In het rapport The State of Food Security and Nutrition in the World, een gemeenschappelijke productie van de 5 voedsel- en landbouworganisaties van de Verenigde Naties, staat onomwonden opgesomd dat het nu al helemaal de verkeerde kant opgaat met de voedselzekerheid, ondervoeding èn obesitas in de wereld. Slechter dan ten tijde van vorige rapportages, zoals die uit 2015.
Voedselzekerheid is een begrip dat uitdrukt in welke mate een wereldburger toegang heeft, fysiek en financieel, tot goede en veilige voeding. Voor alle landen wordt de mate van voedselonzekerheid bijgehouden op de Food Insecurity Experience Scale (FIES). In Europa zit het wel snor met de voedselvoorziening. In Azië, Afrika, Zuid-Amerika en Oceanië een stuk minder.
Cumulatief effect
In 2017 was één op de 9 wereldbewoners ondervoed. Het ging om 820,8 miljoen mensen, de meesten wonen in Azië (515,1 miljoen). Na een daling tot 2014 (783,7 miljoen) is hun aantal weer opgelopen, een groei die bijna een factor 4 boven die van totale wereldbevolking lag. In ontwikkelingslanden zijn 151 miljoen kinderen dusdanig ondervoed, dat het hun ontwikkeling ernstig schaadt.
Oorzaken van de voedselonzekerheid en de honger die daaruit volgt, zijn achterblijvende economische ontwikkelingen, oorlogsconflicten en extreem weer. Jaren achtereen met grote wisselingen in het klimaat hebben een cumulatief effect op de voedselcrisis in veel landen en doen eerdere resultaten van hongerbestrijdingsprogramma’s teniet. Maar ook hebben extreme weersomstandigheden invloed op de arbeidscapaciteit en de veiligheid van de bevolking.
Geen rapport van de Verenigde Naties zonder een vroom geformuleerde doelstelling natuurlijk. In 2030 moet de honger de wereld uit zijn, dat was al een ouder plan.
Een bizar fenomeen is dat in dezelfde landen waar ondervoeding heerst, ook obesitas onder de bevolking is toegenomenDie kant gaat het echter niet op.
Als er geen diepgaande verandering komt in voedselsystemen, zullen honger, obesitas en andere vormen van 'malnutrition' alleen nog maar verder toenemen, benadrukte José Graziano da Silva, directeur-generaal van de FAO, deze week nog eens. Volgens hem zijn honger en overgewicht niet te wijten aan een tekort aan voedsel, maar aan onvoldoende toegang tot gezond en voedzaam voedsel voor de hele wereldbevolking. Voedselzekerheid dus.
Toename van overgewicht
In contrast met de honger in de wereld staat de gestage toename van het overgewicht wereldwijd. Nu al is 1 op de 8 volwassen bewoners van de aarde obees, 672 miljoen in totaal. Die zijn vooral te vinden in Noord-Amerika en Europa en de opkomende economieën.
Een bizar fenomeen is dat in dezelfde landen waar ondervoeding heerst, ook obesitas onder de bevolking is toegenomen. Ook dat is een gevolg van de voedselonzekerheid, staat te lezen in het rapport. In 2017 waren er wereldwijd 38 miljoen kinderen van onder de 5 jaar te zwaar, 25% daarvan waren Afrikanen, 46% Aziaten.
Wat moet er gebeuren?
Dat vraagt ook Marion Nestle op haar blog Food Politics naar aanleiding van The State of Food Security and Nutrition in the World. “Helaas", zegt ze, "daar gaat dit rapport niet over.”
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Dennis Zeilstra #11
Ik denk dat je iets te pakken hebt met 'Ik vraag mij af of de voedselonzekerheid in de betreffende landen net zo slecht zou zijn geweest als de rest van de wereld niet zo massaal en blind achter economische groei was aangehold.' Iets dat trouwens ook in de EU geldt.
Het kenmerk van economische groei volgens neoliberaal model is dat redundantie uit het systeem wordt geperst, want die redundantie kost geld. Maar redundantie is ook nodig om variaties en crises op te vangen.
Concrete; de EU landbouw subsidies waren en zijn puur economisch ;'verspillend' -omdat ze een systeem van overproductie in stand houden. Maar die overproductie is plots nodig in een tijd van misoogst.
Obesitas en type 2 diabetes door watergebrek.
Vergeet de groeiende tekorten aan drinkwater niet waardoor de arme bevolking gedwongen wordt de hele dag Coca-Cola te drinken. In 2016 heeft Mexico de snelle toename van mensen met obesitas en type 2 diabetes uitgeroepen tot officiële nationale noodsituatie. (FL).
In een documentaire op de Franse zender Public Senat wordt dit groeiende probleem aangekaart (Spaans met Franse ondertiteling). Aan het woord komen o.a. de bevolking, artsen en ziekenhuizen. Ook in India doet zich dit op een aantal plaatsen voor. Moeten die overheden maar geen Coca-Cola fabrieken toestaan in waterarme gebieden zou je zeggen, maar dat werkt niet.
"Oorzaken van de voedselonzekerheid en de honger die daaruit volgt, zijn achterblijvende economische ontwikkelingen, oorlogsconflicten en extreem weer."
Dat komt bijna neer op: doe mee met de utopie van het marktdenken en economische groei, of sterf.
Ik vraag mij af of de voedselonzekerheid in de betreffende landen net zo slecht zou zijn geweest als de rest van de wereld niet zo massaal en blind achter economische groei was aangehold. Waarschijnlijk is ook dit niet zwart-wit, en is een zekere mate van (economische) ontwikkeling optimaal, maar ik vermoed dat de ontwikkelde landen het kantelpunt al ver voorbij zijn en dat ze als gevolg daarvan de achterblijvende landen enorm belasten. Eenvoudige voorbeelden zijn kleding en grondstoffen, die bij ons in overvloed en tegen lage kosten beschikbaar zijn, maar waarvoor de werkelijke prijs elders betaald wordt.
Wijzen op achterblijvende economische ontwikkeling helpt dus niet, maar versterkt eerder het idee dat daarin de verlossing zit. Misschien is het juister en effectiever als de FAO als oorzaak niet de "achterblijvende economische ontwikkelingen" in de arme landen, maar juist de doorgeslagen economische ontwikkeling in de rest van de wereld zou aanwijzen. Ik besef dat dit nogal afwijkt van de normale kijk, maar laten we eens zien wat zo'n omgekeerde zienswijze kan betekenen.
Zeker, Jos, en dat doen we ook - overigens niet met Skype maar met Discord, dat veel gebruikt wordt door mensen die online gamen. Uitstekende beeld- en geluidverbinding.
Maar er is een verschil tussen een chat-programma en daadwerkelijke aanwezigheid. Dat laatste is ongedwongener, je hoeft niet de hele tijd te praten maar deelt gewoon het leven van elke dag met elkaar, je zit wat te lezen, de ander kookt, etc. Met Skype of Discord is het gesprek verplicht.
#7 skypen?