Lees ook
Een belangrijk effect van een verkeerd eetpatroon is een te hoog en/of slecht gecontroleerd niveau van glucose in het bloed. Er zijn tal van oorzaken die het bloedsuikerpeil beïnvloeden. Een ervan is een goed ontbijt. Vooral (pre)diabeten (en dat zijn er nogal wat in de dikker wordende populatie) moeten daarop letten.

Op zich is het helemaal niet nodig om strikt elke ochtend een fikse maaltijd naar binnen te werken - tallozen ontbijten met een kopje koffie of thee – maar voor een regelmatige glucoseaanvoer gedurende de dag is het wel zo prettig om niet om half elf al trek in een Nuts te krijgen.

Ontbijtgewoonten
De Nederlandse ontbijtgewoonte is in de loop der tijden aanzienlijk veranderd. We eten minder brood ’s ochtends en meer zuivel, in velerlei gedaanten: havermout, Brinta en Corn Flakes of andere ontbijtgranen met melk en veel yoghurtvarianten.

Het aanbod van cereals in Nederland is onvergelijkbaar met dat in de Verenigde Staten, waar alle mogelijke soorten gesuikerde en gekleurde snoepjes van graan met melk het standaardontbijt zijn geworden, nadat het ouderwetse eieren-met-spek ontbijt decennia geleden is afgeschaft vanwege het verzadigde vet. Het inzicht is gekeerd en de ontbijtgranen met melk delen nu in de verkettering van al het sterk bewerkte voedsel.

Opmerkelijk nieuws was het daarom dat uit een serieus onderzoek kwam dat een ontbijt met melk en ontbijtgranen juist goed is voor de regulatie van de glucose in het bloed en daarmee ook voor een langer verzadigd gevoel. Het onderzoek verscheen in het Journal of Dairy Science, een uitgave van Elsevier dat al 100 jaar wetenschappelijk werk over zuivel publiceert.

Zuiveleiwitten
In het onderzoek werd gekeken naar bloedglucose en verzadiging na het eten van verschillende soorten melk, die in meer of mindere mate verrijkt waren met eiwitten. In deze dubbel geblindeerde RCT kregen 32 proefpersonen gewone melk en melk met extra caseïne en wei, de twee belangrijkste zuiveleiwitten. Vooral de variant met veel extra eiwitten gaf een langdurig gevoel van verzadiging. “Daarom,” concluderen de onderzoekers, “zou een ontbijt met veel koolhydraten en een verhoogde concentratie eiwitten (9,3%) een eetstrategie kunnen zijn voor de verlaging van de bloedglucose en de verbetering van de verzadiging (…).”

Deze bevinding laat zich vertalen naar het ontbijtadvies om een schep melkeiwitpoeder aan de kom met Frosties met halfvolle melk toe te voegen. Op zich is daar geen nieuw mechanisme onthuld, want eiwitten zijn van de drie macronutriënten het meest verzadigend. Op twee hardgekookte eieren hou je het uren vol. Maar de suggestie dat het verguisde Amerikaanse suikerrijke en weinig voedzame ontbijt ineens een powerontbijt wordt door toevoeging van eiwitpoeder, dat is vreemd.

“Dit is een schadelijk advies,” noteert het gezondheidsblog Healthline uit de mond van diëtiste Kelly Schmidt, zelf diabeet. Toen ze de kop van het artikel las wist ze al dat dit onderzoek betaald was door de zuivellobby en bedoeld was om cereals en melk te promoten.

Geen goed ontbijt
Niets daarvan, zegt de woordvoerder van het tijdschrift, Ken Olson. Zoals alle artikelen is het peer reviewed door experts voordat het gepubliceerd is. Wel is het zo, dat het Journal of Dairy Science de spreekbuis is van ADSA, de American Dairy Science Association, dat tot doel heeft “de zuivelindustrie te bevorderen”, volgens de website.

Zoete, bewerkte graanproducten met melk is geen goed ontbijt voor (pre)diabeten. Daarover is weinig discussie. Maar waar ook geen twijfel meer over is, is dat zuivel een goede bron van eiwitten en andere belangrijke nutriënten is. Vooral ouderen lopen de kans onvoldoende eiwitten binnen te krijgen. Dat is een serieus probleem in de ouderenzorg. Eiwitrijke zuivelproducten zijn voor wie weinig en moeizaam eet dan een uitkomst.

Eiwitten uit zuivel hebben een regulerend effect op de bloedglucosespiegel. Het verzadigde vet uit zuivel vergroot niet het risico op hart- en vaatziekten, dat is al vaak aangetoond. Het advies om volvette kaas en yoghurt te vervangen voor magere varianten is achterhaald.

Een uitzondering wordt gemaakt voor volle melk. Wie veel melk drinkt, kan beter magere of halfvolle kiezen. Dat is de korte samenvatting van een grote meta-analyse door een Pools team onder leiding van Maciej Branach, die afgelopen zondag werd gepresenteerd op het congres van de European Society of Cardiology in München.
Dit artikel afdrukken