Chinezen zijn bang en boos. Sinds Japan vorige week donderdag begon met het lozen van water uit de Fukushima-kerncentrale in de Stille Oceaan, lopen de spanningen tussen China en Japan hoog op. Zó hoog, dat de Japanse ambassade in Peking Japanners adviseert om vooral niet hardop in het Japans te spreken. Ook heeft Japan het reisadvies voor China aangescherpt. Maar de repercussies gaan nog verder. China dreigt met een kopersstaking.
"Mensen zijn vorige week massaal begonnen met het inslaan van zout," zegt China-watcher Manya Koetse op NPO Radio 1. "Men vreest dat de zoutvoorraad binnenkort radioactief zal zijn door het Fukushimawater in de oceaan. En gelooft dat zout (jodium) kan helpen beschermen tegen blootstelling aan radioactiviteit. Daarom slaan ze massaal tafelzout in." Het is één van de uitingen uit de mix van zorgen over radioactiviteit, maar ook woede en anti-Japans sentiment die China overspoelt sinds Japan vorige week donderdag begon met het lozen van gezuiverd minimaal radioactief koelwater van de kerncentrale in Fukushima in de Stille Oceaan.

Volgens China is Japan een 'wereldwijde milieuvervuiler' en daarom voeden de Chinese media - zowel de traditionele als de sociale - al dagen de publieke verontwaardiging. "Een regering die de gezondheid van de mensheid in de waagschaal stelt, moet door de wereld een lesje worden geleerd," citeert het FD uit staatskrant China Daily. "Japan zal een prijs moeten betalen voor zijn onverantwoordelijke gedrag." Dat lesje blijken talloze gewone Chinezen Japan maar al te graag te willen leren. De afgelopen dagen werden Japanse hotels, restaurants en overheidsdiensten, zoals consulaten en provincie- en gemeentebesturen, massaal gebeld - een vorm van telefonische 'stalking'. Ook werden er eieren en stenen naar 2 Japanse scholen gegooid.

Een ander gevolg van de stemmingmakerij is een dreigende kopersstaking. Om te beginnen voerde de Chinese regering vorige week al een invoerverbod in voor Japanse visserijproducten (een sector met een omzet van €1,3 miljard op jaarbasis). Op socialemediaplatform Weibo werden consumenten opgeroepen geen producten meer af te nemen van tientallen Japanse bedrijven, zoals bijvoorbeeld elektronicaconcern Panasonic, kledingketen Uniqlo en cosmeticamerk Shiseido. Bedrijven die afhankelijk zijn van de Chinese markt zagen op de beurs van Tokio hun aandelenkoersen dalen met 3 à 5%.

Na jaren voorbereiding en met de goedkeuring van het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) is Japan sinds donderdag de eerste 7.800 kuub (van 1,3 miljoen kuub) aan het lozen. In het nauwkeurig gemeten water blijft de straling ruim onder de veiligheidsniveau's, aldus de IAEA. Het veroorzaakt 1 microsievert extra straling, ruim 2.000 keer minder dan gebruikelijke achtergrondstraling. Desondanks heeft China herhaaldelijk de beweringen van Japan en de IAEA weersproken dat het water adequaat is behandeld en dat de lozingen veilig zijn. De huidige ophef zou een handige bliksemafleider kunnen zijn om de aandacht af te leiden van het feit dat het economisch slecht gaat in China, aldus RTL Nieuws.

Ook in Zuid-Korea protesteert het publiek tegen de lozingen, ondanks geruststellende berichten vanuit de regering. Om duidelijk aan te geven dat vis en schaaldieren veilig zijn om te eten, ging de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol gisteren demonstratief lunchen in een visrestaurant, schrijft het FD.