1 min
In tien jaar tijd is de soortenrijkdom van insecten met een derde afgenomen, schrijven Duitse onderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Een direct causaal verband met de landbouwpraktijk hebben ze, op lokaal niveau, niet kunnen vaststellen. De onderzoekers vermoeden dat landbouw een groter effect op een veel ruimere landschappelijke schaal. Maar dat is vooralsnog speculatie.
Insectensterfte is een feit. Vermoedens waren er al, en na de eerste verontrustende publicatie van de inmiddels wereldberoemde amateur-entomologen van Krefeld verschenen er meer en meer onderzoeken. Die hadden echter hun beperkingen in tijd, bereik en mate van detail. Deze week verscheen een nieuwe (om zijn systematische opzet in een opinie geprezen) studie in Nature. De auteurs waren op zoek naar een causale relatie tussen insectenafname en intensiteit van landgebruik. Op lokaal niveau hebben ze die niet eenduidig kunnen vaststellen.
Een team van de Technische Universiteit München verzamelde tussen 2008 en 2017 regelmatig insecten en andere geleedpotigen (zoals spinachtigen en duizendpoten) op 290 locaties in drie regio's: op de Zwabische Alb in Zuid-Duitsland, in Hainich - een beboste heuvelrug in Thüringen - en in Schorfheide in Brandenburg. "We hadden niet verwacht dat een dergelijke daling in slechts tien jaar tijd zou worden waargenomen - het is beangstigend, maar het past in het beeld dat steeds meer studies laten zien," zegt co-auteur Wolfgang Weisser op Agrarheute.
150 locaties bestonden uit gras- en weilanden, die twee keer per jaar werden bemonsterd met netten. De overige 140 lagen in bossen. Dertig daarvan werden jaarlijks onderzocht met vallen, de rest eens per 3 jaar. De onderzochte graslanden varieerden van graslanden waar een paar dagen per jaar schapen graasden tot weilanden waar meerdere keren per jaar werd gemaaid en bemest. Ook de bosgebieden werden ingedeeld in categorieën met weinig of intensief beheer.
Verschillen
In totaal ving en telde het team meer dan 1 miljoen insecten van 2.700 soorten. In weilanden bleek de teruggang in biomassa 67% te zijn, in aantallen 78% en in soortenrijkdom 34%. In de bosgebieden nam de biomassa met 41% en de soortenrijkdom met 36% af, maar werd geen significante afname in aantallen vastgesteld.
Opvallend was dat de sterkste afname in de grasgebieden plaatsvond die omringd waren door akkerbouwland en vooral 'honkvaste' soorten betrof. In de bossen werd de sterkste afname vastgesteld bij insectensoorten die zich makkelijk en ver verplaatsen.
Landschapsschaal
De oorzaken zijn onbekend. Uit de resultaten blijkt, zo schrijven de auteurs, dat insectensterfte niet beperkt blijft tot de open (bebouwde) ruimte maar overal voorkomt, ook in bossen.
"Onze resultaten", zeggen de onderzoekers, "suggereren dat de belangrijkste aanjagers van de achteruitgang van insecten zich op grotere ruimtelijke schalen manifesteren en (in ieder geval voor graslanden) in verband worden gebracht met de landbouw op landschapsniveau." Om onderbouwd te kunnen zeggen wat de oorzakelijke verbanden zijn en in welke mate de landbouw de sterfte bepaalt, is nader onderzoek nodig, aldus Agrarheute.
Dit artikel afdrukken
Onze resultaten suggereren dat de belangrijkste aanjagers van de achteruitgang van insecten zich op grotere ruimtelijke schalen manifesteren en (in ieder geval voor graslanden) in verband worden gebracht met de landbouw op landschapsniveauTien jaar lang, 290 locaties
Een team van de Technische Universiteit München verzamelde tussen 2008 en 2017 regelmatig insecten en andere geleedpotigen (zoals spinachtigen en duizendpoten) op 290 locaties in drie regio's: op de Zwabische Alb in Zuid-Duitsland, in Hainich - een beboste heuvelrug in Thüringen - en in Schorfheide in Brandenburg. "We hadden niet verwacht dat een dergelijke daling in slechts tien jaar tijd zou worden waargenomen - het is beangstigend, maar het past in het beeld dat steeds meer studies laten zien," zegt co-auteur Wolfgang Weisser op Agrarheute.
