'Sojamelk' bestaat in de EU niet meer omdat het product niet uit de melkklier van een zoogdier komt. Onder druk van de zuivelindustrie en de opkomende populariteit van veganistische 'melken' zullen de VS het Europese beleid gaan volgen.
Vegetarisch gehakt werd in Nederland 'gehackt' en de eerste vegetarische biefstuk werd meteen als 'biefstukc' geïntroduceerd. De wetgever wil niet dat mensen per ongeluk 'vlees' kopen of in hun mond steken terwijl ze dachten dat het echt vlees - dat alleen van dode dieren kan komen - is. 'Vlees' van dode planten moet dan ook duidelijk herkenbaar zijn als 'geen-vlees'.
Ook voor een misleidende zuivelkeuze wil de wet de consument beschermen.
Het Europese Hof van Justitie verbood vorig jaar in de EU het gebruik van de naam melk voor producten die niet door de melkklier van een zoogdier zijn afgescheiden. Sojamelk is daarom een benaming die in de EU niet meer gevoerd mag worden. Er zijn uitzonderingen, zoals lait d'amandes in het Frans en leche de almendras in het Spaans; de Europese Commissie vindt dat consumenten in die landen niet in verwarring kunnen raken vanwege de traditionele betekenis van het begrip. Amandelmelk in het Nederlands en alle andere Europese talen valt wél onder het verbod. Liebfraumilch, een zoete Duitse wijn, mag in de hele EU wel melk blijven heten omdat niemand zal denken dat het melk van een vrouw is.
In de VS zijn de nodige melktypen te koop waar geen melkklier aan te pas komt. De meest bekende zijn soja- en amandelmelk; de producten worden vrijelijk als 'melk' verkocht. Scott Gottlieb, de vorig jaar benoemde Commissaris van de Amerikaanse voedsel- en medicijnenautoriteit Food and Drug Administration (FDA) vraagt zich af of plantaardige melk nog wel als melk verkocht moet kunnen worden. "Waarschijnlijk niet", zei hij tijdens een bijeenkomst van de nieuwssite Politico, "omdat je amandelen niet kunt melken."
De FDA omschrijft melk officieel als “de melkafscheiding, praktisch vrij van biest, verkregen door het volledig melken van één of meerdere gezonde koeien”. Die definitie laat geen ruimte voor veganistische alternatieven om zichzelf melk te noemen, maar toch zijn die onder de naam melk in de markt verkrijgbaar.
De FDA zegt dat plantaardige melk niet dezelfde voedingswaarde heeft als koemelk. Rijstmelk, kokosmelk en amandelmelk bevatten kleinere hoeveelheden eiwitten. Als deze plantaardige alternatieven bovendien niet worden aangevuld met vitaminen en mineralen, zoals vitamine D, B12 en calcium, kunnen veganisten ook die belangrijke voedingsstoffen niet uit hun 'melk' halen. De National Milk Producers Federation vindt dat de naam 'melk' veganisten en andere consumenten misleidt. “We zeggen niet dat deze imitatieproducten geen functie in de markt hebben, maar hun etiket moet duidelijk maken wat ze zijn", aldus Chris Galen van de Federatie. Galen wijst tevens op het groeiende marktaandeel van de veganistische melktypen.
Volgens Gottlieb zal binnen twee jaar het gebruik van de naam melk voor niet-dierlijke 'melk' ook in de VS niet meer worden getolereerd. Hij wil niet plotseling overgaan tot strikte handhaving van de warenwettelijke definitie van de naam melk.
UPDATE, 30 juli, 15:25 uur:
Op The New Food Economy is een scherpe kritiek van Patrick Clinton op het besluit van FDA-baas Gottlieb te lezen. Het argument: mensen weten intuïtief allang wat amandel- en kokosmelk zijn.
Volgens lezer Egbert Jonkheer zijn uit de geschiedenis wel degelijk gemolken amandelen bekend:
Dit artikel afdrukken
Ook voor een misleidende zuivelkeuze wil de wet de consument beschermen.
