Alcoholgebruik op jonge leeftijd zit ook in Nederland in de lift. Dat zou te maken kunnen hebben met voorbeeldgedrag. Zien drinken, doet drinken. Voor Andrea Waylen, sociale wetenschapper aan de University of Bristol, was dat aanleiding om te onderzoeken of films een rol spelen in de groeiende jeugdige drankzucht.

Verdubbelde kans
Waylen gebruikte de Avon Longitudinal Study of Parents and Children (ALSPAC) om de relatie tussen alcohol in films en alcoholconsumptie door adolescenten te analyseren. Het Avon-onderzoek is een breed opgezet bevolkingsonderzoek. Met aanvullende vragen bracht Waylen onder meer het drankgebruik van ruim 5.000 15-jarige kinderen in kaart. Ook vroeg haar team welke populaire films - van James Bond met zijn Martini's tot Bridget Jones en haar wijn - de kinderen gezien hadden. Aan de hand van die gegevens kon Waylen berekenen hoeveel minuten de jongeren naar alcohol drinkende mensen hadden gekeken. Na correctie voor hun sociale en psychologische achtergrond, stelde ze een significant verband vast tussen het alcoholgebruik en het zien van scenes waarin alcohol een rol speelt. De jongeren die de meeste drankminuten hadden gezien, bleken 20% meer kans op het ontwikkelen van drinkgedrag te hebben dan de groep met het laagste aantal minuten. Ernstiger bleek hun 70% toegenomen kans op comazuipen en hun verdubbelde kans op aan drankgebruik gerelateerde gedragsproblemen.

De campagne 'drank maakt meer kapot dan je lief is' zorgt met andere voorbeelden voor een heel andere manier van volwassen worden
Kijkwijzer aanpassen?
Het zien van voorbeeldgedrag doet alcohol drinken, concluderen de onderzoekers. Ook in films. Waylen constateerde dat in 72% van de populaire films in Engeland tussen 1989 en 2008 alcoholgebruik voorkwam. Daarvan was slechts 6% geclassificeerd als een film voor volwassenen. Wat haar betreft, is aanpassing op zijn plaats. In TIME zegt ze dat het classificeren van films aan de hand van drankgebruik gewenst is. Dat zou ouders via de Kijkwijzer van zenderprogrammeringen een middel geven om het alcoholgebruik van hun kinderen en de negatieve gevolgen daarvan tegen te gaan. Daar staat tegenover dat het als 'ongewenst' classificeren van films die juist extra aantrekkelijk maakt.

Films zijn een uitvergroting van ons gedrag en daarom een trefzeker middel om kinderen alle gewenste en ongewenste voorbeelden daarvan te laten zien. Als we vinden dat alcoholgebruik zich problematisch heeft ontwikkeld, dan is de vraag niet of we films moeten verbieden of van een label voorzien maar of we daar als samenleving een probleem in zien of niet. De campagne 'drank maakt meer kapot dan je lief is' zorgt met andere voorbeelden voor een heel andere manier van volwassen worden.

Het onderzoek is gepubliceerd in Pediatrics.

Fotocredits: still, Bridget Jones Diaries
Dit artikel afdrukken