Opinie Waarom moeten wij de ellende oplossen die een multinational veroorzaakt?

Jaarlijks ben ik met de lokale dierenwelzijnsorganisatie Wacpaw in Ghana om het lijden van dieren bij de slacht te verminderen. Onlangs waren we bij slachterij JFamco om het personeel daar te trainen in het gebruiken van een verdoofpistool bij runderen en geiten. Op de achtergrond hoorde ik het afschuwelijke gekrijs van kippen in nood. Ik keek wat er aan de hand was en zag een tafereel dat zelfs mijn stevige maag deed omkeren. Nog zonder te weten hoe, bood ik aan om ze te helpen hun kippenslachtlijn te verbeteren.

Zowel eieren als kippenvlees worden steeds populairder in Ghana. Met de toenemende welvaart is de consumptie van vlees met bijna een derde gestegen, waarin kip aan kop loopt. Hoewel het land 77% volgens het MoFa (op basis van data uit 2018) van haar kippenvlees importeert, probeert het ook zelf haar ei- en kippenvleesproductie te verhogen. Daarvoor neemt men in Ghana kuikens af die gefokt en uitgebroed worden in Nederland. Zo levert Hendrix Genetics legkuikens van het ras Bovans Brown. Volgens de folder blinkt deze kip uit in “een hoge piekproductie, een grote legpersistentie en een vlakke ei-gewichtscurve, wat resulteert in donkerbruine eieren van topkwaliteit.” En zo vertrekken er jaarlijks miljoenen legkuikens van enkele dagen oud vanuit ons land per vliegtuig naar Ghana.

Zou deze Nederlandse leverancier weten hoe haar eendagskuikentjes aan het eind van hun leven geslacht worden? Ik vraag het me af.

Zoals bij al ons werk geldt ook hier: echt fraai wordt het niet. Maar het scheelt voor de dieren wel enorm veel pijn en stress aan het eind van hun leven

Nogal 'basic'
Bij slachterij JFamco in Accra was ik er getuige van. Het is een understatement om te zeggen dat het er nogal ‘basic’ aan toe gaat. De kippen worden met meerdere tegelijk aan de poten uit het hok gehaald. Vervolgens pakt de slachter ze een voor een vast. Hij trekt de kop naar achteren en pakt deze in één hand, samen met de vleugels vast. De nek komt zo bloot te liggen. Deze snijdt hij met een bot mes door. Zonder te wachten tot het dier dood is, gooit hij de kip in een bak.
Ik zag dan ook dat veel kippen nog lang niet dood waren. Ze spartelden in de bak en sommige probeerden zelfs uit de bak te vliegen. Iets dat hen, met een half doorgesneden keel, niet lukte. Het is de bedoeling dat ze snel leegbloeden, maar doordat ze op een stapel op elkaar liggen, gebeurt dat vaak niet.


Duur dus pragmatisch
Met mijn organisatie Eyes on Animals ging ik aan de slag om dit proces beter te laten verlopen. En omdat de omstandigheden in Ghana anders zijn dan in Nederland kunnen we niet 1 op 1 onze slachthuizen nabouwen. In het land is elektriciteit instabiel, dus elektrische verdoving is onbetrouwbaar. Een CO₂-verdovingslijn is enorm kostbaar en betaalt zich alleen terug bij zeer grote schaal. Overigens zijn zowel elektrische als CO₂-verdoving ook niet ideaal vanuit dierenwelzijnsoogpunt omdat het veel stress oplevert. Dus we moesten pragmatisch te werk gaan.

We lieten stalen constructies voor hen maken, een soort trechters waar de kippen individueel ondersteboven in worden gefixeerd. Hun kopjes steken er aan de onderkant uit. Zo kunnen ze direct verdoofd worden en uitbloeden zonder dat de dieren zich aan elkaar bezeren.

Het vinden van de juiste schietpistolen was nog een hele klus. Die zijn namelijk niet verkrijgbaar in Ghana. Na maanden zoeken en puzzelen vonden we een bedrijf in de VS dat verdoofpistolen voor pluimvee kon leveren en een luchtdruksysteem uit Ghana dat hierop aangesloten kon worden.

Ook schaften we scherpe messen voor hen aan zodat ze de keel in één keer goed door konden snijden en het bloed er snel uit loopt. Zoals bij al ons werk geldt ook hier: echt fraai wordt het niet. Maar het scheelt voor de dieren wel enorm veel pijn en stress aan het eind van hun leven.

Verantwoordelijkheid
Maar mijn echte vraag is deze: hoe kan het dat wij, als kleine Nederlandse dierenwelzijnsorganisatie, deze taak op ons moeten nemen? Dat wij met donateursgelden naar Ghana moeten om een probleem op te lossen dat een groot Nederlands miljardenbedrijf creëert? Waarom levert Hendrix Genetics kuikens aan een land waar de slachtpraktijken nog niet in orde zijn?

Als je het mij vraagt zouden we eerst moeten zorgen dat de slachtpraktijken op orde zijn voordat we levende dieren op het vliegtuig zetten.