De Hollandse Kip is de Albert Heijn versie van de Kip van Morgen, een initiatief van de retail branche samen met slachterijen. Albert Heijn introduceerde ‘m al in mei 2014 onder de naam Hollandse Kip.
Na de introductie is er veel gediscussieerd op Foodlog over het welzijn van deze kip. Zoals bekend was Wakker Dier faliekant tegen deze stap. De Dierenbescherming vond het een stap in de goede richting, maar onvoldoende voor 1 ster Beter Leven, het keurmerksysteem voor welzijn van dieren van de Dierenbescherming.
Ik heb mee gediscussieerd op Foodlog en toen ook verteld wat de voorlopige beoordeling van het welzijn was door de Wageningen UR Livestock Research (WUR-LR).
In die discussie heb ik steeds aangegeven dat WUR-LR onderzoek heeft gedaan aan slechts twee koppels. En dat het eerste positieve beeld echt niet meer dan voorlopig kon zijn. Dr. Ir. Ingrid de Jong, Senior scientific researcher van WUR-LR, bevestigde dat deze week telefonisch ook nog een keer aan mij. Bovendien waren de koppels te jong om een goede vergelijking te kunnen maken met een welzijnsbeoordeling van andere vleeskuikensystemen. Het risico voor het optreden van welzijnsproblemen is het grootst vlak voor de slacht en daarom is dat het beste moment om welzijn te beoordelen. WUR-LR meet overigens welzijn met de Welfare Quality® methode, een set objectieve parameters voor welzijn.
Ook na mei hebben Foodlog-commentatoren mij herhaaldelijk gevraagd om resultaten.
Ik heb toegezegd dat, zodra er meer onderzoeksresultaten zouden zijn, we die zouden delen op Foodlog, onafhankelijk van de vraag of de cijfers nou goed of slecht zouden uitpakken. Welnu, we zijn inmiddels twee miljoen kippen* verder en hebben ruime ervaring opgedaan. Ja, er zijn meer resultaten! Inmiddels is het welzijn beoordeeld van zeven koppels Hollandse Kip. Nog altijd niet heel veel, maar het geeft wel een betrouwbaarder beeld dan toen in mei met twee koppels.
Dank voor jullie geduld.
Dank, Ingrid de Jong van WUR-LR voor het meekijken of ik het goed verwoord.
Ras en houderijsysteem
Het gaat om het trager groeiend ras Hubbard JA 987 (alle kip van Morgen is van dit ras).
De kippen worden binnen gehouden. Op dit moment is de bezetting van de Hollandse kip 17 kippen per m2. Dat is een hogere bezettingsgraad dan bij scharrelkippen en een lagere dan bij gangbare kip.
De kippen worden geslacht als ze 47 dagen oud zijn, ze hebben geen uitloop naar buiten, binnenverlichting en afleidingsmateriaal tegen de verveling.
De welzijnsresultaten uit de Welfare Quality® beoordeling van WUR-LR
De Hollandse Kip scoort wat betreft bevuiling, voetzoollaesies en hakdermatitis en bewegelijkheid (locomotie) tussen de gangbare kip en de 1 ster Beter Leven kip in. Voor wat betreft het gedrag in de stal is dat beeld wisselender. Op de diverse aspecten scoort soms de gangbare kip wat beter, soms de Hollandse Kip en soms de 1 ster Beter Leven Kip. De WUR wil die testen uitbreiden en verbeteren.
Resultaten voor medicijngebruik en besmetting
De Hollandse Kip krijgt minder dan 17 medicijn-dagdoseringen per jaar. Dat betekent dat ca. 10% van de koppels wordt behandeld met medicijnen. Ter vergelijk: bij gangbaar is dat ca. 60%-80% van de koppels. Bij 1 ster Beter Leven is dat ca. 5% van de koppels.
Die 17 medicijn-dagdosering per jaar is overigens ook de streefwaarde van de branche.
Langzaam groeiende rassen, zoals biologisch en scharrel, hebben een lagere ESBL besmetting dan reguliere kippen. Dat zegt overigens niets over de ESBL besmetting van de kip zoals die wordt verkocht. In heel West Europa is die ESBL besmetting op kippenvlees hoog.
Biologische kip en scharrelkip hebben een lagere ESBL producerende bacteriële besmetting dan regulier. Dat heeft niet alleen te maken met antibioticagebruik, maar vooral met langzamer groeiende rassen en daardoor een andere vertering in het darmstelsel.