Het Europese Hof van Justitie verbood vorig jaar in de EU het gebruik van de naam melk voor producten die niet door de melkklier van een zoogdier zijn afgescheiden. Sojamelk is daarom een benaming die in de EU niet meer gevoerd mag worden. Er zijn uitzonderingen, zoals lait d'amandes in het Frans en leche de almendras in het Spaans; de Europese Commissie vindt dat consumenten in die landen niet in verwarring kunnen raken vanwege de traditionele betekenis van het begrip. Amandelmelk in het Nederlands en alle andere Europese talen valt wél onder het verbod. Liebfraumilch, een zoete Duitse wijn, mag in de hele EU wel melk blijven heten omdat niemand zal denken dat het melk van een vrouw is.
In de VS zijn de nodige melktypen te koop waar geen melkklier aan te pas komt. De meest bekende zijn soja- en amandelmelk; de producten worden vrijelijk als 'melk' verkocht. Scott Gottlieb, de vorig jaar benoemde Commissaris van de Amerikaanse voedsel- en medicijnenautoriteit Food and Drug Administration (FDA) vraagt zich af of plantaardige melk nog wel als melk verkocht moet kunnen worden. "Waarschijnlijk niet", zei hij tijdens een bijeenkomst van de nieuwssite Politico, "omdat je amandelen niet kunt melken."
De FDA omschrijft melk officieel als “de melkafscheiding, praktisch vrij van biest, verkregen door het volledig melken van één of meerdere gezonde koeien”. Die definitie laat geen ruimte voor veganistische alternatieven om zichzelf melk te noemen, maar toch zijn die onder de naam melk in de markt verkrijgbaar.
De FDA zegt dat plantaardige melk niet dezelfde voedingswaarde heeft als koemelk. Rijstmelk, kokosmelk en amandelmelk bevatten kleinere hoeveelheden eiwitten. Als deze plantaardige alternatieven bovendien niet worden aangevuld met vitaminen en mineralen, zoals vitamine D, B12 en calcium, kunnen veganisten ook die belangrijke voedingsstoffen niet uit hun 'melk' halen. De National Milk Producers Federation vindt dat de naam 'melk' veganisten en andere consumenten misleidt. “We zeggen niet dat deze imitatieproducten geen functie in de markt hebben, maar hun etiket moet duidelijk maken wat ze zijn", aldus Chris Galen van de Federatie. Galen wijst tevens op het groeiende marktaandeel van de veganistische melktypen.
Volgens Gottlieb zal binnen twee jaar het gebruik van de naam melk voor niet-dierlijke 'melk' ook in de VS niet meer worden getolereerd. Hij wil niet plotseling overgaan tot strikte handhaving van de warenwettelijke definitie van de naam melk.
UPDATE, 30 juli, 15:25 uur:
Op The New Food Economy is een scherpe kritiek van Patrick Clinton op het besluit van FDA-baas Gottlieb te lezen. Het argument: mensen weten intuïtief allang wat amandel- en kokosmelk zijn.
Volgens lezer Egbert Jonkheer zijn uit de geschiedenis wel degelijk gemolken amandelen bekend:
— Egbert Jonkheer (@duurzaamtelen) July 30, 2018
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Maar, edelachtbare, ik boor een gaatje in een kokosnoot en tap er melk uit. Moet ik hierbij ook op mijn woorden passen?
Je hoeft mij echt niet edel te achten, maar ik denk van wel, Wouter. Het lijkt trouwens ook nog eens helemaal niet op melk. Kokoswater.
Boeiend: is kokosmelk in de EU uitgezonderd van het oordeel van het Europese Hof?
Als amandelmelk in droge landen een normaal surrogaat was zoals chichorei voor koffie (= chichoreikoffie), dan zou kokosnootmelk (klappermelk, volgens Surinamers) - een exoot voor iedereen aan deze kant van de Middellandse Zee - dat ook behoren te zijn.
Volgens Wikipedia dient klapperwater niet te worden verward met klappermelk. Om het nog wat ingewikkelder te maken.
Hmm. Ingewikkelder inderdaad. Wouter's methode (gaatje maken, leeg laten lopen) levert dus kokoswater, dat klopt met de definitie. Maar de fabricage van kokosmelk (volgens Wikipedia) is dan vrijwel identiek met die van amandelmelk. De uitzondering zou dan volgens mij alleen kunnen gelden in landen waar kokosmelk ook van oudsher gemaakt wordt. In ieder geval niet in Europa.
Ik ben in ieder geval blij dat er rekening wordt gehouden met misleiding van de consument.
Al vind ik de gekozen alternatieven voor geha(c)kt of biefstuk(c) een teken van gebrek aan fantasie.