Nu.nl houdt op verzoek van Facebook nepnieuws in het Nederlandse taalgebied bij. Omdat andere media dat niet gratis voor het Amerikaanse sociale platform wilden doen, heeft nu.nl zich daarmee een invloedrijke functie als censor voor een groot deel van de samenleving verworven. Bijna 70% van de Nederlanders tussen de 16 en 80 heeft Facebook op zijn smartphone geïnstalleerd. Hoe gemakkelijk Nederlands grootste nieuwssite in die verantwoordelijke rol kan falen, bleek dit weekend naar aanleiding van de gevestigde gedachte dat stoppen met vlees de belangrijkste bijdrage levert aan het tegengaan van klimaatverandering.
Op 17 augustus schreef De Telegraaf een uitgebreid artikel - onder de wat opgeklopte titel 'Biefstuk vormt geen klimaatgevaar' - over de serieuze Duits-Amerikaanse dier- en milieuonderzoeker Frank Mithloener. Hij is hoogleraar aan de University of California (UC Davis) en maakt de wereldopinie en autoriteiten al geruime tijd duidelijk dat het uitbannen van vlees onterecht als belangrijkste klimaatwinst wordt gepresenteerd. Stoppen met het eten van dieren heeft minder impact dan het publiek is gaan denken als gevolg van een door de FAO gemaakte vergelijkingsfout tussen het eten van dieren en mobiliteit.
Fout FAO
Voor dieren werd de gehele cyclus, van kunstmest voor het voer en de gehele logistiek tot het uitgesneden vlees, gerekend. Voor vervoer rekende de FAO alleen met de gebruikte brandstof. Wie de cijfers corrigeert ziet dat vervoer aanmerkelijk schadelijker is voor het milieu en het klimaat dan vlees. Naar aanleiding van Mitloehners kritiek paste de FAO de vergelijking aan en geldt nu vervoer als een aanmerkelijk belangrijkere bron van het klimaat opwarmende gassen. Dat kan overigens in Nederland geen echt nieuws zijn, omdat het ook al af te leiden was uit oude analyses van Milieucentraal.
Mitloehner ontkent beslist niet dat vlees eten een impact heeft op milieu (met name door landbeslag) en klimaat, maar vestigt de aandacht op het feit dat die invloed niet overdreven moet worden. Stoppen met vlees eten, zegt hij met zoveel woorden, mag niet als bliksemafleider worden gebruikt voor veel grotere schadeposten aan het klimaat. Daar komt nog eens bij dat een louter vegan menu plantaardige resten produceert die - conform recente berekeningen van de Nederlandse hoogleraren Imke de Boer en Martin Ittersum - ecologisch gezien het best door dieren verwerkt kunnen worden.
Niettemin censureerde nu.nl het bericht. Het dreigde van Facebook te worden verwijderd als nepnieuws, onthult Paul Jansen van De Telegraaf dit weekend.
Prevalerend engagement
Twee Nederlandse experts blijken bij de check van het nieuws door nu.nl te hebben bevestigd dat Mitloehner fake nieuws verspreidt. Door overleg tussen de directies van nu.nl en De Telegraaf kon de censuur worden voorkomen. De experts bleken een antivlees standpunt te hebben. Aanvankelijk schrok de redactie van De Telegraaf even omdat de krant de door nu.nl gebelde experts serieus meende te moeten nemen. Uit nadere analyse bleek dat ze hun politieke engagement boven de feiten of hun tekort schietende kennis hadden laten prevaleren.
Uit het overleg, schrijft Jansen, kwam naar voren dat nu.nl ook andere media te kennen had gegeven het nepnieuws te zullen melden zodat het van Facebook zou worden verwijderd. De visie van Mitloehner, waarop nota bene de FAO geheel uit eigen beweging zijn aanvankelijke cijfers aanpaste, was bijna als een fake boodschap uit het feitelijke nieuws verbannen. Zorgelijk, noemt Jansen dat, ook al erkent hij dat nepnieuws 'gevaarlijk is'. "Het middel moet niet erger zijn dan de kwaal", volgens Jansen, omdat "de neiging om een afwijkende mening als nepnieuws te bestempelen en daarmee media te beperken de opmaat naar censuur is."
