In Klare's gisteren verschenen artikel tekent zich een horrorscenario af. Op Tomdispatch beredeneert hij de gevolgen van stijgende voedselprijzen als gevolg van droogte of extreme neerslag die weer het gevolg zijn van de klimaatveranderingen waarmee de wereld te maken krijgt. Mislukkende oogsten zorgen voor onrust in arme steden. Mensen trekken weg van het improductief wordende land en komen naar de steden. Daar verergert de problematiek omdat de daar beschikbare hoeveelheid voedsel per hoofd nog verder afneemt.
Klare stelt dat de sociale onrust in Bangladesh, Kameroen, Egypte, Haïti, Indonesië, Senegal en Yemen in de periode 2007-2008 de eerste tekens waren van uitzichtloze revoluties die in oorlog zullen eindigen. De hoge voedselprijzen in de jaren 2010-2011 leidden tot de Noord-Afrikaanse lente die inmiddels openlijk door economen en sociologen worden gezien als voedseloproeren. De onrusten zullen zorgen voor een druk op de voedselprijzen wereldwijd en zullen zowel in de oude als de nieuwe grote economieën van de wereld leiden tot een terugval van de economische ontwikkeling die verder destabiliserend zal werken. Daarmee ontstaat van twee kanten zware druk op de sociale evenwichten in zowel de rijke, de opkomend rijke als de arme wereld. Voedseltekorten zorgen voor een afname van besteedbaar inkomen; de afname van besteedbaar inkomen leidt tot afkalving van de welvaart en werkeloosheid. Die twee krachten zorgen voor een neerwaartse spiraal die moeilijk te corrigeren valt als hij eenmaal inzet. In De prijs van eten wees Dick Veerman op Foodlog op het belang van de relatie tussen de prijs van voedsel en de rest van de economie. We voelen deze relatie nog niet, maar het is onvermijdelijk dat we die in de nabije toekomst zullen gaan voelen.
Klare trekt deze lijn van denken uiterst somber door en zegt dat de fictie van het populaire verfilmde boek The Hunger Games een scenario in zich draagt dat op de een of andere manier realiteit zal worden. Daarmee schetst hij een schrikwekkend beeld van de relatie tussen klimaat, voedsel en economie. Het Nederlandse actualiteitenprogramma Nieuwsuur besprak afgelopen weekend die relatie met de Nederlandse hoogleraar duurzame ontwikkeling Louise Fresco. Zij bleek juist heil te zien in stijgende voedselprijzen en het afkoelen van de economie als belangrijke signalen die de wereld zouden moeten aanzetten tot verandering.
In zijn boek The Race for what's left gaat Klare in op de consequenties van de relatie tussen grondstoffen, bouwland voor landbouw, klimaat en oorlog en vrede in de wereld. Hij bepleit een radicale vermindering van onze consumptie om onrust en oorlog voor te zijn.
Onlangs publiceerde het Nederlandse platform LIS daarover een rapport dat het aanbood aan de Nederlandse overheid. LIS-voorzitter Wouter van der Weijden sprak zich over de geopolitieke consequenties daarvan uit op Foodlog.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Dr Doom spint er als belegger garen bij ...
Op HP/De Tijd maakt 'Dr Doom' het er vandaag niet vrolijker op: naast de droogte komt dit jaar ook El Niño nog eens roet in de oogst gooien.
"Het is een biologische wetmatigheid dat voedselgevers en voedselnemers met elkaar in evenwicht zijn. Dat is een natuurlijk proces dat normaal gesproken zonder hongersterfte verloopt." De werkelijkheid lijkt anders te zijn. Honger is de regulerende factor in systemen als de OVP. Het is niet anders. o.a door kunstmest hebben wij dit systeem enige tijd buiten werking gesteld. Het wachten is op de oude wetmatigheid.
Het is een biologische wetmatigheid dat voedselgevers en voedselnemers met elkaar in evenwicht zijn. Dat is een natuurlijk proces dat normaal gesproken zonder hongersterfte verloopt. De almachtige mens heeft zich door middel van landbouw en veeteelt boven de wet geplaatst. Voedsel werd in plaats van een basisbehoefte meer en meer handelsobject. Meer productie betekent meer winst maar in overeenstemming met bovengenoemde wet op macroschaal ook meer mensen. Bovendien is er de mythe ontstaan dat we te maken zouden krijgen met massale sterfte indien we de productietoename niet zouden voortzetten. De gevolgen van de voedselrace kennen we onderhand: een bevolkingsexplosie waarbij de biomassa van onze planeet in hoog tempo wordt omgezet in mensmassa. Het behoort tot onze culturele mythologie dat we eenzijdig zouden kunnen besluiten om onze consumptie radicaal te verminderen zoals hier wordt bepleit. Dat kan alleen worden bewerkstelligd door een radicale afname in voedselproductie.
Het gebruik een verouderd monetair systeem om grondstoffen te beheren is irrelevant, inefficiënt en letaal. In een economie gebaseerd op bronnen in plaats van geld is het mogelijk om in alle levensbehoeften te voorzien met een hoge leefbaarheid voor allen.
"Mislukkende oogsten zorgen voor onrust in arme steden. Mensen trekken weg van het improductief wordende land en komen naar de steden. Daar verergert de problematiek omdat de daar beschikbare hoeveelheid voedsel per hoofd nog verder afneemt. "
Hee, mijn analyse zou andersom zijn:
Mislukkende oogsten zorgen voor onrust in arme steden. Mensen trekken weg uit de steden en gaan met krui/kinderwagens naar het platteland. Daar verBeterd de problematiek in eerste instantie mits er nog voldoende koopkracht over is om te komen tot investeringen in de voedselproductie zodat de daar beschikbare hoeveelheid voedsel per hoofd nog verder toeneemt.
Misschien is het wel zo dat rondtrekkende groeperingen dan weer richting stad, dan weer richting platteland trekken.
Beleven we het einde van het tijdperk van het goedkope voedsel?
Ik denk van niet. Churchill zei hierover: "This is not the end. It's not even the beginning of the end. It's the end of the beginning"