Een aroma vang je niet in een plaatje
Het Europese Hof van Justitie deed eerder deze maand uitspraak over de kwestie Teekanne, meldt FoodHolland. De 'Felix framboos-vanille avontuur'-thee bevat volgens het etiket 'vruchtenthee met natuurlijke aroma’s', 'vruchtenthee met natuurlijke aroma’s – vanille-frambozensmaak' en 'enkel natuurlijke ingrediënten'. Maar op de verpakking pronken afbeeldingen van frambozen en vanillebloesem. Dat is nu net waar het misgaat. De aroma’s zijn namelijk niet afkomstig van echte vanille of frambozen en daarom worden consumenten misleid. Teekanne verweerde zich met het argument dat zowel de ingrediëntenlijst als de teksten op de verpakking vermeldden dat het om natuurlijke aroma's ging, en dat de consument dus kon weten waar hij of zij aan toe was.
Europees Hof: misleiding
Het Hof oordeelde anders. “Zelfs indien de lijst van ingrediënten juist en volledig is, kan deze ongeschikt zijn om de verkeerde of dubbelzinnige indruk die voortvloeit uit een dergelijke etikettering, genoegzaam te corrigeren”. De consument wordt weliswaar geacht de ingrediëntenlijst te lezen voor hij of zij iets koopt, maar kan op het verkeerde been gezet worden als "sommige elementen van de etikettering leugenachtig, verkeerd, dubbelzinnig, tegenstrijdig of onbegrijpelijk zijn", schrijft FoodHolland.
Op producten mogen dus niet zomaar afbeeldingen staan van ingrediënten die ze niet bevatten. Geeft een verpakking verkeerde of dubbelzinnige informatie, dan kan de producent worden aangeklaagd wegens het maken van een misleidend product. Zelfs als de kleine lettertjes uitleg geven.
Rol nationale rechter
In het geval van Teekanne zal de nationale rechter nu moeten nagaan in hoeverre een 'normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende gemiddelde consument' door de verpakking van de Felix framboos-vanille avontuur misleid kan worden ten aanzien van de aanwezigheid van echte frambozen en vanille-bestanddelen dan wel aroma's. Daarvoor moet de nationale rechter zich verdiepen in alle aspecten van de verpakking en etikettering. foodwatch Duitsland blijft het een ingewikkelde procedure vinden waar te weinig preventieve werking van uitgaat.
Fotocredits: “Hot Love”, www.teekanne.com
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Of dat er in haaievinnensoep geen flintertje haaievin zit (maar dat kan juist gunstig uitpakken voor de mensen die dat niet erg vinden, of juist beter vinden zelfs)
Iets voor de sociologen: een enquete om uit te zoeken hoeveel mensen zich storen aan reclames voor ossenstaartsoep waarin helemaal geen ossenstaart zit. Ik denk dat niet meer dan 2% zich daaraan stoort, het type mens dat de woordspelletjes en lettervinkjes van ewoud sanders op de achterpagina van de nrc leest (de intellectuelen onder ons, ja, die zijn er nog steeds, onuitroeibaar, ik vrees dat ik er zelf ook toe behoor!).
Ynte in de Middeleeuwen deed ik zelf ooit een case over Australian Homemade. Een docent Marketing probeerde vervolgens aan te tonen dat het oordeel van de Reclame Code Commissie onjuist was.
Ik denk dat de Reclame Code Commissie vandaag anders zou oordelen. Mede omdat publicisten een probleem maken van dergelijke fantasie en nepperij.
Bedrijven als AH en Unilever zijn inmiddels op een totaal ander pad: zie de Ossenstaartcase. En dat laat ook meteen zien wat probaat werkt en zelfs leidt tot hypercorrect gedrag. Het schiet daar zelfs overheen.
Toch vind ik de tekst in de geldende Europese verordering vrij duidelijk (Artikel 7, lid 1a en d):
"1. Voedselinformatie mag niet misleidend zijn, met name niet:
a) ten aanzien van de kenmerken van het levensmiddel, en vooral niet ten aanzien van de aard, identiteit, eigenschappen, samenstelling, hoeveelheid, houdbaarheid, land van oorsprong of plaats van herkomst en wijze van vervaardiging of productie;
...
d) door via de presentatie, beschrijving of afbeelding de aanwezigheid van een bepaald levensmiddel of ingrediënt te suggereren terwijl het in werkelijkheid een levensmiddel betreft waarin een van nature aanwezig bestanddeel of normaliter gebruikt ingrediënt is vervangen door een ander bestanddeel of een ander ingrediënt."
Daar ligt het dus niet aan. Ook de "Australian Homemade" van Ynte #7 valt hier dus gewoon onder. Het probleem zit hem - zoals met zoveel wetgeving - vooral in de handhaving. In dit geval heeft het hof een uitspraak gedaan die in elk geval helemaal in lijn is met het gevoel van belazerderij die de gewone consument overhoudt aan dit soort verpakkingen. En ook met de regelgeving, dus dat lijkt me een positieve ontwikkeling.
Dergelijke misleidende marketing is alleen zo wijdverspreid dat daar niet tegenaan te procederen is. En er zullen altijd gaatjes blijven die gebruikt worden, zoals het toevoegen van 0.001% framboos. Alleen de consument kan hier in feite iets tegen doen, door deze verpakkingen te boycotten. Maar wat kopen die het liefst: al die 'natuurlijke', 'ambachtelijke', 'verse' producten...
Volgens mij zijn de gangbare bouillonblokjes met een plaatje van een aangesneden rosbief nog steeds gewoon toegestaan. Met kleine lettertjes staat erbij: *serveer suggestie*.
Deze thee serveren met een verse framboos lijkt me een prima idee voor de fabrikant.
(ben het er helemaal mee eens dat op de verpakking gewoon duidelijk moet zijn wat er in zit. Maar ik zie geen mogelijkheid om zoiets waterdicht vast te leggen. Het enige dat je kunt doen is het weigeren om dat soort producten te kopen.)