Bekroond
Mitloehner werd in april van dit jaar bekroond met de de 2019 Borlaug CAST Communication Award, een prijs die genoemd is naar Norman Borlaug, de belangrijkste agronoom van de afgelopen eeuw. Hij ontving de prijs omdat hij kundig en deskundig weet te communiceren over de betekenis van wetenschappelijk onderzoek en getallen op het gebied van agronomie, milieu en klimaat.
Dit artikel afdrukken
Fout FAO
Voor dieren werd de gehele cyclus, van kunstmest voor het voer en de gehele logistiek tot het uitgesneden vlees, gerekend. Voor vervoer rekende de FAO alleen met de gebruikte brandstof. Wie de cijfers corrigeert ziet dat vervoer aanmerkelijk schadelijker is voor het milieu en het klimaat dan vlees. Naar aanleiding van Mitloehners kritiek paste de FAO de vergelijking aan en geldt nu vervoer als een aanmerkelijk belangrijkere bron van het klimaat opwarmende gassen. Dat kan overigens in Nederland geen echt nieuws zijn, omdat het ook al af te leiden was uit oude analyses van Milieucentraal.
De experts bleken een antivlees standpunt te hebben. Uit nadere analyse bleek dat ze het hun politieke engagement boven de feiten of hun tekort schietende kennis hadden laten prevalerenGeen ontkenner
Mitloehner ontkent beslist niet dat vlees eten een impact heeft op milieu (met name door landbeslag) en klimaat, maar vestigt de aandacht op het feit dat die invloed niet overdreven moet worden. Stoppen met vlees eten, zegt hij met zoveel woorden, mag niet als bliksemafleider worden gebruikt voor veel grotere schadeposten aan het klimaat. Daar komt nog eens bij dat een louter vegan menu plantaardige resten produceert die - conform recente berekeningen van de Nederlandse hoogleraren Imke de Boer en Martin Ittersum - ecologisch gezien het best door dieren verwerkt kunnen worden.
Niettemin censureerde nu.nl het bericht. Het dreigde van Facebook te worden verwijderd als nepnieuws, onthult Paul Jansen van De Telegraaf dit weekend.
Prevalerend engagement
Twee Nederlandse experts blijken bij de check van het nieuws door nu.nl te hebben bevestigd dat Mitloehner fake nieuws verspreidt. Door overleg tussen de directies van nu.nl en De Telegraaf kon de censuur worden voorkomen. De experts bleken een antivlees standpunt te hebben. Aanvankelijk schrok de redactie van De Telegraaf even omdat de krant de door nu.nl gebelde experts serieus meende te moeten nemen. Uit nadere analyse bleek dat ze hun politieke engagement boven de feiten of hun tekort schietende kennis hadden laten prevaleren.
Uit het overleg, schrijft Jansen, kwam naar voren dat nu.nl ook andere media te kennen had gegeven het nepnieuws te zullen melden zodat het van Facebook zou worden verwijderd. De visie van Mitloehner, waarop nota bene de FAO geheel uit eigen beweging zijn aanvankelijke cijfers aanpaste, was bijna als een fake boodschap uit het feitelijke nieuws verbannen. Zorgelijk, noemt Jansen dat, ook al erkent hij dat nepnieuws 'gevaarlijk is'. "Het middel moet niet erger zijn dan de kwaal", volgens Jansen, omdat "de neiging om een afwijkende mening als nepnieuws te bestempelen en daarmee media te beperken de opmaat naar censuur is."
