Het woord Holodomor (Голодомор) betekent letterlijk "moord door uithongering". In de jaren 1932-1933 vond door een bewuste tactiek een genocide plaats in de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek. Het was een van de grootste nationale rampen in Oekraïne in de moderne geschiedenis. De dood van tussen de 2,5 en 7,5 miljoen mensen is direct toe te schrijven aan de Holodomor. De nood was zo hoog dat zelfs kannibalisme weer onderdeel van het menu werd.

Poetin probeert met zijn leger niet alleen de energie-, maar juist ook de voedselvoorziening te treffen. Dat zegt John Rich, de Australische CEO van het Oekraïense bedrijf Myronivsky Hliboproduct (MHP). Zijn bedrijf is een van de grootste slachtkuikenprocucenten ter wereld. Bij MHP werken 30.000 mensen. Het bedrijf heeft over het hele land grote kippenboerderijen en teelt op bijna 400.000 hectare akkers onder meer tarwe, maïs en zonnebloemen. Rich zegt in normale tijden de helft van de voedselproductie in Oekraïne te leveren. "Maar nu is dat 100 procent. We zijn de enige die nog operationeel zijn. Wij voeden het land", aldus Rich.

Volgens De Telegraaf is de uithongeringstactiek die Poetin nu lijkt te kiezen, het gevolg van zijn mislukte Blitzkrieg om de grote steden in te nemen. In plaats van grote steden in te nemen, trekken de Russen nu er omheen in de hoop die te kunnen afsluiten en uithongeren. Van een nieuwe Holodomor is vanuit die visie geen sprake, wel van een vuile en gemene oorlog waarin burgers volledig slachtoffer worden.

Op NPO1 vertelde afgelopen week Louise Fresco, de scheidende topvrouw van Wageningen UR, over de uithongeringspolitiek van Stalin.

Rusland kan worden teruggepakt. Het land is afhankelijk van buitenlandse techniek voor zowel energie- als landbouwproductie. Bayer, het landbouwchemiebedrijf dat in Westerse landen wordt gezien als de duivel zelf na zijn overname van Monsanto, zegde leveringen naar Rusland op. Hoeveel dat uithaalt zal nog tot de volgende oogst onduidelijk blijven. Als de overige zaad- en gewasbeschermingsmultinationals dezelfde strategie volgen, zullen de opbrengsten van de Russische landbouw significant dalen.

Poetins Rusland is ook voor zijn machinepark dat graan zaait en van het land moet halen afhankelijk van Westerse technologie. Russische akkerbouwers gebruiken landbouwmachines van onder meer John Deere en Claas. Zonder onderdelen komen die op den duur stil te staan. Eén ding is echter zeker: westerse landen kunnen terugslaan met tactieken die de voedselproductie in Rusland aantasten. Of het verstandig is elkaar met honger te bestrijden, is ernstig de vraag. Het zet volkeren tegen elkaar op en veroorzaakt langdurig wantrouwen en haat.

Nu Bayer terugtrekt en de Chinese president Xi Jinping de Russische oorlogszucht blijft steunen, rijst vooral de vraag of ook Syngenta dezelfde stap zet als Bayer. Het Zwitserse Syngenta is de 'andere' grote landbouwchemiereus en zaadveredelaar in de wereld. Het is een Westers bedrijf, maar financieel onderdeel van Chem China. Het Chinese staatsbedrijf nam de Zwitsers in 2017 over voor $43 miljard, vermoedelijk als onderdeel van een zeer bewuste voedselstrategie.


Dit artikel afdrukken