Hans Pollemans deelt het genot van een eigen vijgenboom. Met een winterharde vijg kan dat namelijk ook bij ons prima.
In de betere groentenwinkel vind je mooie importvijgen, overrijp en duur, en soms meer dan een euro per stuk. Dat kan veel en veel goedkoper. Want een winterharde vijgenboom is een prachtstruik of boom met hoge opbrengst. Groeit als onkruid, en levert een vrucht waar je culinair heel veel mee kunt doen.
De boom groeit snel uit. Niet te vergelijken met de notenboom, of nog erger de olijvenboom, die in het kader vallen van ‘boompje groot, plantertje dood’. De onze heeft geen dikke stam omdat we er een struikboom van hebben laten groeien aan de zuidkant van ons huis. Elk jaar groeien de vruchtdragende takken tussen de een à twee meter.
Snoei- en plukplan
Dat vraagt om een slim snoei- en plukplan. De jonge vijgen worden in twee jaar groot. Omdat de kleintjes aan de uiteinden van de nieuwe takken zitten, zou je met een jaarlijkse snoei de oogstbare hoeveelheid sterk verminderen. Dat dwingt je dus tot een tweejaarlijkse snoei-cyclus, waarbij je het ene jaar veel en het volgende jaar wat minder oogst. De gele streep op de bijgaande afbeelding geeft de tweejaarlijkse snoeilijn aan. De kleine jonge vijgen kunnen goed tegen vorst. Er zullen er wat afvallen, maar de meerderheid van de kleintjes geraken de zomer daarop op je bord.
Een goed wintervast boompje dat ik kan aanbevelen is de Bornhol Diamand. Voor 10-15 euro haal je een boel plezier in je tuin.
Naast veel plezier biedt de boom ook een minder leuke eigenschap. Knip je een tak of trek je een blad er af, dan vloeit onmiddellijk een melkachtig op latex lijkend sap uit de wond. Pas op voor contact met huid en ogen. Ga je snoeien, zorg dan voor volledige lichaamsbedekking. Draag dus niet enkel een vijgenblad, maar zorg voor veiligheidsbril, pet en handschoenen. Gemorst sap op de huid dat ook nog aan zonlicht wordt blootgesteld, veroorzaakt een fytofototoxische reactie met erg vervelende irritatievlekken, die pas na 2-3 weken verdwijnen. Ze laten zelf na langere tijd nog een witte vlek door pigmentverlies na. Ik spreek uit ervaring.
Zodra de vrucht groenbruin licht verkleurt, - die wordt niet zo paars als de mediterrane vijgen -, en zacht aanvoelt, kan hij geplukt worden. Wil je ze wat rijper, leg ze binnen op de vensterbank in het zonlicht. De smaak is prima, maar de vijg leent zich vooral voor verdere culinaire verwerking.
Vijgenjam en vijgencompote
Snij de vijgen in stukken (laat de groene huid er aan) en kook er jam van. Kilo-verhouding vijgen op suiker, 1:0,65. Wel er bij blijven om in te roeren en een koud bordje in de buurt om de viscositeit te controleren. Loopt bij het recht houden van het bord de druppel er trager af en stopt die, dan is de jam klaar.
Op basis van dit recept, kun je met grovere stukken een heerlijke vijgencompôte maken, die zich samen met een uiencompôte prima laten serveren bij een overheerlijke, duurzame foie van canard of van oie! Of ’s winters bij wildpaté..
Maak je uiencompôte, dan is een flinke scheut (inkoken nadien) Chateau d’Yquem aan te bevelen. Zelf kopen we wegens geldgebrek de veel goedkopere Monbazillac bij een Belgische supermarché.
Warme vijgen
Gratineren zorgt voor een prachtig mediterraan gerecht. We gaven het zelf een creatieve draai.
Snij het teutje van de vijg af en snij die overlangs in twee. Leg de vijghelften op de rug in een ovenvaste schaal(tje). Giet voorzichtig in de kleine uitholling midden in de vijg wat balsamico; ik doe dat met een grove injectiespuit. Giet daarna over de vijgen een beetje olijfolie, en giet ook een klein plasje op de bodem. Leg op elke vijg een stuk blauwader kaas, camembert, maar geen aardappelmeelkaas uit een strooizakje!
