Wat gisteren in het Verenigd Koninkrijk is gebeurd, wilde niemand geloven. "Een land stort zich toch niet vrijwillig in een economische crisis?", hoorde ik gisteren een commentator op de radio zeggen.
Dat is dus toch gebeurd. "We zijn vanmorgen wakker geworden in een ander land", schrijft The Guardian. De krant probeert aan de hand van een demografische analyse uit te leggen hoe het heeft kunnen gebeuren.
(klik op het plaatje om naar de analyse zelf te gaan)
Mensen met een hogere opleiding stemden tegen Brexit. In gevallen waar lager opgeleiden tegen Brexit stemden, was dat meestal in Schotland (dat in meerderheid pro-Europa stemde). Schotland wordt gekenmerkt door stevige sentimenten tegen wat het beschouwt als overheersing door Londen.
Het boek van Van Rossem verdient het vandaag gelezen te worden door de verzamelde EU-leiders in Brussel. Zullen ze zich realiseren dat ze iets aan die vervreemding moeten doen? Vermoedelijk niet. Wie zelf de kern van het probleem is, kan dat doorgaans niet zienVervreemding en de boze burger
Wie het plaatje analyseert, zou moeten concluderen dat de 'gewone man en vrouw' zich verlaten voelen door de politiek en zich daar bedreigd door voelen. De politiek is vervreemd van hun belangen en toont onvoldoende zorg. Ze verliezen de grip op hun lot en raken sociale en financiële zekerheden kwijt aan nieuwkomers in wat ze graag willen blijven beschouwen als hun samenleving. Ze voelen zich in toenemende mate uitgesloten van de toekomst. "De burger is boos", waarschuwen sociologen al minstens twee decennia. In Nederland legde Maarten van Rossem uit waarom de burger boos is en waarom ook Nederland gekenmerkt wordt door de opkomst van populistische politiek, die strekt van Pim Fortuyn tot Geert Wilders met daartussen Rita Verdonk.
PVV-leider Geert Wilders riep vanmorgen vroeg op tot een referendum over Nexit, een Nederlands einde aan het EU-lidmaatschap.
Het boek van Van Rossem verdient het vandaag gelezen te worden door de verzamelde EU-leiders in Brussel. Zullen ze zich realiseren dat ze iets aan die vervreemding moeten doen? Vermoedelijk niet. Wie zelf de kern van het probleem is, kan dat doorgaans niet zien. Om die reden gaan mensen die zich niet senang voelen in therapie. Maar hoe krijg je 28 EU-regeringsleiders, hun ministers van buitenlandse zaken en de Europese Commissie in therapie?
Vertrouwenscrisis
Onderwijl zit onder meer onze levensmiddelenindustrie met de gebakken peren. Het is een van de kernsectoren waar de Nederlandse economie op draait en die als agro-food complex voor 10% van de Nederlandse werkgelegenheid zorgt. Opvallend genoeg zit juist die sector - net als de bankensector - ook met een vertrouwenscrisis onder het publiek: wat halen die lui uit met ons eten? is een vraag die inmiddels niet alleen meer door populistische (maar toch veelal hoogopgeleide) foodies op tafel wordt gepoetst, maar die pakt onder steeds bredere lagen van de bevolking. Mensen willen de greep op hun leven terug omdat ze verwachten dat hun belangen niet goed worden verzorgd door 'het systeem' dat hen als koop- en stemvee gebruikt voor zijn eigen doelen. Brexit laat zien dat ze uit kunnen breken en dat die sentimenten niet gemakkelijk onderschat kunnen worden.
Update 11:30h: Donald Trump, die mogelijk president van de VS wordt, speelt op exact dezelfde vertrouwensbreuk die ik hierboven probeerde te duiden. Hij is zojuist in Schotland aangekomen (was al gepland) en toont zich heel verheugd over Brexit (en maakte nog een domme fout ook). Mijn oordeel: de wereld is sinds gisteren een stuk minder veilig geworden. Mijn andere oordeel: maar het is wel goed dat het nu duidelijk is. Mijn vrees: de mensen die in therapie moeten, zitten nog steeds in de ontkenningsfase.
