaling die Marleen Willebrands van dit fragment maakte als titel gebruikt.