Een vis die in de buurt van de kerncentrale leefde, bleek afgelopen mei een hoeveelheid radioactief cesium te bevatten die 180 keer boven de veiligheidslimiet van Japan zat. Dat werkt natuurlijk niet echt mee om het vertrouwen in het lozen van het water groter te maken.
Japan heeft in ieder geval de steun van atoomagentschap IAEA. De VN-organisatie stelt dat de operatie helemaal veilig is. Verder zet de regering haar beste beentje voor: als publiciteitsstunt is een livestream te volgen van een school vissen die rustig zwemmen in het omstreden afvalwater. Het is onderdeel van een charme-offensief.
De Nederlandse stralingsdeskundige Govert de With legde op NPO Radio 1 uit dat de stralingsrisico's van het te lozen water "zeer beperkt" zijn. In ieder geval stukken kleiner dan het stralingsrisico dat mensen in Nederland dagelijks lopen. Het Fukushima-water verhoogt de blootstelling aan straling met 1 microsievert, terwijl de gemiddelde Nederlander en Japanner jaarlijks aan 2,1 millisievert aan achtergrondstraling blootstaan. Dat is ruim 2000 keer zoveel als de straling die het koelwater van Fukushima in het milieu zal loslaten. Volgens de geldende stralingsnormen gaat de Chinese boosheid dan ook nergens over, maar de vissen zullen uiteindelijk wel wat radioactiviteit opnemen, zegt De With heel feitelijk.
China stelde vandaag een ban in op de import van Japanse vis en visproducten. Volgens analyses in The Financial Times en op de BBC is de reactie van China bedoeld om Japan economische schade toe te brengen. China en Hongkong importeren samen jaarlijks meer dan $1,1 miljard aan zeevruchten uit Japan. Het gaat om bijna de helft van de Japanse zeevruchtenexport.
De relatie tussen Tokio en Peking is de laatste jaren verslechterd doordat Japan een hechtere relatie met de VS heeft ontwikkeld en steun betuigt aan Taiwan. Volgens China is het zelfbesturend eiland Taiwan onderdeel van China. Tussen de VS en China is de positie van Taiwan een majeur punt van conflict.
Een aantal China-kenners denkt dat de ban geen lang leven beschoren is. China is een visetende natie. Vis elders inkopen jaagt de prijzen in het door inflatie geplaagde land verder op en laat het publiek morren.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Tja, die vis die radioactief cesium had geaccumuleerd, dat is waarschijnlijk niet zo best voor de gezondheid om die te eten. Die vissen kunnen nog gewoon vrolijk rond zwemmen zoals in die livestream te zien is?
Wij waren hier recent ook boos om 1 microsywert, die volgens wat meningen her en der best in zee gegooid mocht worden.
"de straling voegt natuurlijk wel een beetje extra radioactiviteit toe aan de vis"
Dat kan stralingsdeskundige De With helemaal niet gezegd hebben.
Als je namelijk wordt blootgesteld aan radioactieve straling kan dat, afhankelijk van de dosis, de cellen in je lichaam beschadigen, maar je wordt er zelf niet radioactief van.
Iets anders is als je bijvoorbeeld die vis met een radioactieve Cesium-isotoop opeet. Dat Cesium komt in je (bot)weefsel terecht (je wordt radioactief) en blijft je van binnenuit bestralen. Wat dat voor schade aanricht is ook weer afhankelijk van de dosis.
De straling waaraan het zeeleven wordt blootgesteld door de lozing is het probleem niet. Wat wel een probleem zou kunnen zijn is dus de opname van radioactive isotopen vanuit het koelwater door het zeeleven.
De reactie van China is vast en zeker ingegeven vanuit politieke motieven. Want risico op straling in China komt van heel andere bronnen. Het land is de grootste importeur van kolen en heeft in het eerste kwartaal van 2023 meer dan 100 miljoen ton kolen geïmporteerd, en aangezien de kolen en de overgebleven as radioactiever is dan nuclear waste.
Een non-issue dus.
Nico Gerrits De stralingsdeskundige zegt inderdaad niet letterlijk dat de straling radioactiviteit toevoegt aan de vis. Scherp opgemerkt. Ik heb het aangepast.
Op de vraag van de presentator of het geen vis zal deren, zegt de With: “Uiteindelijk wordt er radioactiviteit geloosd, dat zul je terugvinden in het water, dat zul je ook terugvinden in het sediment, dat zal uiteindelijk ook opgenomen worden door de vissen en dat betekent dat er dus wel degelijk sprake zal zijn van een verhoging. Maar, en dat is zeg maar het hele beschermingskader zoals we dat hebben in de stralingswereld, je toetst aan wat die verhoging is en je kijkt in hoeverre die verhoging onder alle geldende veiligheidsnormen ligt. In dit geval is dat absoluut zo.”