Op 1 april was het vijf jaar geleden dat het melkquotum voor boeren is afgeschaft. ‘Bevrijdingsdag’ noemde LTO deze dag destijds. Na jaren van stilstand kon de sector weer groeien. Maar het loslaten van het melkquotum eindigde in een drama voor de melkveehouderij.
Met die woorden luidt De Gelderlander een tekst in die een deel beschrijft van de recente geschiedenis van de Nederlandse melkveehouderij. De tekst belicht hoe politiek, boeren, banken en zuivelindustrie samen niet tot een duidelijk beeld van hun gezamenlijke belang konden komen. Om die reden leidde het opheffen van het melkquotum tot een Hollands drama. 150.000 koeien moesten naar de slachtbank. Nieuwe stallen kwamen leeg te staan. Boeren failleerden.
De redenen nog korter beschreven dan in De Gelderlander? Tussen het noorden en zuiden van Nederland konden boeren het niet eens worden over wie meer melk mocht gaan maken. De verwerkende industrie opteerde voor meer melk omdat ze droomde van extra internationale afzet en liet die vraag over aan de boeren. De overheid had moeten inzien dat ze een paar strepen moest trekken om zoveel begrijpelijke maar domme menselijke onhebbelijkheden te reguleren, maar deed dat niet omdat de coalitie van Rutte II (tussen VVD en PvdA) de ideologische basis niet had om dat te kunnen.
Het resulteerde in een melkveehouderij die binnen 2 maanden na het loslaten van het melkquotum al door de milieugrenzen schoot. Een prestatie van formaat, maar dan wel eentje die een belangrijk gat sloeg in de economische weerbaarheid van de Nederlandse zuivelsector. Dat kan zich juist nu wreken, omdat SARS-CoV-2 tot minder afzet en extra lage melkprijzen leidt, waardoor boeren de melk moeten laten lopen als hun verwerkers die niet meer kwijt kunnen.
Gelderlander - Hoe boerenbevrijdingsdag eindigde in een bloedbad: ?Door de falende democratie bloedt de sector?
Met die woorden luidt De Gelderlander een tekst in die een deel beschrijft van de recente geschiedenis van de Nederlandse melkveehouderij. De tekst belicht hoe politiek, boeren, banken en zuivelindustrie samen niet tot een duidelijk beeld van hun gezamenlijke belang konden komen. Om die reden leidde het opheffen van het melkquotum tot een Hollands drama. 150.000 koeien moesten naar de slachtbank. Nieuwe stallen kwamen leeg te staan. Boeren failleerden.
De redenen nog korter beschreven dan in De Gelderlander? Tussen het noorden en zuiden van Nederland konden boeren het niet eens worden over wie meer melk mocht gaan maken. De verwerkende industrie opteerde voor meer melk omdat ze droomde van extra internationale afzet en liet die vraag over aan de boeren. De overheid had moeten inzien dat ze een paar strepen moest trekken om zoveel begrijpelijke maar domme menselijke onhebbelijkheden te reguleren, maar deed dat niet omdat de coalitie van Rutte II (tussen VVD en PvdA) de ideologische basis niet had om dat te kunnen.
Het resulteerde in een melkveehouderij die binnen 2 maanden na het loslaten van het melkquotum al door de milieugrenzen schoot. Een prestatie van formaat, maar dan wel eentje die een belangrijk gat sloeg in de economische weerbaarheid van de Nederlandse zuivelsector. Dat kan zich juist nu wreken, omdat SARS-CoV-2 tot minder afzet en extra lage melkprijzen leidt, waardoor boeren de melk moeten laten lopen als hun verwerkers die niet meer kwijt kunnen.
Een ideaal voorzetje om iedereen weer eens zijn stokpaardjes te laten ventileren zonder dat iemand er iets mee opschiet of wijzer van wordt.
Was ik een hinderlijke taalwaakhond, dan zou ik hier met schuim op de bek gaan zitten blaffen dat men stokpaardjes niet 'laat ventileren', maar dat ze bereden worden.
Niet bij stilstaan, vlug verder met zo interessant mogelijke bijdragen.
Dit drama is nog niet ten einde, gezien de nog vele lopende rechtzaken. Zo ook wijzelf, net voor de lockdown en vlak voor de zitting te horen gekregen van de RVO dat ze de knelgevalwetgeving in ons geval foutief hadden toegepast (afwijzing), en nu alsnog gaan erkennen en aanpassen voor de jaren 2017 & 2018 voor de fosfaatwetgeving.
