Het lijkt erop dat vrouwen die een overwegend mediterraan eetpatroon aanhouden (veel groenten, fruit, noten, peulvruchten, volkoren granen, vis en olijfolie) en ook nog een beetje wijn drinken bij hun eten minder snel verouderen. De telomeren in hun bloedcellen blijken langer te blijven.
De lengte van telomeren, stukjes DNA aan het uiteinde van onze chromosonen, zijn een indicatie voor hoe gezond de cel is en hoe lang hij nog mee kan. Iedere keer dat de cel zich deelt, worden de telomeren korter, dus hoe korter de telomeren, des te minder levensduur er resteert voor een cel.
Telomerenlengte
Amerikaanse onderzoekers van de Harvard Medical School onderzochten de telomerenlengte bij bijna 4.700 vrouwen uit de Nurses' Health Study (een langlopende cohort-studie met meer dan 120.000 deelnemers). Ze gebruikten bloedmonsters uit de jaren 1989 en 1990. Daarnaast scoorden ze het eetpatroon van de vrouwen op een schaal van 0 tot 9, waarbij een hoger cijfer de 'mediterraanheid' van wat de vrouwen aten aangaf.
De onderliggende hypothese was dat fruit, groenten en noten, sleutelelementen van het mediterrane dieet, gezondheidseffecten hebben door hun ontstekingsremmende en anti-oxidatieve werking. Aangezien de lengte van telomeren ook afhankelijk is van die twee processen, zou een meer mediterraan dieet een relatie moeten laten zien met langere telomeren.
1,5 jaar per punt
Naarmate vrouwen die mediteraner aten, bleken hun telomeren daadwerkelijk langer te zijn. Ieder punt hoger op de schaal voor 'mediteraanheid' kwam overeen met ongeveer 1,5 jaar in telomerenlengte. Zo was het verschil in telomerenlengte - en dus in levensverwachting - tussen twee vrouwen met een verschil van 3 punten op de voedingspatroonschaal zo'n 4,5 jaar. Volgens de onderzoekers is dat vergelijkbaar met de verschillen die gevonden zijn tussen rokers en niet-rokers (4,6 jaar), vrouwen die veel of juist weinig bewegen (4,4 jaar) en vrouwen met een hoge of juist lage score op angsten en fobieën (6 jaar).
Gezond eten al goed, mediterraan nog beter
"Wij constateerden dat gezond eten in het algemeen al geassocieerd kon worden met langere telomeren", zegt mede-auteur Marta Crous-Bou. "Maar de sterkste associatie werd gevonden bij de vrouwen die mediterraan aten".
"Voor zover wij weten, is dit de grootste bevolkingsonderzoek dat zich specifiek richt op de associatie tussen het mediterrane dieet en de lengte van telomeren in gezonde vrouwen van middelbare leeftijd", zegt onderzoeksleider Immaculata De Vivo in LiveScience. "Onze bevindingen ondersteunen dat dit dieet voordelen biedt voor je gezondheid en een langer leven".
Welk element van het mediterrane dieet voor de langere telomeren zorgde, kon niet worden vastgesteld. Daar is vervolgonderzoek voor nodig, aldus De Vivo.
Het onderzoek is verschenen in The BMJ.
Fotocredits: 'on the table', Sarah J.
Dit artikel afdrukken
De lengte van telomeren, stukjes DNA aan het uiteinde van onze chromosonen, zijn een indicatie voor hoe gezond de cel is en hoe lang hij nog mee kan. Iedere keer dat de cel zich deelt, worden de telomeren korter, dus hoe korter de telomeren, des te minder levensduur er resteert voor een cel.
Telomerenlengte
Amerikaanse onderzoekers van de Harvard Medical School onderzochten de telomerenlengte bij bijna 4.700 vrouwen uit de Nurses' Health Study (een langlopende cohort-studie met meer dan 120.000 deelnemers). Ze gebruikten bloedmonsters uit de jaren 1989 en 1990. Daarnaast scoorden ze het eetpatroon van de vrouwen op een schaal van 0 tot 9, waarbij een hoger cijfer de 'mediterraanheid' van wat de vrouwen aten aangaf.
