De volgende tekst staat op de Albert Heijn-site:
"Albert Heijn staat midden in de samenleving. We zijn tegelijkertijd inkoper, verkoper, werkgever en buurtgenoot. In elke rol proberen wij een bijdrage te leveren aan een gezonde en duurzame samenleving. Als supermarktketen willen we een gezonde leefstijl en gezonde voeding in het bijzonder, actief promoten."
Dit is geen reclametekst, maar een MVO-tekst. Elk groot bedrijf heeft een hoekje op zijn website waar hij met een domineesblik over zijn goederen glijdt. In hoeverre moet je zo'n tekst serieus nemen? Zie in het plaatje een andere tekst van Albert Heijn, op de zak paprikaribbelchips:
"rijk aan onverzadigde vetten"
AH spreekt op de zak de waarheid, de naar ui smakende paprikaribbelchips bevatten 30 gram onverzadigd vet per 100 gram. Maar komt het allemaal goed met je gezondheid als je maar af en toe in de ribbelchips graait? Nee, dat gelooft Albert Heijn zelf ook niet. Chips krijgen geen gezondheidsklavertje en passen dus niet in AH's gewenste gezonde leefstijl. De tekst "rijk aan onverzadigde vetten" staat alleen op de verpakking omdat het nu eenmaal mag van Europa en zorgt voor hogere verkoop. De marketeer van Albert Heijn negeert de geest van de Europese regelgeving (mensen gezond maken) en zijn eigen MVO-principe (mensen gezond maken).
Zo'n MVO-tekst wordt zo minder geloofwaardig. Zou er ruzie zijn tussen de MVO-verantwoordlijke bij AH en de chips-marketeer?
Op 30 november krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het is echt niet te geloven.
Wouter. Chips passen uitstekend in een gezond voedingspatroon, mits ze zijn gebakken in een stabiel, verzadigd, relatief inert vet, dat per definitie weinig schadelijke meervoudig onverzadigde vetzuren bevat en ook nog eens goed tegen verhitting kan. Chips gebakken in zonnebloemolie dragen bij geregeld gebruik bij aan de toch al torenhoge LA-inname en vormen zodoende een bedreiging voor de volksgezondheid.
'Rijk aan onverzadigde vetten' moet als waarschuwing worden gezien en steeds meer mensen die midden in de samenleving staan snappen dat (hint begrepen Dr Van Doorn). Mijn collega stratenmakers (op vrijdagen sjouw ik stenen in de wegenbouw, volstrekt noodzakelijk voor wie tussen hoog opgeleide mafkezen geestelijk gezond wil blijven) hebben dit in de Panorama gelezen en kopen de argumentatie. Onder met conventionele voedingsfysiologische nonsens volgepompte, hooggeleerde, qua sociaal economische status uit het heelal barstende foodloglezers is dit besef vooralsnog grotendeels afwezig, constateer ik. Blijven jullie vooral lekker in je ivoren toren zitten wauwelen en pretenderen dat je midden in de samenleving staat, want jullie zitten toch wel geramd, wat je ook in je deftige mikje stopt. SES is veruit - ik herhaal veruit - de beste voorspeller van gezondheid en levensverachting. Google even op status, stress, Marmot en Sapolski. Heeft iemand ooit beweerd dat het leven rechtvaardig is?
Waarmee niet is gezegd dat heel wat PC Hooft-vrouwen mede dankzij die sloten gezonde zonnebloemolie (borst)kanker krijgen, hun torenhoge SES ten spijt.
@MarcP,
Zie de link, “Rijk aan onverzadigde vetten” staat sinds februari dit jaar op de lijst nan toegestane voedingsclaims van de EU. Het staat daarop omdat de EU de EU-burger gezonder wil maken. Je mag bijvoorbeeld niet zeggen: "rijk aan verzadigde vetten".
Het ging mij hier niet om het wel of nietverbieden van dit soort uitspraken, maar om de geloofwaardigheid van MVO. Albert Heijn zegt tegelijkertijd dat het zijn klanten gezonder wil maken EN dat chips gezond zijn. Dat is absurd.
Om geloofwaardig te worden moet AH de eigen reclame eens goed onder de loep nemen. Of de MVO-teksten.
De wet maakt onderscheid tussen voedings- en gezondheidsclaims (en inhoudsclaims).
"Gebakken in zonnebloemolie" (zowel woordelijk als impliciet dmv een zonnebloemetje) is in essentie een inhoudsclaim, die men al mag maken als er een druppeltje zonnebloemolie aan te pas komt. Goed voorbeeld is vruchtenhagel met -uit mijn hoofd- 0,2% vruchtensap.
"Rijk aan onverzadigde vetten" is een voedingsclaim (geen gezondheidclaim) en zoals gezegd wel eentje die niet op de lijst staat. Door de betekenis die iemand er al dan niet aan geeft, kan dit overkomen als een gezondheidsclaim, maar dat is het niet.
Een gezondheidsclaim legt het verband tussen een voedingsstof en een effect op het lichaam, of claimt dit effect zonder direct aan het daaraan ten grondslag liggende mechanisme te refereren. Bijvoorbeeld "Met omega-3 vetzuren. Goed voor hart- en bloedvaten."
Wouter heeft gelijk: De vwa zou moeten handhaven, maar is aan het reorganiseren en heeft geen capaciteit. Een alternatief is wel degelijk de Reclame Code Commissie, maar die nemen pas actie als er iemand een officiële klacht indient. En wie klaagt wie aan? De ene fabrikant de andere?De consumentenbond? Het voedingscentrum? Foodlog? Foodwatch?
We staan boven de samenleving en zeggen dat we er midden in staan. What's next?
Semantisch is het geen claim, maar slechts een stelling. Eentje met grote suggestieve kracht weliswaar, maar toch niet meer dan dat. Net als Wouter van der Land zou ik er dus nog niet het begin van een juridisch probleem in zien (dat dus los van morele en voedingsmedische overwegingen). Ik zou denken dat het de ruimte is die onze wetgever heel beaat laat voor de suggesties die Melchior zoals gebruikelijk treffend weergeeft.
MarcP en Wouter de Heij geven echter aan dat zelfs suggesties door de EU-wetgever als claims kunnen worden beschouwd.
En daar gaat deze discussie over: juridische feiten die een wetshandhaver mogelijk zomaar in de wind slaat. En als één overtreder het dan mag, dan mag natuurlijk iedereen het.