Tong is op dit moment zó duur, dat Belgische visrestaurants voor een dilemma staan: tong serveren met verlies of een alternatief op de kaart zetten. Voor 'gewone' klanten is tong niet meer te betalen. Volgens de Belgische viswereld wordt er op dit moment niet voldoende op tong gevist. Dat komt volgens hen doordat Nederlandse vissers - door overheidsbeleid - de lier aan de wilgen hebben gehangen.
De groothandelsprijzen voor tong, dus exclusief btw maar ook exclusief de kosten voor de boter die nodig is om de tong te bakken, de frietjes en de saus die je erbij serveert, is gestegen tot iets minder dan €40 de kilo. Dat betekent dat je als consument €55 zou moeten betalen voor een versgebakken tong.

Zo’n prijs gaan klanten niet betalen. "Een goed stukje vis dreigt enkel voor de happy few te worden," zegt Ignace de Savoye van visrestaurant De Savoye in Knokke. De Savoye zet - in ieder geval tijdelijk - andere vissoorten op de kaart, zoals zandtong en de dit jaar tot Vlaamse Vis van het Jaar uitgeroepen schartong (niet te verwarren met de tongschar).

Andere visrestaurateurs besluiten de tong met verlies op de kaart te zetten en dat verlies elders te compenseren of helemaal geen tong meer te serveren. Met pijn in het hart, want "er is wel gigantisch veel vraag naar, omdat mensen dat graag eten tijdens hun vakantie. De klanten bellen ons om te vragen of er tong is," vult visrestaurateur Kristof Krekels van RAS in Antwerpen aan in De Standaard.

Volgens het Belgische statistiekbureau Statbel is de prijs van verse vis dit jaar met 12% gestegen ten opzichte van vorig jaar. Voor diepgevroren vis betaal je zelfs 24% meer. En dat komt volgens NorthSeaChef Filip Claeys, van tweesterrenrestaurant De Jonkman, doordat er niet voldoende op tong wordt gevist. "Zo’n zestig Nederlandse schepen hebben er de brui aan gegeven. Je moet weten dat de Nederlandse vloot in de tijd is blijven stilstaan, er werd nog uitgevaren met boten uit de late jaren 90 die vier keer zoveel verbruiken als de modernere boten van Belgische vissers," zegt hij in Nieuwsblad. De Nederlandse regering heeft een regeling getroffen om vervuilende schepen uit het water te halen. Als gevolg van de energiecrisis zijn veel schippers daarop ingegaan. Dat zorgt ervoor dat de vis blijft zwemmen en veroorzaakt krapte en dus hoge prijzen.

Vanuit Nederland bezien, ligt dat genuanceerder, maar dat de Nederlandse visserij in zwaar weer verkeert is duidelijk. Dit voorjaar stuurde de sector een 'brandbrief' aan de koning. Hoge brandstofprijzen, het verbod op de pulsvisserij, oplopende verliezen, een uitkoopregeling, de brexit, windmolenparken en beschermde natuurgebieden doen ondernemers besluiten hun activiteiten te staken. De Nederlandse visserij kwijnt weg, met als gevolg minder aanlevering en duurdere vis in het buitenland. Daar wordt van oudsher immers de meeste Nederlandse vis gegeten omdat Nederlanders zelf matige viseters zijn.

Hoe paradoxaal ook, dat laatste resulteert er wel in dat de tong die nu binnengebracht wordt, een 'eerlijke prijs' oplevert. "Het is voor [de vissers] veel rendabeler geworden," zegt Claeys. "Je kan voor bijna alle vissen zeggen dat ze duurder geworden zijn, maar de prijsbewuste consument moet misschien gewoon afstappen van de klassieke tong. De schartong – de vis van het jaar - is van dezelfde familie als de tong, maar is een stuk goedkoper én even lekker. Hetzelfde voor zeewolf en griet. Onze zee heeft meer te bieden dan tong."