De onderliggende hypothese was dat fruit, groenten en noten, sleutelelementen van het mediterrane dieet, gezondheidseffecten hebben door hun ontstekingsremmende en anti-oxidatieve werking. Aangezien de lengte van telomeren ook afhankelijk is van die twee processen, zou een meer mediterraan dieet een relatie moeten laten zien met langere telomeren.
1,5 jaar per punt
Naarmate vrouwen die mediteraner aten, bleken hun telomeren daadwerkelijk langer te zijn. Ieder punt hoger op de schaal voor 'mediteraanheid' kwam overeen met ongeveer 1,5 jaar in telomerenlengte. Zo was het verschil in telomerenlengte - en dus in levensverwachting - tussen twee vrouwen met een verschil van 3 punten op de voedingspatroonschaal zo'n 4,5 jaar. Volgens de onderzoekers is dat vergelijkbaar met de verschillen die gevonden zijn tussen rokers en niet-rokers (4,6 jaar), vrouwen die veel of juist weinig bewegen (4,4 jaar) en vrouwen met een hoge of juist lage score op angsten en fobieën (6 jaar).
Gezond eten al goed, mediterraan nog beter
"Wij constateerden dat gezond eten in het algemeen al geassocieerd kon worden met langere telomeren", zegt mede-auteur Marta Crous-Bou. "Maar de sterkste associatie werd gevonden bij de vrouwen die mediterraan aten".
"Voor zover wij weten, is dit de grootste bevolkingsonderzoek dat zich specifiek richt op de associatie tussen het mediterrane dieet en de lengte van telomeren in gezonde vrouwen van middelbare leeftijd", zegt onderzoeksleider Immaculata De Vivo in LiveScience. "Onze bevindingen ondersteunen dat dit dieet voordelen biedt voor je gezondheid en een langer leven".
Welk element van het mediterrane dieet voor de langere telomeren zorgde, kon niet worden vastgesteld. Daar is vervolgonderzoek voor nodig, aldus De Vivo.
Het onderzoek is verschenen in The BMJ.
Fotocredits: 'on the table', Sarah J.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Het draait kortom allemaal om Aging. Korte telomeren zijn niet alleen een risico voor een korter leven maar ook voor neurodegeneratieve aandoeningen, diabetes 2, verminderde immuun respons tegen infecties, DNA schade om er enkele te noemen.
Hierboven treft mij de laatste zin vooral: “dat niet kon worden vastgesteld welk element voor de langere telomeren zorgt”. Wel “dat gezond eten er goed voor is, met name de mediterrane keuken”. Ik ben perplex.
Weet mw De Vivo niet wat er in gezond eten moet zitten? ‘De mediterrane keuken’ bestaat niet eens want de Middellandse zee landen verschillen hier en daar nogal. Het zal wel weer de olijfolie, alles mager met veel groenten zijn. Op zich prima, en helemaal in lijn met de gemankeerde observaties van Ancel Keys. Maar er is meer.
Bewust gaan de blindstaarders op deze keuken altijd voorbij aan de hoge inname van de vele vette kaas– en worstsoorten. Vier vijfde van het Franse vet komt uit zuivel. Allemaal ‘gevaarlijk’ verzadigd cholesterol vet volgens VC (et all.) Hart -en-vaatziekten liggen desondanks in bijv. Frankrijk aanmerkelijk lager dan hier.
Wat ik hier ook niet lees is dat in de Sister Study 586 dames er apart zijn uitgeplukt om in vivo te zien of suppletie met multivitaminen, en welke in het bijzonder, invloed zou hebben op de telomerenlengte.
Conclusie: “Compared with nonusers, the relative telomere length of leukocyte DNA was on average 5.1% longer among daily multivitamin users. In the analysis of micronutrients, higher intakes of vitamins C and E from foods were each associated with longer telomeres, even after adjustment for multivitamin use.”
Telomeren verleng je ook met vitamine A en D, astaxanthine, ubiquinol (CoQ10), gefermenteerd eten, vitamine K2, magnesium, resveratrol, foliumzuur, vitamine B12, veel beweging en calorieën reductie door periodiek vasten.
Al lang bekend uit honderden studies. Desondanks gaat mw. De Vivo toch over op vervolgonderzoek. Schijnt ook een grote ‘industrie’ te zijn.