Ras en gevoeligheid voor ziekte
In deze tijd waarin we gebukt gaan onder een uitbraak van vogelgriep, vragen velen zich af of wellicht andere kippenrassen beter bestand zijn tegen infectieziekten. Over de gevoeligheid voor Campylobacter, waar mensen ziek van worden en kippen niet, is juist nu, november 2014, een publicatie verschenen.
Uit dit onderzoek is gebleken dat voor de Campylobacterbesmetting het kippenras in ieder geval helemaal niks uitmaakt. Campylobacter voelt zich op elke kip heerlijk. Helaas, helaas.
Dit zegt nog niks over gevoeligheid voor het vogelgriepvirus per kippenras. Daar is overigens ook door de WUR een onderzoek naar uitgevoerd. Tot nu toe blijkt niet dat het ene kippenras gevoeliger voor vogelgriep zou zijn dan het andere. Ze zijn allemaal even gevoelig.
Het positieve van deze twee onderzoeken is, dat blijkt dat je de gevoeligheid per kippenras kunt onderzoeken.
Conclusie
Twee miljoen kippen verder, kunnen we nu gelukkig iets zeggen over het welzijn van de Hollandse Kip. Dat is belangrijk om van te leren. De conclusie is dat ras doorslaggevend is voor de onderzochte welzijnsaspecten en daarnaast natuurlijk dat het bedrijfsmanagement van belang is.
*Voor de geïnteresseerden: Albert Heijn verkoopt (in november 2014) 75% van de Kip van Morgen. Albert Heijn verkoopt 74% van alle biologische kip (biologisch = ca. 1,5% van alle verkochte kip in Nederland) en Albert Heijn verkoopt 66% van alle scharrelkip; (scharrel = ca. 10% van alle verkochte kip in Nederland).
Fotocredits: Hollandse Kip, Pluimveeweb
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Simone, McD heeft het wel iets makkelijker dan een supermarkt. De kans dat er iets in een McD fout gaat is veel kleiner immers bijna alles is pre-cooked.
Toch hebben McD en retailers veel gemeen. Ik ben absoluut AH fan dat komt door ene meneer Nol de baas van de vleeswaren. Geen inkoper gewoon de baas.
Toendertijd was de slogan, AH let op de kleintjes. Ik was net begonnen, kleiner kon je ze niet vinden. Vond meneer Nol ook en gunde mij de handel 25 jaar geleden. Ik geef je op een briefje dat zal nu niet meer lukken. In die tijd erna is AH (ook anderen) de McD strategie gaan volgen. Produceren afstoten alles inkopen. Dus denk je een inkoper is belangrijk. Dat zie je ook als je de criteria leest . De praktijk is dat AH vaste relaties zoekt, net als McD.
Dus een inkoper, koopt niets hij besteld. De vraag is waarom doen supermarkten dit ? Ik kijk dan naar jouw opsomming.
1. Leveranciers vertrouw je niet alleen, je verifieert ook datgene wat je met ze afspreekt (dit is de job van een inkoper,controleren en bestellen)
2. Verificatie is ook in je eigen bedrijf noodzakelijk, (wie doet dat? de shopkeeper of de inkoper die komt kijken of er wel Coca Cola in het schap staat?)
3. Werk samen met leveranciers in een lange termijn relatie (besteed je vlees afdeling gewoon uit verkoop de vleeswarenfabrieken) McD doet niet anders die laten Cargill een fabriek bouwen.
4. Ga niet voor de allerlaagste prijs (dat is maar relatief, ga naar 60 dagen betalen ipv 30, vraag 2% bonus omdat je zo hard gegroeid bent) Bij McD is het ook anders die voegen iets toe, koud wordt warm, vlees wordt een burger, een burger een menu.
5. Voeg geen kosten toe door allerlei modules aan voedselveiligheidsstandaarden toe te voegen. Dat is nutteloos (voor McD wellicht die krijgen ready meals)
6. Eventuele voedselfraude moet je door administratieve deskundigen laten vaststellen en behandelen, niet door voedselveiligheidsdeskundigen (flauwekul de eerste actie is een leverancier direct verantwoordelijk stellen dat doet de administratieve deskundigen)
Er is 1 wezenlijk verschil in de benadering McD zoekt de marktprijs voor ieder onderdeel. Dat is vrij transparant. De producent kent ook de marktprijs. Op die basis komt men tot een overeenkomst. Een retailer zoekt een produkt wat past bij de prijs die de marketing kenners menen te kunnen vragen. Die prijs is meestal lager dan de waarde van het item. Dan is het of de retailer die zegt dan doen we niet Akwaliteit maar Bkwaliteit. Of de leverancier zegt voor dat wat jij wil geven kunnen wij dit maken. Wil je dat ?