Zet de schaaltjes een hete oven en gaar de vijgen even goed door, maar laat de kaas niet verbranden. Gewoon door het raampje volgen tot ze goed lijken. Doop met stokbrood de saus op die overblijft en drink er een glas fruitige rode wijn, of een wat vettere witte bij, maar bepaal je keus voor de wijn door de kaas die je gebruikt.
Fotocredits: Hans Pollemans
Dit artikel afdrukken
De boom groeit snel uit. Niet te vergelijken met de notenboom, of nog erger de olijvenboom, die in het kader vallen van ‘boompje groot, plantertje dood’. De onze heeft geen dikke stam omdat we er een struikboom van hebben laten groeien aan de zuidkant van ons huis. Elk jaar groeien de vruchtdragende takken tussen de een à twee meter.
Snoei- en plukplan
Dat vraagt om een slim snoei- en plukplan. De jonge vijgen worden in twee jaar groot. Omdat de kleintjes aan de uiteinden van de nieuwe takken zitten, zou je met een jaarlijkse snoei de oogstbare hoeveelheid sterk verminderen. Dat dwingt je dus tot een tweejaarlijkse snoei-cyclus, waarbij je het ene jaar veel en het volgende jaar wat minder oogst. De gele streep op de bijgaande afbeelding geeft de tweejaarlijkse snoeilijn aan. De kleine jonge vijgen kunnen goed tegen vorst. Er zullen er wat afvallen, maar de meerderheid van de kleintjes geraken de zomer daarop op je bord.
Een goed wintervast boompje dat ik kan aanbevelen is de Bornhol Diamand. Voor 10-15 euro haal je een boel plezier in je tuin.
Naast veel plezier biedt de boom ook een minder leuke eigenschap. Knip je een tak of trek je een blad er af, dan vloeit onmiddellijk een melkachtig op latex lijkend sap uit de wond. Pas op voor contact met huid en ogen. Ga je snoeien, zorg dan voor volledige lichaamsbedekking. Draag dus niet enkel een vijgenblad, maar zorg voor veiligheidsbril, pet en handschoenen. Gemorst sap op de huid dat ook nog aan zonlicht wordt blootgesteld, veroorzaakt een fytofototoxische reactie met erg vervelende irritatievlekken, die pas na 2-3 weken verdwijnen. Ze laten zelf na langere tijd nog een witte vlek door pigmentverlies na. Ik spreek uit ervaring.
Zodra de vrucht groenbruin licht verkleurt, - die wordt niet zo paars als de mediterrane vijgen -, en zacht aanvoelt, kan hij geplukt worden. Wil je ze wat rijper, leg ze binnen op de vensterbank in het zonlicht. De smaak is prima, maar de vijg leent zich vooral voor verdere culinaire verwerking.
Vijgenjam en vijgencompote
Snij de vijgen in stukken (laat de groene huid er aan) en kook er jam van. Kilo-verhouding vijgen op suiker, 1:0,65. Wel er bij blijven om in te roeren en een koud bordje in de buurt om de viscositeit te controleren. Loopt bij het recht houden van het bord de druppel er trager af en stopt die, dan is de jam klaar.
Op basis van dit recept, kun je met grovere stukken een heerlijke vijgencompôte maken, die zich samen met een uiencompôte prima laten serveren bij een overheerlijke, duurzame foie van canard of van oie! Of ’s winters bij wildpaté..
Maak je uiencompôte, dan is een flinke scheut (inkoken nadien) Chateau d’Yquem aan te bevelen. Zelf kopen we wegens geldgebrek de veel goedkopere Monbazillac bij een Belgische supermarché.
Warme vijgen
Gratineren zorgt voor een prachtig mediterraan gerecht. We gaven het zelf een creatieve draai.
Snij het teutje van de vijg af en snij die overlangs in twee. Leg de vijghelften op de rug in een ovenvaste schaal(tje). Giet voorzichtig in de kleine uitholling midden in de vijg wat balsamico; ik doe dat met een grove injectiespuit. Giet daarna over de vijgen een beetje olijfolie, en giet ook een klein plasje op de bodem. Leg op elke vijg een stuk blauwader kaas, camembert, maar geen aardappelmeelkaas uit een strooizakje!