Er waren geen bedrijfsreserves om die fosfaatboetes te betalen en er mist immer nog 30% van de veestapel. Rechter moet nog uitspraak doen, aangezien RVO niet in alles mee is gegaan. Niets bevrijdingsdag eerder bijltjesdag.
Iedereen heeft er een nare smaak aan over gehouden, maar er zijn nu eenmaal grenzen.
EJ #1, zie je gebrek aan deze geschiedschrijving?
#2 Wouter en #1 EJ, ik weet niet of het interessante bijdrage is en of we er wijzer van worden.
Ze zeggen wel eens, driemaal is scheepsrecht. Ik weet nog goed toen het melkquotum werd losgelaten wat ik dacht: o jee, daar gaan we weer. Want, pas toen de Noordzee bijna was leeggevist, kwamen er quota. Toen de schelpdierbanken in de waddenzee en oosterschelde weg waren, kwamen er quota. Toen de walvissen dreigden uit te sterven, kwamen er quota. Toen de roofvogels bijna uitstierven door DDT, kwam er een verbod. Mensen vliegen zich een collectief ongeluk, rijden massaal in aanstellerige SUVs die ze niet nodig hebben. Ik kom er heel wat tegen als ik mijn 12 km naar het station fiets voor woonwerk.
Enz enz. Geef me een dag, en je hebt een lijst met 100 voorbeelden die illustreren dat er niet voldoende individuele ondernemers of burgers zijn die zich vrijwillig beperkingen opleggen.
Er vindt een ongekende virusuitbraak plaats, die al jarenlang door virologen wordt voorspeld. Vogelgriep is in potentie nog veel gevaarlijker. En nu pas worden de dierenmarkten verboden, maar zelfs nu hoor je weinig over beperkingen van vliegen.
Dus, we kunnen als individuen onze wensen niet vrijwillig beperken, dat ligt aan hoe onze hersenen werken (korte termijn voordeel wint van langere termijn nadeel) en aan het feit dat de buurman of buurvrouw het ook niet doet. Dus wijzer worden is:
- een overheid laat wetenschappers voorspellingen maken over de houdbaarheid van onze wensen, en trekt zich de conclusies aan
- en durft verder te gaan dan zijn kiezers in het opleggen van beperkingen. Level playing field voor ieder, je hoeft dus niet bang te zijn dat je buurman/vrouw niet meedoet.
- en de kiezers zijn zo wijs om te beseffen dat ze zo'n overheid nodig hebben.
Gaat dit er ooit van komen? Geen idee. Ik denk het eigenlijk van niet. Hoewel er inspirerende leiders zijn die dit misschien tot stand kunnen brengen: type Obama, Macron.
Alternatief is 1) dat de rampen nog groter worden en de wal echt het schip keert, ten koste van heel veel. Zie corona. Plus 2) Dat een minderheid (uit onderzoek bleek dat ik meen 25% genoeg is) door activisme de politieke besluitvorming stuurt. Feitelijk ondemocratisch dus. Maar ja.
Praktisch: je moet dan bijvoorbeeld denken aan een demonstratie van 500.000 natuur-/milieu-/klimaatactivisten. Vergelijkbaar met de anti-kernwapendemonstraties van begin jaren tachtig. Zie https://isgeschiedenis.nl/nieuws/anti-kernwapen-demonstraties-begin-jaren-80
400.000 demonstranten in Amsterdam, twee jaar later 550.000 in Den Haag. Met een belangrijke rol van het Interkerkelijk Vredesberaad.
Dat roept interessante vragen op: zouden er opnieuw dit soort massademonstraties kunnen plaatsvinden? Zo nee, waarom niet, wat zegt dat over ons? Of: zouden religieuze en niet-religieuze groepen elkaar niet moeten opzoeken? Onder het motto: we hebben een geweldig mooie aarde gekregen, door schepping of evolutie, wat maakt het uiteindelijk uit, en wij mensen worden nu getest: kunnen wij met die rijkdom omgaan?
Interessant of wijs genoeg? Ik weet het niet. Maar verder neuzelen over bijvoorbeeld stikstofcijfers, daarvan weten we één ding zeker, dat is niet interessant of wijs genoeg.