Trump over de #brexit: "this will not be the last!" #trumpinscotland pic.twitter.com/JZsFw0zQwg
— Mike Muller (@_MikeMuller) June 24, 2016
Aankomst Trump, onder begeleiding van doedelzakspelers. "Brexit is fantastisch", zei hij hiervoor #trumpinscotland pic.twitter.com/lKLWGtD5rg
— Mike Muller (@_MikeMuller) June 24, 2016
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het is niet alleen "wat halen die lui uit met ons eten", Dick.
Maar bijvoorbeeld ook: wij hebben geen zin om ons nog langer nog meer met onze belastingcenten gesubsidieerde ecologische ondingen als strontfabrieken door de strot te laten duwen middels "revitaliserings"-rapportjes van een RABObank, die probeert te redden wat er te redden valt van zijn 2.3 miljard financiering in een feitelijk failliete, overlastgevende sector, middels "mestdialogen" over "mestverwaarding", en susonderzoekjes die zouden moeten aantonen dat het wel meevalt met de risico's van de uit zijn krachten gegroeide veehouderij voor de volksgezondheid.
Dit is niet langer volhoudbaar. Eigenlijk verwonderlijk dat bij ons nog steeds niet - zoals bijvoorbeeld in Frankrijk - de pleuris is uitgebroken. De kruik gaat zo lang te water tot-ie barst.
Keer op keer worden we belazerd. Nu moet er zelfs weer een proces worden aangespannen om helder te krijgen wat " zo spoedig mogelijk" zou moeten inhouden als het om Rutte's uitvoering van het Oekraïne-referendum gaat. Ongelofelijk.
Maar dat gaat dan ook over boeren (= de primaire sector) ;-)
Voorts eens; het is ook een kop van diezelfde munt. Burgers verwachten in Brabant wat Fransen zo mooi 'de la magouille' (oneerlijk gerommel en gekonkel) noemen. Ik heb het ooit aan den lijve mogen meemaken in een intensief traject tussen boeren en burgers rond de bouw van een stal.
Hoewel Brabant ook met Br.. begint, is dit niet zo de plaats om het alweer daarover te hebben.
Als Brabander op het scheidsvlak met Holland, vlak onder de Moerdijkbrug in een polder ingepolderd in 1538, nadat in 1421 de Groote of Zuidhollandse Waard te onder ging met de st. Elisabethsvloed van 1421 en het Hollands Diep en Bieschbos liet ontstaan, ben het deels eens met Maarten van Rossem (What's in a name). Ik woon dus op ooit Hollandse grond in Brabant. Echter ben ik het niet helemaal met van Rossem eens. Hij legt de scheiding te laat van de boze burger. Omdat het niet bij Fortuyn begon, maar eerder. Dat populisme begon in de jaren 60. Met PPR, D66, Provo, etcetera en met de lokale partijen. het was het einde van de eigenlijk stabiliteit brengende verzuiling. In Brabant en andere landsdelen vormden zich lokale partijen naast de gevestigde. Vaak als calimero-effect tegen het grote. Zo ook in mijn dorp waar al in de jaren 70 een dorpspartij als partij tegen de almacht ontstond van de groten (in gem. Zevenbergen Hoekse Lijst van dorp 7b. Hoek tegen KVP-CDA voor de herindeling). Later werden de bij de raadsverkiezingen alle lokale partijen samen 'de grootste' van het land. De trend van de burger die zich niet echt goed door de bestuurder vertegenwoordigd voelt is al langer gaande, maar werd rustig gehouden met brood en spelen.
Engeland heeft nu het lef dat niet andere landen, maar zijzelf het nationale landbouwbeleid gaan maken.
Piet Hoogland, je opmerking doet geloven dat je denkt dat zoiets ook voor Nederland - ruim 70% exportafhankelijk (primaire productie) - een succes zou worden?
Engeland is een importerend land, dat eigenlijk alleen in zuivel (door te weinig verwerkende capaciteit en nadruk op verse melk) last heeft van overproductie.