Wist je dat rijst arsenicum bevat? Onderzoekers ontdekten een eenvoudige manier om het daar weer uit te halen.
Onderzoekers van Queen’s University in Belfast vonden een oplossing voor het terugbrengen van de schadelijke hoeveelheden arsenicum die onvermijdelijk in rijst zitten.
Rijst belangrijkste bron
“Rijst is veruit de belangrijkste bron van anorganisch arsenicum”, zegt Andy Meharg, hoogleraar plant en bodemkunde aan de Queen’s University op BBC News. Teveel arsenicum binnenkrijgen geeft een verhoogd risico op blaas- en longkanker en kan voor schade aan het zenuwstelsel zorgen. Met name baby's, kleine kinderen en zwangere vrouwen lopen die kans.
Rijst kan tot 10 keer meer arsenicum bevatten dan andere voedingsmiddelen. Dat komt omdat rijst in onder water staande velden groeit, zodat het gemakkelijk arsenicum uit de bodem opneemt.
De kans op arsenicuminname komt bij Europeanen voor ongeveer de helft voort uit de consumptie van rijst. In landen als Bangladesh en China ligt die kans aanmerkelijk hoger vanwege hun hogere consumptie. Dat blijkt uit een rapport uit 2009 van de European Food Safety Authority (EFSA). “Twee of drie keer per week rijst eten is prima, 2 of 3 keer per dag is zorgelijk”, aldus Meharg.
Verschillende cycli
Meharg en zijn team onderzochten manieren om het arsenicum tijdens het kookproces uit de rijst te verwijderen. Koken in water spoelt het arsenicum (deels) uit. Maar omdat de rijst het kookwater opneemt tijdens de garing, wordt al het arsenicum gewoon weer geabsorbeerd. Meharg bedacht een andere manier om de rijst te koken: in het filter van koffiezetapparaat. Het hete water dat in het filter druppelt, spoelt het arsenicum weg uit de rijst. De helft tot 85% van het arsenicum bleek op deze wijze te verdwijnen.
Het enige probleem is dat de garing van de rijst net zo lang duurt als in een pan: 20 minuten voor witte rijst en 40 voor bruine. Een koffiezetapparaat doet ongeveer 10 minuten over het zetten van een volle kan. Je moet dus verschillende cycli achter elkaar laten lopen. Voordeel is wel dat je het gebruikte water blijkt te kunnen recyclen zonder dat het uitgefilterde arsenicum alsnog in de rijst terecht komt.
Queen’s werkt inmiddels aan een rijstkoker op basis van het 'druppel-filterkoffieproces', weet de BBC.
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in PLOS ONE.
Fotocredits: ‘Brown Rice’, Rob & Dani
Dit artikel afdrukken
Rijst belangrijkste bron
“Rijst is veruit de belangrijkste bron van anorganisch arsenicum”, zegt Andy Meharg, hoogleraar plant en bodemkunde aan de Queen’s University op BBC News. Teveel arsenicum binnenkrijgen geeft een verhoogd risico op blaas- en longkanker en kan voor schade aan het zenuwstelsel zorgen. Met name baby's, kleine kinderen en zwangere vrouwen lopen die kans.
Rijst kan tot 10 keer meer arsenicum bevatten dan andere voedingsmiddelen. Dat komt omdat rijst in onder water staande velden groeit, zodat het gemakkelijk arsenicum uit de bodem opneemt.
De kans op arsenicuminname komt bij Europeanen voor ongeveer de helft voort uit de consumptie van rijst. In landen als Bangladesh en China ligt die kans aanmerkelijk hoger vanwege hun hogere consumptie. Dat blijkt uit een rapport uit 2009 van de European Food Safety Authority (EFSA). “Twee of drie keer per week rijst eten is prima, 2 of 3 keer per dag is zorgelijk”, aldus Meharg.
Verschillende cycli
Meharg en zijn team onderzochten manieren om het arsenicum tijdens het kookproces uit de rijst te verwijderen. Koken in water spoelt het arsenicum (deels) uit. Maar omdat de rijst het kookwater opneemt tijdens de garing, wordt al het arsenicum gewoon weer geabsorbeerd. Meharg bedacht een andere manier om de rijst te koken: in het filter van koffiezetapparaat. Het hete water dat in het filter druppelt, spoelt het arsenicum weg uit de rijst. De helft tot 85% van het arsenicum bleek op deze wijze te verdwijnen.
Het enige probleem is dat de garing van de rijst net zo lang duurt als in een pan: 20 minuten voor witte rijst en 40 voor bruine. Een koffiezetapparaat doet ongeveer 10 minuten over het zetten van een volle kan. Je moet dus verschillende cycli achter elkaar laten lopen. Voordeel is wel dat je het gebruikte water blijkt te kunnen recyclen zonder dat het uitgefilterde arsenicum alsnog in de rijst terecht komt.
Queen’s werkt inmiddels aan een rijstkoker op basis van het 'druppel-filterkoffieproces', weet de BBC.
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in PLOS ONE.
Fotocredits: ‘Brown Rice’, Rob & Dani
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Mensen, wat kunnen we toch moeilijk doen.
Rijst in heet of kokend water doen, enige tijd laten koken onder af en toe roeren tot de rijst water opgenomen heeft en arsenicumzout in oplossing heeft kunnen laten gaan, maar nog niet echt aan het zwellen is. Water afgieten en eventueel rijst nog even afspoelen, vers kokend water er bij, tot de gebruikelijke totale kooktijd door laten koken en na laten garen/zwellen.
