Lees ook
Eicosapentaeen, docosahexaeen, alfalinoleen. Het zijn namen als toverspreuken van de drie soorten vetzuren die onmisbaar zijn voor de mens. De eerste twee, EPA en DHA, worden door het lichaam zelf gemaakt uit de laatste. Alfalinoleenzuur (ALA) is essentieel, wat betekent dat het in de voeding moet zitten omdat we het zelf niet kunnen synthetiseren. Dat geldt ook voor (bijna alle) vitaminen, mineralen en andere micronutriënten. ALA zit vooral in planten, de beide andere in vlees, zuivel en vooral in vette vis (die het voor ons uit ALA maken).

Intelligenter kind
Niemand zal durven twijfelen aan de noodzaak van omega 3-vetzuren voor opbouw en onderhoud van het lichaam. Moeders geven het met al die andere voedingsstoffen door aan de baby, tijdens en na de zwangerschap, via de moedermelk. Een tekort is schadelijk.

Wordt een kind bijvoorbeeld intelligenter later in het leven als de moeder in de vroege jaren meer omega 3-vetzuren uit zalm, haring, walnoten en lijnzaad eet?
De vraag die zich hierbij echter aandient is of meer ook beter is. Wordt een kind bijvoorbeeld intelligenter later in het leven als de moeder in de vroege jaren meer omega 3-vetzuren uit zalm, haring, walnoten en lijnzaad eet? Of als het met omega 3-verrijkte poedermelk krijgt? Dat geloof heeft zich wijd verbreid, en niet alleen onder de worried well. Maar klopt het ook?

Nee, concludeerde The New York Times in maart vorig jaar onder meer naar aanleiding van een systematische review van Cochrane, een gezaghebbend netwerk van onderzoekers dat de hoogste vorm van bewijs zoekt op het gebied van gezondheidszorg door data van allerlei onderzoeken te vergaren en te analyseren.

Algemene opvatting
Baby’s worden niet slimmer van omega 3-suppletie, hoewel omega-3 belangrijk is voor de opbouw van de hersenen. Maar extra omega-3 heeft meerdere gezondheidsvoordelen, althans dat is zo langzamerhand de algemene opvatting geworden. De belangrijkste claim is dat het beschermt tegen hart- en vaatziekten, waaronder ook beroertes gerekend worden. Zoals het Voedingscentrum ook zegt. Klopt dat dan wel?

Nee dus, volgens de recente review door Cochrane van de berg beschikbare onderzoekgegevens
Nee dus, volgens de recente review door Cochrane van de berg beschikbare onderzoekgegevens. De onderzoekers schrijven: "Dit is de meest uitgebreide systematische beoordeling van de effecten van omega 3-vetten op cardiovasculaire gezondheid tot nu toe. Bewijs van matige tot hoge kwaliteit suggereert dat meer inname van EPA en DHA weinig tot geen effect heeft op mortaliteit of cardiovasculaire gezondheid (bewijs dat vooral komt uit onderzoek naar supplementen). (…) Bewijs van lage kwaliteit suggereert dat ALA het risico op een hartaandoening, dood door een hartkwaal en hartritmestoornis enigszins vermindert."

Verwaarloosbaar
Terug naar het advies van het Voedingscentrum. Dat is gebaseerd op de Richtlijnen Goede Voeding 2015 en dan in het bijzonder op het onderliggende document Eicosapentaeenzuur en docosahexaeenzuur.

Daarin staat: "Het gebruik van 1 g/d EPA+DHA verlaagt het risico op fatale coronaire hartziekten met 10% bij personen met (een hoog risico op) hart- en vaatziekten. Het gebruik van ongeveer 4 g/d EPA+DHA verlaagt de systolische bloeddruk 4,5 mmHg bij mensen met een onbehandelde verhoogde bloeddruk.’ Maar ook is de conclusie: ‘Het is onwaarschijnlijk dat er een effect is van EPA+DHA suppletie op: Niet-fatale coronaire hartziekten bij personen met (een hoog risico op) hart- en vaatziekten."

Dat gaat vooral voor personen die al een hartkwaal hebben of er een mogen verwachten. Omega-3 zou dus bescherming bieden. Verwaarloosbaar, zegt Cochrane.

De werking (of bioactiviteit) van omega-3 uit pillen en die uit voeding, met name uit vette vis, blijkt te verschillen
Het hele orkest
In de conclusie van Cochrane staat een belangrijke tussenzinnetje: "Bewijs dat vooral komt uit onderzoek naar supplementen." De werking (of bioactiviteit) van omega-3 uit pillen en die uit voeding, met name uit vette vis, blijkt te verschillen. Althans: de gunstige werking van het eten van vette vis wordt toegeschreven aan het vet. Maar daarover is ook al een tijdje onzekerheid.

Op het Harvard Health Blog wordt het zo verwoord: "Het is waarschijnlijker dat u het hele orkest van visvet, vitaminen, mineralen en ondersteunende moleculen nodig heeft, en niet zozeer de losse noten van EPA en DHA." Daarmee blijft het advies van de Gezondheidsraad uit 2006 overeind: "Gebruik per week twee porties vis (à 100-150 gram), waarvan ten minste een portie vette vis."

Eet dus elke week een haring en kijk wat de visboer verder nog heeft. De visoliepillen kun je bij de drogist laten staan.
Dit artikel afdrukken