Deze week werd bekend dat het gerenommeerde paprikabedrijf van de familie Van Dijk ermee stopt. De komende twee weken gaan meer bedrijven omvallen.
Gistermorgen zat ik om tafel met GreenQ Improvement Centre directeuren Peter Klapwijk en Marc Grootscholten. Samen stonden we stil bij het nieuws dat ons bereikte, namelijk dat de familie Van Dijk uit Harmelen de deuren van haar bedrijf sluit. Voor ingevoerden slaat dat nieuws in als een bom. Het is meer dan het zoveelste berichtje over de kwakkelende tuinbouw.
Van Dijk Harmelen is een begrip in de tuinbouw. Het was in de tachtiger jaren van de vorige eeuw al een bedrijf waar de tuinbouw tegenop keek. De Van Dijks waren het toonbeeld van solide ondernemers. Als je deed zoals zij dan kwam je d’r.
Destijds groeiden er nog komkommers en kerststerren in de kassen. Later werden het paprika’s. Hun twaalf hectare glas was voor ons destijds imposant en van de sociale betrokkenheid van de ondernemers kon menig teler iets leren. Zo ook Klapwijk en Grootscholten die in die tijd nog aan het begin van hun eigen carrière stonden. Dat gold ook voor mij, als beginnend journalist. Alle drie bewaren we hele goede herinneringen aan deze hartelijke mensen, die altijd kozen voor het collectief en op meerdere plaatsen bestuurlijk actief waren.
Ook Van Dijk Harmelen groeide. Rustig en steady, zeker niet roekeloos zoals op bedrijven die in de sale en lease back-tijd hun capaciteit zo ver uitbreiden dat er overaanbod ontstond.
De problemen van Van Dijk zijn vermoedelijk direct terug te voeren tot die situatie. Daar bovenop kwam de Ehec crisis, die bedrijven op nog meer achterstand heeft gezet. Aad van Dijk jr. Werd uitgenodigd om uit te leggen in Eén Vandaag . Diezelfde Aad is ook voortrekker van STAP, het initiatief dat de glastuinbouwsector uit de crisis te moest trekken. Ik schreef er eerder deze week een weblog over, niet vermoedend dat het zo dichtbij zou komen.
Niet alleen de familie Van Dijk gooit de handdoek in de ring. Als telers de voortdurende malaise zelf niet zat zijn, zal Rabobank de komende twee weken in een aantal gevallen de geldkraan afsluiten. Paprikatelers, maar ook telers van andere vruchtgewassen, moeten namelijk hun planten voor het nieuwe seizoen zaaien en hebben oogstkrediet nodig om die planten aan te schaffen. In veel gevallen lukt dat niet meer. LTO Nederland verwacht dat dit jaar 100 ha paprika’s minder geplant wordt als het jaar ervoor (totaal 1360 ha in 2012). Kenners verwachten dat de krimp zelfs groter zal zijn.
Grote vraag is wat nu er gaat gebeuren met de bedrijven die op de markt komen. Wie nog wil investeren vindt ze voor het oprapen op deze site. En dat is nog maar het topje van de ijsberg. Voor een appel en een ei mogen ze weg, er zijn namelijk nauwelijks kopers voor te vinden. Een openbare veiling van glastuinbouwbedrijven leverde vorige week bitter weinig goede biedingen op. Bedrijven zijn onverkoopbaar geworden.
Tegelijkertijd blijkt dat er toekomst is voor goede paprika’s. Afgelopen zaterdag liepen Nederlandse consumenten in Amersfoort nog weg met goed smakende bijzondere paprika’s, in alle kleuren en vormen.
Vroeger keek je naar de Van Dijks om te zien wat je moest doen om er te komen. Nu de Van Dijks zijn gevallen, slaat de angst me om het hart: heeft Nederland over 5 jaar nog een tuinbouw van betekenis?
Ik ben vandaag heel verdrietig. Voor mij voelt het bericht als een in memoriam voor de Nederlandse tuinbouw.
Foodlog filmde bij de Van Dijks in de serie LesLokaal:
Fotocredits: Foodlog Media
Dit artikel afdrukken
Van Dijk Harmelen is een begrip in de tuinbouw. Het was in de tachtiger jaren van de vorige eeuw al een bedrijf waar de tuinbouw tegenop keek. De Van Dijks waren het toonbeeld van solide ondernemers. Als je deed zoals zij dan kwam je d’r.
Destijds groeiden er nog komkommers en kerststerren in de kassen. Later werden het paprika’s. Hun twaalf hectare glas was voor ons destijds imposant en van de sociale betrokkenheid van de ondernemers kon menig teler iets leren. Zo ook Klapwijk en Grootscholten die in die tijd nog aan het begin van hun eigen carrière stonden. Dat gold ook voor mij, als beginnend journalist. Alle drie bewaren we hele goede herinneringen aan deze hartelijke mensen, die altijd kozen voor het collectief en op meerdere plaatsen bestuurlijk actief waren.
Ook Van Dijk Harmelen groeide. Rustig en steady, zeker niet roekeloos zoals op bedrijven die in de sale en lease back-tijd hun capaciteit zo ver uitbreiden dat er overaanbod ontstond.