Bekroond
Mitloehner werd in april van dit jaar bekroond met de de 2019 Borlaug CAST Communication Award, een prijs die genoemd is naar Norman Borlaug, de belangrijkste agronoom van de afgelopen eeuw. Hij ontving de prijs omdat hij kundig en deskundig weet te communiceren over de betekenis van wetenschappelijk onderzoek en getallen op het gebied van agronomie, milieu en klimaat.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Overigens: dat nu.nl dit doet is niets nieuw.
Toen we nog content-partner van hen waren trokken ze een bericht over statines terug. Het verbaasde ons ten zeerste.
Het zou 'fake news' (het woord bestond toen nog niet) zijn geweest, omdat een onderzoeker (met een geloof in de weldaad van die medicijnen die inmiddels vanwege hun veel te brede preventieve inzet zwaar onder vuur liggen) had geklaagd. Wetenschappers en experts hebben de waarheid in pacht, redeneert men kennelijk op de redactie. Dat moet ook wel als je zelf te weinig weet of onvoldoende kritische redeneervermogen hebt.
Is dit is fundamentele kritiek op nu.nl?
Het is een constatering: is er dus nieuws dat niet verspreid mag worden maar wel een feitelijke basis heeft. Jij mag het niet horen en dat wordt voor je besloten.
Eén vraag: willen we dat? Tweede vraag: waarom gebeurt het eigenlijk? Het is immers inmiddels zo dat de nodige prominente wetenschappers én journalisten (en zelfs krantenredacties) politiseren in plaats van zo feitelijk mogelijk te berichten over wat ze waarnemen.
NB: bij toeval liet dit weekend de Britse (zeer kritische) cardioloog Malhotra zich weer eens vernietigend uit over statines.
#1 Antwoord op de vraag: Nee. In de geschiedenis en heden ten dage zijn voorbeelden te vinden van overheden die nieuws censureren. Veelal pakt dat niet positief uit van Westerse ogen bekeken.
Anno internet, "fake news" komt daar dus het bedrijfsleven bij.
Kwalijke, maar vooral ook uiterst moeizame ontwikkeling.
Wie mag bepalen wat de censuur mag zijn? Wat is fake? Wat is propaganda?
Hoe deden we dat in het verleden eigenlijk als maatschappij en media, propaganda opsporen en benoemen?
Bepalen wat waarheid is, gebeurt in politieke systemen waarin men de waarheid graag centraal bepaalt om de wil van het volk krachtig op een doel gericht te houden. Pravda, bijvoorbeeld, de krant van de voormalige USSR, betekent 'Waarheid'. Zo heette ook het orgaan van de inmiddels uit Nederland verdwenen Communistische Partij.
En daar zit best wat in, want er zijn heel wat mensen die gewoon door willen gaan met wat we doen en dat gaat ook niet. Het schijnt dat Xi Jinping weinig achting heeft voor de democratie in Europa. En .... geef m eens ongelijk.
Ik weet niet waar ik het meeste treurig van ben. Dat Nu.nl te snel iets als 'fake news' bestempelt, of dat het gros van de samenleving (in ieder geval Grachtengordel A'dam en Utrecht, Politiek Den Haag en een substantieel gedeelte van WUR) gelooft in minder-vlees-zorgt-voor-een-oplossing.
Ikzelf -maar geef gelijk toe teveel een rationele beta wetenschapper te zijn- vind vooral het tweede erg. Inhoudelijke thema's waar getallen een rol spelen (en dat is zo bij het thema klimaat en vlees) kan je eigenlijk alleen maar rationeel 'snappen' als je ook de getallen erbij pakt.
En ja ik snap dat politiek kiezen altijd daarop volgt.
Welkom in de wereld waar beeld en gevoel de frames zet.
Ik word er triest van.
Wouter, is het een welkom in de wereld van frames of is maatschappij, politiek, cultuur altijd een frame geweest ?
Niet zo lang geleden hebben we op Foodlog uitgevonden dat politiek nooit meer honger ook een frame was. De achterhaalde geschiedenis cijfers gaven dit aan. #Mansholt