Met het plan ‘Fit for 55’ presenteerde Frans Timmermans namens de Europese Commissie ingrijpende plannen om op weg naar een klimaatneutrale EU in 2050 de uitstoot met 55% te reduceren in het tussenjaar 2030. Wellicht tegen de verwachting in, is het industriële bosbouwbeleid van Zweden een obstakel.

Houtkap
Zweden kapt al decennialang in hoog tempo oerbossen. Monoculturen aan jong bos die niet langer dan een jaar of 60 tot 80 meegaan, vervangen deze oeroude bomen en laten met hen rijke, biodiverse ecosystemen verdwijnen. De jonge bossen produceren hout voor gewenste wegwerpproducten zoals luciferdoosjes, melkpakken, wc-papier en pellets voor biomassacentrales en openhaarden. Echter, “dit zijn oude bossen die al koolstof opslaan sinds de laatste ijstijd. Door de kaalkap breng je enorme hoeveelheden CO2 in omloop, ook uit de bodem. En als je zulke soortenrijke bossen omhakt, krijg je ze nooit meer terug. Boompjes kun je planten, bossen niet”, aldus Lina Burnelius van de NGO Protect the Forest in de Volkskrant.

Vertegenwoordigers van de Zweedse houtsector benadrukken dat ook het de jonge aanplant CO2 opslaat. Sterker nog: hun boskap zou juist beter zijn voor het klimaat omdat jonge bomen meer CO2 opslaan dan oude. Of dat zo is, is niet duidelijk.

Gert-Jan Nabuurs, hoogleraar Europees bos aan Wageningen Universiteit, is van mening dat oude bossen meer CO2 opslaan dan jonge productiebossen. Vorig jaar constateerden onderzoekers echter dat oerbossen in door klimaatverandering aangetaste streken vanaf 2030 vermoedelijk CO2 zullen gaan uitstoten als gevolg van afstervende bomen. Op Nature verscheen uitgerekend gisteren een studie die de netto emissies van het Amazone-oerwoud als gevolg van boskap en klimaatverandering aan het licht brengt.

De houtkaplobby is sterk in Brussel. Eerder lukte het de Zweden bijvoorbeeld de commerciële bosbouw buiten de CO2-emissies te houden. Toch lijkt het tij te keren. Naast de verlaging van de CO2-uitstoot met 55 procent in 2030, zou tegen die tijd volgens de Green Deal zeker 30 procent van de Europese natuur beschermd moeten zijn om de biodiversiteit te garanderen. Juist dat beleidsdoel biedt extra kansen volgens Bas Eickhout, Europarlementariër voor de Groenen: een herkansing voor strengere criteria voor biomassa, een verbod op kaalkap en het laten meetellen van bosbouw in de CO2-boekhouding.

Pikant: de stook van biomassa als onderdeel van de duurzame energiemix blijft onderdeel van de ‘Fit for 55’-plannen, terwijl daar natuurbossen voor worden gekapt. De Nederlandse anti-biomassa-activiste Fenna Swart van het Comité Schone Lucht toonde zich woensdag in De Telegraaf dan ook uiterst teleurgesteld in de plannen van de Europese Commissie en kreeg bijval met een spotprentje.

Dit artikel afdrukken