Voedselveiligheid, jouw terrein is veel minder geld gerelateerd dan de afweging in kwaliteit. Een duur stuk vlees is niet veiliger dan een massa geproduceerd goedkoop stuk. Vreemd is het dat de klant wel waarde over heeft voor voedselveiligheid en veel minder voor kwaliteit. Ik denk dat dit een Nederlands dingetje is.
#43 @Annechien Kanon: De combinatie: transport en welzijn is niet meegenomen door de Wageningse Universiteit in hun welzijnsmonitor.
Misschien een goed idee om dat in een volgende meting wel mee te nemen!
#42 @ Patrick: In Maart 2014 sprak ik precies hierover met Cindy Jiang, directeur van MacDonalds wereldwijd voor productveiligheid en kwaliteit. De vraag van mij was: "waarom zat er geen paardenvlees in de MacDonalds hamburger"?
Zij reikte mij zes factoren aan als haar visie op de reden:
1. Leveranciers vertrouw je niet alleen, je verifieert ook datgene wat je met ze afspreekt
2. Verificatie is ook in je eigen bedrijf noodzakelijk
3. Werk samen met leveranciers in een lange termijn relatie
4. Ga niet voor de allerlaagste prijs
5. Voeg geen kosten toe door allerlei modules aan voedselveiligheidsstandaarden toe te voegen. Dat is nutteloos
6. Eventuele voedselfraude moet je door administratieve deskundigen laten vaststellen en behandelen, niet door voedselveiligheidsdeskundigen
Ik mis nog iets in het welzijnsaspect,namelijk hoe de kippen(kuikens) in de manden worden gestopt om ze te transporteren.Ik heb ooit,zeker 30 jaar geleden meegeholpen met het vangen.Dit ging zo ; De kippen drijf je in een hoek en dan pak je 3 kippen aan elke hand aan de poten vast.Als niet ervaren kippenvervoerder deed ik aan iedere hand 2 kippen.Maar er gebeurde iets met de poten,die braken namelijk heel erg makkelijk. En dit bleek heel normaal te zijn....prettig is anders maar ik heb wel doorgezet. Het was een behoorlijk warme zomerdag,en nadat er een lading met kippen halfvol was ging de chauffeur rijden,om de kippen af te laten koelen,en na een rondje kwam hij weer terug en konden we de rest inladen. Als hij dit niet zou doen zijn de binnenste kippen al voorgegaard en kunnen zo in de boullion.
Uit de sector, de consumptie van kip in de UK is 44 kg p.p. Dat is grofweg 120g per dag. Als je er vanuit gaat dat er 80 miljoen mensen zijn, kan je uitrekenen dat er bijna 10.000 t kip per dag geproduceerd moet worden. Dat zijn voor mij onvoorstelbare hoeveelheden.
Ik ken een slachterij die doen er 200.000 per dag, dat zijn 1 miljoen kippen per week. Gesteld een kip weegt 1 kilo geslacht, is dat 10% van wat de UK per dag verbruikt.
In mijn gedachte heb ik nooit de sprong gemaakt van een slachterij met zeg 1000 stuks per uur, immers ze moeten opgehangen, erafgehaald, gekoeld, verpakt worden, met 1000 in het uur leek me dat al een berg werk.
Het is dus veel en veel massiever , zo groot dat het onvoorstelbaar groot is. Ik kan geen vergelijk vinden.
Met die wetenschap is het toch een wonder dat we nog deze kwaliteit kunnen produceren. Dat is echt een prestatie.
Hetgeen het dichtbij komt is McD.. zoveel produktie,distributie en zo weinig zaken die qua voedselveiligheid fout gaan . Die hele paardevlees affaire is kompleet langs McD gegaan. Dat is geen toeval daar zit een heel proces achter. Heel heel knap des te langer ik erover nadenk des te meer ik begrip krijg voor dat wat we voorgeschoteld krijgen.