Twee verhalen van boeren. Een jonge varkenshoudster begon vijf jaar terug met een kleinschalig zeugenbedrijf, met 100 moederdieren. Nieuwe eisen zorgen ervoor dat ze haar bedrijf moet aanpassen aan groepshuisvesting. Ze heeft nog niets verdiend, want de afgelopen jaren waren niet goed genoeg om uit de kosten te komen. Met het inkomen van haar man moest ze de verliezen aanvullen. Ze was jong, enthousiast en nu staat ze met lege handen. Ze gaat stoppen met haar bedrijf. Ze ziet de toekomst niet meer zitten.
Een varkenshouder met 200 moederdieren. Moet zijn bedrijf aanpassen aan groepshuisvesting; de extra kosten gaat niemand hem vergoeden. Hij kan ze alleen terughalen door meer dieren te gaan houden. Hij woont vlak bij een dorp in een zgn. wit gebied in Groningen. Uitbreiden mag niet meer. Hij is al een paar jaar bezig om een vergunning te krijgen. Hij dreigt de moed op te geven. “Ik ben moe van alles”, vertelde hij me.
Het rare is dat velen zich niet realiseren dat de megadiscussie en nieuwe regels de schaalvergroting voortstuwen. De gewone Hollandse gezinsboer die we zo graag zien, legt het loodje. In gebieden waar het wel kan, zullen een paar heel grote boeren overblijven. Zij kunnen Europees mee concurreren. De rest van de grote bedrijven verdwijnt naar het buitenland.
Ik begrijp de weerzin tegen megabedrijven. Diep in mijn hart ben ik er ook niet voor, maar ik begrijp de realiteit erachter. Ik snap ook dat gewone Nederlanders daar niets bij kunnen voelen.
Mijn hart scheurt. Het verzet tegen boeren gaat namelijk te hard. En zorgt ervoor dat de boeren die we zo graag willen voor de toekomst willen houden, ook de pijp aan Maarten geven. Ze kunnen de strijd niet meer aan.
Hoe krijgen we weer wat credits en tijd om te voorkomen dat de goeie boeren en boerinnen stoppen?
Ik weet het even niet meer. Mijn collega boeren ook niet. Ik wil het graag van 'gewone mensen' horen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Mooi relaas Annechien.
Wat me opvalt is dat de situatie die jij schetst, uitgaat van de huidige manier van handel in de keten. Met bijbehorende prijzen. Als je dat als uitgangspunt neemt en de boeren moeten zich aanpassen aan veranderende eisen, dan loopt het pad hier dood. Het klopt volkomen dat de burger zich niet druk maakt over de consequenties van de keuzes die nu gemaakt lijken te worden, maar het zal wel de realiteit blijken. Er is geen respijt meer. Hoogstwaarschijnlijk zal er politieke spijt ontstaan, maar dan zijn de meeste varkens Nederland al lang uit. Geen lieve moeder die daar iets kan veranderen. De politieke wil ontbreekt, de kennis zit alleen bij de ketenspelers en die richten zich aan dovemansoren.
Er is ruimte voor varkensboeren die zich volkomen nieuw in de markt willen zetten. Zonder coöperatie, langs de huidige keten heen met een eigen product, een eigen verhaal. Maar dat is niche, geen bulk.
Ga even terug in de tijd om een verklaring te vinden voor de anti-houding van de maatschappij. Het idyllische plaatje dat de burger heeft van een boerderij kreeg van de boeren zelf keer op keer een flinke schop tussen de benen. Incidenten, uitvergroot door de media en vergezeld van dubieuze informatie, bleken voldoende om het negatieve beeld uit te vergroten. Daar lagen reeds de eerste signalen dat er een moment zou komen dat de gevoelige consument/burger in een land waarbij ieder op elkaars lip zit het niet meer zou accepteren.
Doen we het dan helemaal fout? Nee, natuurlijk niet. Het gehele productieproces is vanuit voedselveiligheid en dierenwelzijn een wereldtopper. Anders gezegd, bijna de rest van de wereld hobbelt op achterstand erachteraan en kopieert een systeem dat hier niet langer geaccepteerd wordt.
Maatregelen die nu voor 2013 ingevoerd moeten worden liggen al jarenlang op de plank en zijn steeds vooruitgeschoven. Eens moet je eraan geloven. Struisvogelpolitiek.