De problemen van Van Dijk zijn vermoedelijk direct terug te voeren tot die situatie. Daar bovenop kwam de Ehec crisis, die bedrijven op nog meer achterstand heeft gezet. Aad van Dijk jr. Werd uitgenodigd om uit te leggen in Eén Vandaag . Diezelfde Aad is ook voortrekker van STAP, het initiatief dat de glastuinbouwsector uit de crisis te moest trekken. Ik schreef er eerder deze week een weblog over, niet vermoedend dat het zo dichtbij zou komen.
Niet alleen de familie Van Dijk gooit de handdoek in de ring. Als telers de voortdurende malaise zelf niet zat zijn, zal Rabobank de komende twee weken in een aantal gevallen de geldkraan afsluiten. Paprikatelers, maar ook telers van andere vruchtgewassen, moeten namelijk hun planten voor het nieuwe seizoen zaaien en hebben oogstkrediet nodig om die planten aan te schaffen. In veel gevallen lukt dat niet meer. LTO Nederland verwacht dat dit jaar 100 ha paprika’s minder geplant wordt als het jaar ervoor (totaal 1360 ha in 2012). Kenners verwachten dat de krimp zelfs groter zal zijn.
Grote vraag is wat nu er gaat gebeuren met de bedrijven die op de markt komen. Wie nog wil investeren vindt ze voor het oprapen op deze site. En dat is nog maar het topje van de ijsberg. Voor een appel en een ei mogen ze weg, er zijn namelijk nauwelijks kopers voor te vinden. Een openbare veiling van glastuinbouwbedrijven leverde vorige week bitter weinig goede biedingen op. Bedrijven zijn onverkoopbaar geworden.
Tegelijkertijd blijkt dat er toekomst is voor goede paprika’s. Afgelopen zaterdag liepen Nederlandse consumenten in Amersfoort nog weg met goed smakende bijzondere paprika’s, in alle kleuren en vormen.
Vroeger keek je naar de Van Dijks om te zien wat je moest doen om er te komen. Nu de Van Dijks zijn gevallen, slaat de angst me om het hart: heeft Nederland over 5 jaar nog een tuinbouw van betekenis?
Ik ben vandaag heel verdrietig. Voor mij voelt het bericht als een in memoriam voor de Nederlandse tuinbouw.
Foodlog filmde bij de Van Dijks in de serie LesLokaal:
LesLokaal II - paprika from dickfoodlognl on Vimeo.
Fotocredits: Foodlog Media
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Pieternel, ik begrijp jouw verdrietigheid heel goed. Het is een menselijke reactie en het gáát ook om mensen. Zoals de hele crisis in de tuinbouw om mensen draait. Ik ben er van overtuigd dat de tuinbouw over 5 jaar nog minstens even groot zal zijn voor wat betreft productieniveau. Maar tot die tijd vraagt het vooral offers van mensen die zich hun leven lang met hart en ziel hebben ingezet op hun bedrijf en voor hun gezin. Die mensen komen voor pijnlijke onontkoombare keuzes die niet in de koude kleren gaan zitten. Sterkte voor al die tuinders en hun gezinnen die op dit moment in knallende onzekerheid leven.
Pieternel, het is inderdaad een heel verdrietig bericht.
Sterkte voor allen die er mee te maken hebben.
En toch, en toch, en toch moeten we nadenken over wat het perspectief: "Vandaag voor morgen" dan WEL is. Dat geldt voor alle sectoren in de landbouw.
Misschien toeval, maar vandaag gaan 3600 arbeiders in staking die de iPhone5 maken, herlees ik net een FL artikel uit 2011 over de erbarmelijk tomaten- en sinaalappel plukkers in Italië, zie de reactie van Jan hierboven die ook flink heeft moeten snoeien en nu hier Fa. van Dijk.
En dan denk ik: de mensen die zich in NL agri-ondernemer noemen zitten in exact dezelfde positie als de plukkers in het zuiden en de schroevers in het oosten.
Het enige verschil is dat in NL de arbeiders in de kas het w.s. beter hebben dan de baas en in het zuiden en oosten is het andersom.
Het zou me niet verbazen als de nieuwe paprikaplanten voor dit kassencomplex alweer gezaaid zijn. Gisteren sprak ik een informant binnen de bankenwereld die me vertelde dat de grote bedrijven aan het shoppen zijn. Banken kijken binnen hun bestand welke klanten potentiële kopers zijn. De waardedaling en daarmee kostprijsverlaging wordt dus actief aangemoedigd.
Het is dus nog zeer de vraag of er volgend jaar echt minder paprika's gaan komen.
#4
Een 'lege' kas gaat snel achteruit in waarde. Sterker nog, het kan een grote kostenpost worden voor de 'nieuwe'eigenaar wat hoogstwaarschijnlijk de bank is. De echte waarde zit in de grondpositie. Die waarde zal waarschijnlijk niet het vreemde vermogen dat de bank in het bedrijf gestopt heeft afdekken. De bank heeft er dus alle belang bij dat er volgend jaar geteeld gaat worden in de kas om de waarde te behouden. Helaas is het een paprikakas, buiten de kerngebieden en behoorlijk groot (het zal gesplitst worden). het is zeker niet makkelijk te 'switchen' in een andere teelt. Mogelijkheden:
1) perkgoedteler die het gaat huren;
2) bank en partner gaan toch paprika's telen;
3) grote tomatenkweker koopt het voor een prijs net boven de grondwaarde
Ik ben benieuwd!