150 locaties bestonden uit gras- en weilanden, die twee keer per jaar werden bemonsterd met netten. De overige 140 lagen in bossen. Dertig daarvan werden jaarlijks onderzocht met vallen, de rest eens per 3 jaar. De onderzochte graslanden varieerden van graslanden waar een paar dagen per jaar schapen graasden tot weilanden waar meerdere keren per jaar werd gemaaid en bemest. Ook de bosgebieden werden ingedeeld in categorieën met weinig of intensief beheer.
Verschillen
In totaal ving en telde het team meer dan 1 miljoen insecten van 2.700 soorten. In weilanden bleek de teruggang in biomassa 67% te zijn, in aantallen 78% en in soortenrijkdom 34%. In de bosgebieden nam de biomassa met 41% en de soortenrijkdom met 36% af, maar werd geen significante afname in aantallen vastgesteld.
Opvallend was dat de sterkste afname in de grasgebieden plaatsvond die omringd waren door akkerbouwland en vooral 'honkvaste' soorten betrof. In de bossen werd de sterkste afname vastgesteld bij insectensoorten die zich makkelijk en ver verplaatsen.
Landschapsschaal
De oorzaken zijn onbekend. Uit de resultaten blijkt, zo schrijven de auteurs, dat insectensterfte niet beperkt blijft tot de open (bebouwde) ruimte maar overal voorkomt, ook in bossen.
"Onze resultaten", zeggen de onderzoekers, "suggereren dat de belangrijkste aanjagers van de achteruitgang van insecten zich op grotere ruimtelijke schalen manifesteren en (in ieder geval voor graslanden) in verband worden gebracht met de landbouw op landschapsniveau." Om onderbouwd te kunnen zeggen wat de oorzakelijke verbanden zijn en in welke mate de landbouw de sterfte bepaalt, is nader onderzoek nodig, aldus Agrarheute.
Nog 5
Je hebt 0 van de 5 kado-artikelen gelezen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Wellicht is de bevolkingstoename een oorzaak?
Opmerkelijke insectenverdwijning: de grootste waargenomen sprinkhanenplaag aller tijden – een biljoenen-zwerm van ± 3200 x 200 km – stortte zich in 1874 op de westelijke VS en vrat alles op wat er maar voor hun kaken kwam. Dader: de Rocky Mountain locust ook bekend als Rocky Mountain grasshopper.
Van landbouwgif, zendmasten, verstedelijking, wegverkeer of CO2 was uiteraard geen sprake in die Ot en Sien tijd met alleen maar biologische landbouw. Toch is er na 1902 nooit meer een van deze onuitroeibaar geachte sprinkhanen waargenomen en hij werd uitgestorven verklaard.
‘Oorzaken’ waren er net als nu toen ook legio: ‘t kwam door de uitroeing van bizon waardoor hun modderpoeltjes (broedplaatsen) verdwenen waren. De ‘afname’ der Indianen. Toename grondcultivering voor de landbouw in rivierdalen (broedplaatsen) en nog veel meer.
DE oorzaak is nog niet gevonden.
1 koeienvlaai levert 200gram insecten op.
3m1 akkerrand langs een perceel levert een scala aan bijzondere insecten.
in een omgeving met stikstof kunstmest en bestrijdingsmiddelen.
Ik denk dat men echt eens verder moet gaan zoeken dan de landbouw.
Wat doet de verstedelijking van ons land en wat doet het verkeer? En zijn er insecten of bijensoorten gevoelig voor elektromagnetische straling? Is dat laatste het geval dan vermoed ik dat 4G al impact heeft gehad op de hoeveelheid insecten en op bijensoorten. Ik kan mij herinneren dat als ik vroeger door Flevoland en de Noordoostpolder reed de voorzijde van de auto, inclusief de voorruit, na een uur helemaal bezaaid was met dode insecten. Dat was eigenlijk overal zo. Heeft de toename van het autopark voor een afname in insecten gezorgd? gr. Willem M. den Heijer
Op bijna alles is (nog) wel een uitzondering. Het Shangri-La van ej is er ook zo een. Maar her en der nog wat slootjes met kikkerkoren, terwijl er provincies zijn waar geen kikker of stekelbaars meer is te zien, betekent niet dat het eigenlijk wel meevalt. De afname als geheel van aantallen diersoorten is schrikbarend en blijft crescendo gaan. Ondanks zogenaamd ‘oorzaak onbekend’ staat dit vast.
Ondanks een carrière als zware roker werd Helmut Schmidt op zijn sloffen 96 jaar. Is er iemand die zegt dat roken gezond is?