Hoe verder? Bekend is welk systeem ik voor ben. Eerder werd door Dick gesteld dat zowel bij een quotumsysteem als bij de vrije markt er een vermindering van de intensieve veehouderij zal plaatsvinden. Hij heeft gelijk. Wat is dan beter, een systeem waarbij relatief veel boeren overblijven of een opschaling in bedrijfsgrootte? Ik vind een quoteringssysteem beter, zowel voor boer als kritische burger, als schaalvergroting met in het vooruitzicht dat het vechten blijft op de wereldmarkt.
Beste Annechien,
ik ben wel onder de indruk van je hartenkreet.
In onze samenwerking met verschillende bedrijven komen we vergelijkbare dilemma's naar voren. Middelgrote melkveehouders die ternauwernood de afgelopen jaren hebben overleefd; Enkele grote 'buurboeren' hebben op papier het land al verdeeld; 't is een kwestie van wachten.
Kort ter introductie: ten behoeve van het zgn. Inboeringsproject werken we samen met diverse agrarisch ondernemers van verschillende aard, omvang en bedrijfsfilosofie. Gasten die bij ons (of in de regio) verblijven krijgen een unieke kans van dichtbij te ervaren hoe het 'boeren' er anno 2011 uit kan zien.
De agrarisch ondernemers vertellen de bezoekers hoe zij hun bedrijf aansturen en welke keuzes zij daarin hebben gemaakt. De meest interessante bezoeken zijn die waar gasten de verschillen kunnen ervaren tussen een middelgroot - familie -bedrijf en een groot bedrijf. Er is openheid van beide kanten en de mogelijkheid de dialoog aan te gaan over motieven, ambities, keuzes, over de toekomst. Vooroordelen, onbekendheid en onbegrip krijgen een plek en op z'n minst worden zowel de agrariër als de bezoeker geprikkeld om verder na te denken.
Ik heb gepoogd ook een redelijk grote pluimveehouder bij ons project te laten aansluiten. Dat is nog niet gelukt; een belangrijke reden was dat het openstellen van het bedrijf - en dus bezoekers toelaten in de schuren bij de kuikens enz. - op teveel risico's van ziektes etc. zou kunnen stuiten. Ik begrijp dat vanuit het perspektief van de kippenboer. Toch versterkt dit wel de beeldvorming onder gewone mensen; teveel pluimvee in een te kleine ruimte maakt de dieren kwetsbaar. Geen openheid dus er zal wel iets te verbergen zijn. en noem zo nog maar een paar bekende (voor)oordelen over deze branche.
Je vraagt naar de mening van 'gewone mensen' hoe de sector weer wat credits te laten opbouwen. Ik kom op 'transparantie'. Laat oprecht zien dat er niets te verbergen is, dat er met nieuwe methoden, middelen gewerkt wordt enz., en dat daar heel veel voordelen aan vast zitten, voor zowel het milieu, diergezondheid en -welzijn als voor de bedrijfsvoering
Eén van onze 'grote' boeren stelt regelmatig zijn bedrijf open voor de belangstellenden uit het dorp en de regio. Hij voert met hen discussies over wel of niet weiden van zijn koeien, over o.a. lichtemissie tijdens de nacht. Waar andere collega-boeren te hoop lopen tegen weerstand, krijgt juist hij veel waardering en dus meer voor elkaar. Meer van dat soort ambassadeurs kunnen veel goed doen voor het opbouwen van credits.
Ik ben benieuwd naar de andere reacties en succes!
met groeten,
Wil Hoogeboom
Goed artikel Annechien. Het is zo makkelijk voor ons stadsmensen om overal een mening over te hebben, die we dan helemaal vergeten als we onze kar vol kiloknallers gooien.
Mooi stuk annechien,
Als de bestuurders en overheden sterk genoeg zijn om "megastallen" whatever they may be, te verbieden zouden ze in directe relatie daarmee ook zo flink moeten zijn om de supermarkten dan ook te verplichten een groot gedeelte producten van gezinsbedrijven te verkopen, ongeveer zoals het werkt bij met verplichte bijmenging van biodiesl bij gewone diesel wat mij betreft zou dit als Ying en Yang bij elkaar horen.
Ronald Kalter