Zet de schaaltjes een hete oven en gaar de vijgen even goed door, maar laat de kaas niet verbranden. Gewoon door het raampje volgen tot ze goed lijken. Doop met stokbrood de saus op die overblijft en drink er een glas fruitige rode wijn, of een wat vettere witte bij, maar bepaal je keus voor de wijn door de kaas die je gebruikt.
Fotocredits: Hans Pollemans
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Dank je Hans, voor jouw artikel.
Ik ben er net mee begonnen; vijgenbomen laten zich erg makkelijk stekken.
Dus iedereen: als je wilt, gewoon proberen.
Mijn vijgenboom groeit als kool (is nu denk ik 2 jaar oud en staat gewoon op mijn balkon), maar heeft tot nu toe nog geen vruchten getoond.
Mijn moeder had een vijgenboompje te triest voor woorden, maar het ding hing wel vol met vijgen.
Wat je zegt Ria, ik had een vijgentakje tussen een ruikertje veldbloemen gezet, bij het weggooien van de verdorde bloemetjes merkte ik op dat het vijgenblad nog frisgroen was, en het steeltje helemaal vol vijgenwortels, snel uitgeplant natuurlijk, staat nu op mijn vensterbank, moet dan later naar balkon! Het is wonderlijk dat heel Utrecht bedolven lijkt door de voortwoekerende vijgenstruiken, tussen stoep- en straatstenen door, je kunt zien dat hij van rotsige oppervlaktes houdt (of er tegen kan) zelfs de strenge vorst van -15 C van 2 jr geleden hebben ze overleefd, het zijn dus goed aangepaste infiltranten/exoten!
Ria#1
Een balcon moet mogelijk zijn. Mits op het zuiden. Mijn gevoel zegt dat je best een houten kuip(je) of andersoortig ademende pot gebruikt. Zelf meegemaakt dat een plant op het terras in een gesloten kunststof pot er droog uit zag, maar de wortels onder aan het rotten waren van het vocht. In de 'koude' grond reguleert dat zichzelf. Een vijg vraagt niet om veel water. Bij veel vijgenbomen, zeker de gekweekte noordelijke soorten, komt de vruchtontwikkeling ook zonder bestuiving tot stand. Na hoeveel jaar vruchten ? De vruchten zelf hebben, als gezegd, twee jaar nodig.
Ik vermoed dat een gekweekt exemplaar na 1-2 jaar al vruchten levert. Ben geen vijg-o-loog; de liefde gaat bij mij door maag...
Ik denk wel dat op het balcon de vijg, omdat hij niet diep in de grond wortelt, kwetsbaarder is bij vorst. Als het er echt om spant; noppenplastic. Overigens kun je een vijg goed stekken, en er eentje 'achter de hand houden'.
Hans; dat balkon op het zuiden heb ik jammer genoeg niet.
Tot nog gaat het de plant op half-schaduw-balkon redelijk goed.
Die van mijn moeder was ook half-schaduw en deed het ineens goed.
Heeft iemand ooit een vijg binnen proberen te kweken?
In mijn huiskamer is het in de zomer soms puur 'tropisch'.
Natuurlijk letten op afwatering om te beginnen.
Onze boom staat er al weer een paar jaar, gewoon met ingekapselde wortels in worteldoek. Al vanaf het eerste jaar gaf hij vruchten en het ding groeit tegen de klippen op. Ik snoei weg wat me in de weg zit. Elk jaar komt de eerste oogst goed door en we consumeren naar hartelust. De oogst uit de tweede fase die er nu aan hangt, redt het eigenlijk nooit. Ze zijn nu nog klein en nu het kouder wordt beginnen de eerste bladeren er al af te vallen. Er zitten nog pakweg 100 tot 200 vruchten aan. Iemand een recept voor onrijpe vijgen? Ik houd me aanbevolen.
Een jaar slechts hadden we geen oogst, na de extreem koude januari zonder sneeuwbedekking een jaar of drie geleden. Maar toen hebben veel planten een flinke klap gehad.
Na de zomer moet ik de vijg maar eens flink inkorten, sommige takken worden te groot en te zwaar. Ze breken zelfs af onder het gewicht van alle vruchten. Maar het blijft een genot om regelmatig weer een flinke handvol rijpe vijgen te kunnen plukken