Iets meer werk, maar het betekent in ieder geval dat we niet wéér een speciaal apparaat in de keuken er bij hebben.
Mits je een apparaat ter beschikking stelt waarmee je arsenicumconcentraties in kookwater en gare rijst kunt bepalen, kun je een middelbare scholier dit onderzoek laten uitvoeren, waarbij een variatie in kooktijd 1 en kooktijd 2 inzicht kan geven in de ideale verdeling tussen de beide kookfasen.
Tipje van een chemicus: géén keukenzout/zeezout in de eerste ronde toevoegen, omdat dit de effectiviteit van het uitspoelen van het anorganische arsenicumzout kan verminderen.
KISS: keep it simple stupid, hoorde ik vroeger altijd.
Ik eet zelf overigens in verband met het arsenicumgehalte geen hap minder rijst na eerder uitgevoerd speur- en rekenwerk, mede op grond van enkele van de onderstaande feitjes. Maar als low-carb en Paleoaanhanger bevind ik me toch al niet in de risicogroep.
Een paar feitjes:
- rijsteters hadden bij een onderzoek na een voor westerlingen gemiddelde inname van rijst een 44% hogere arsenicumuitscheiding dan zij die geen rijst hadden geconsumeerd. Bij een dubbel zo hoge inname was dit 70% meer. Dit lijkt misschien veel, maar het ligt dus in dezelfde ordegrootte als de totale gemiddelde arsenicumbelasting minus rijst, waar in het algemeen weinig aandacht aan besteed wordt.
- bij mensen die appel- of druivensap dronken werd 20% meer arsenicum in de urine aangetroffen dan bij hen die dit niet deden.
- ook rund, varkens- en kippevlees kunnen een relevante bijdrage geven aan de inname van inorganisch arsenicum. Vis en andere zeedieren bevatten eveneens arsenicum, maar hierbij gaat het grotendeels om het minder giftige organische arsenicum.
- andere en makkelijker weg te reguleren bronnen van arsenicumcontaminatie bestaan: arsenicum wordt/werd aan kippevoer toegevoegd in Amerika, om kippevlees een gezonder kleurtje te geven, parasieten te doden en groei te bevorderen. Het gaat/ging om Roxarsone van Pfizer, waarvan de FDA in 2011 aangekondigd heeft dat Pfizer de productie zou staken. Of dit tot algeheel verdwijnen van deze bron heeft geleid is natuurlijk de vraag.
- in Europa valt in het algemeen de hoeveelheid arsenicum in de bodem mee, maar in de Verenigde Staten bestaan gebieden met een zorgelijk hoge bodemconcentratie. Ook gebieden in Oost-Azië kunnen hoge concentraties in de bodem bevatten, wat in de niveaus van de daar geproduceerde rijst terug te vinden is.
- arsenicum in de bodem betekent ook arsenicum in het grondwater, wat een belangrijke inname via drinkwater kan betekenen. Dit is vooral in gebieden in Zuid- en Oost-Azië een probleem.
- gebieden met hoge bodemconcentraties zijn onder andere: Mexico, Chili, Argentinië, West-USA, Bangladesh, Mongolië, Hongarije, Roemenië, China, Taiwan, Thailand, Vietnam, waarvan enkele belangrijke rijst rijstexporteurs zijn.
- ook tabak neemt arsenicum uit de grond op. Vroeger werd bij de teelt lood-arsenaat gebruikt als pesticide, maar ook bij appel- en aardappelteelt. Vanaf 1947 werd het geleidelijk vervangen door DDT. Gebruik werd pas verboden in de USA in 1988. Over residuen lood en arseen in de grond is het nodige gepubliceerd.
- het gebied van oorsprong en de soort rijst bepalen grotendeels de arsenicumconcentraties. Basmatirijst uit Californië schijnt de laagste concentraties te hebben.
Laat u door arsenicum niet té veel van de kook brengen!
Het is toch een schande! Eten we rijst, krijgen we rattengif binnen!
Er is een hele lange lijst te maken van stoffen waar we van in paniek raken, maar gewoon dagelijks via natuurlijke manier binnenkrijgen. Wat dacht je van bijvoorbeeld furfural in de koffie.
Maar dat wordt er ongetwijfeld op dezelfde manier uitgefilterd ;)
Wel aardig deze bevinding. Voor 100g rijst is dit thuis eenvoudig uit te voeren. Maar ...eh moesten we voortaan niet juist een hooikist gebruiken om energie te besparen?
Rond rijst heerst een stilte. Als schadelijke hoeveelheden arsenicum onvermijdelijk in "brood" zouden zitten, dan wordt er geheid veel aandacht aan besteed.
Het wordt m.i. daarom tijd dat het gehalte aan anorganisch arsenicum van rijst uit verschillende landen eens wordt gepubliceerd. Ben zelf nieuwsgierig hoe de rijst uit bijvoorbeeld de Camargue of de Po-vlakte afsteekt tegen die uit Amerika of India. Het water is overal immers anders van samenstelling.
Ja Joep #3, mij lijkt ook rijst stomen hetzelfde te doen, maar er moet wel veel meer water doorheen volgens deze mensen, dus geen deksel bovenop en je rijstzeef in een grotere pan zetten?
Of een alambiek of alquitara gebruiken met zeef en kolom voor kruiden (rijst nemen ipv kruiden); die dingen heb je in alle maten van 0,5 tot meer dan 100 liter.
Interessante en goede ontwikkeling, bedankt Foodlog, deze had ik gemist...