Kvarøy, de duurste en duurzaamste kweekzalm ter wereld

De heilige graal van kweekvis is de voerconversie. Om vis te kweken moet je ze voeren, en dat voer wordt gemaakt van andere vis. Véél andere vis, in de vorm van visolie en vismeel, legde Christien Absil hier uit. Het probleem van kweekvis is dat er meer vis in gaat dan dat het vis oplevert.

Kweekzalm kent bovendien nog andere problemen, zoals ziekten en parasieten (zalmluis) en ook de dierenwelzijnsorganisaties hebben de zalmkweek in het vizier. Vorig jaar recenseerde Huib Stam het boek Salmon Wars dat de industrie genadeloos fileerde.

'Revolutionaire doorbraak'
En toen viel er een uitnodiging in de bus. "Revolutionaire doorbraak in het kweken van zalm". Bart van Olphen was de Noord-Noorse zalmkwekerij Kvarøy Arctic op het spoor gekomen. Het op het kleine eiland Indre Kvarøy gevestigde familiebedrijf was in 1976 begonnen met het kweken van zalm, op de meest duurzame manier die ze konden bedenken. In nauwe samenwerking met het visvoerbedrijf BioMar ontwikkelde het bedrijf een toekomstbestendige kweekzalm. Met een visconversie van 0,48:1 (!). "Voor het eerst in de geschiedenis is er een “vis-in vis-uit” ratio van minder dan 0,5. Met andere woorden, er komt twee keer zoveel vis uit dan dat erin gaat. Zonder dat het ook maar enigszins ten koste gaat van de kwaliteit en smaak. Dé kweekvis voor de toekomst!"

Om de lancering van deze revolutionaire kweekzalm in Nederland kracht bij te zetten - hij is te koop bij Albert Heijn en Picnic -, organiseerde duurzame vis-expert Bart van Olphen deze week een feestelijke lunch bij de Gouden Reael. Op het menu: de Kvarøy zalm uiteraard, bereid door chefs Thomas Demuth en Alain Caron. En op het scherm, via een beeldverbinding, Alf Knutsen, namens Kvarøy Arctic.

Alf Knutsen per videoverbinding, rechts Bart van Olphen
Innovatie
In gesprek met de aanwezige visserijspecialisten, culi's, journalisten en andere geïnteresseerden vertelt Knutsen dat de familie vanaf het begin in 1976 al inzet op innovatie en duurzaamheid. Zo kweekt het bedrijf zijn eigen zalmpjes vanuit de hom en kuit van de beste zalmen (die mogen uitgroeien tot 12 kilo), haalde het al 20 jaar geleden het koper uit de kooien, omdat dat gifstoffen in het zeewater lekt, gebruikt het geen antibiotica, hebben de zalmen 50% meer ruimte en faseert het de lumpsuckers - kleine visjes die de parasieten wegeten - uit voor een innovatieve lasertoepassing. De grootste verandering zit echter in het visvoer. "Wij hebben waarschijnlijk de duurste zalm om te kweken ter wereld", zegt Knutsen niet zonder enige trots. "Maar ook de meest verantwoorde."

Het voer is de grootste kostenpost van kwekerijen. De Kvarøy-zalm krijgt voer dat voor 75% uit plantaardige stoffen bestaat, en voor 25% uit 'mariene' ingrediënten. Vismeel en visolie dus, maar niet van daarvoor gevangen vis. In het samen met BioMar ontwikkelde 'Blue Impact Feed', dat voor iedere kwekerij die dat zou willen te koop is, zijn de afsnijdsels verwerkt van in de Noord-Atlantische oceaan gevangen pelagische vis (makreel, haring, blauwe wijting). Een reststroom dus. Om aan voldoende omega-3 te komen wordt er algenolie toegevoegd. De plantaardige voerelementen bestaan naast raapzaadolie en tarwezetmeel uit guar-, erwten-, soja- en tarwe-eiwitten, camelina-olie en 'algaprime', een microalg die rijk aan omega-3 is.

De Kvarøy zalm
'Data driven'
Gevraagd naar de toekomst van de kweekzalmindustrie, heeft Knutsen een klip-en-klaar antwoord. "We moeten nog veel meer innoveren," zegt hij. "En vooral nog veel meer data-driven worden."

Nu al gebruikt Kvarøy Arctic talloze sensoren, die de temperatuur bijhouden, hoe de zalmen bewegen, de lasers voor de parasietenbestrijding aansturen. "We moeten al die meetgegevens gaan gebruiken om de kwaliteit van onze zalm te voorspellen." En bovendien om de consument precies te kunnen vertellen waar zijn zalm vandaan komt, hoe die geleefd heeft, en wat hij gegeten heeft. Dan zal die consument met alle liefde en plezier ook een eerlijke en verantwoorde prijs voor de zalm willen betalen (denk aan zo'n €5,50 voor 100 gram). En dat is pas echt duurzaam.

Over de smaak van de Kvarøy zalm: niets dan lof. Rauw als tartaar, gemarineerd, gebakken: het was smullen geblazen, met een gerust geweten op de koop toe.