Lees ook
In Nederland kun je niet zomaar wat met genen gaan knutselen, schrijft Marianne Heselmans in de Wetenschapsbijlage van NRC Handelsblad afgelopen weekend. Je moet, als het om landbouwhuisdieren gaat, je voorstel laten beoordelen door de Commissie Biotechnologie voor Dieren. In 1991, nog voor de Commissie bestond, kwam de beroemde, door menselijke tussenkomst genetisch in elkaar gezette stier Herman ter wereld. Herman zorgde dankzij zijn bijzondere eigenschappen voor nakomelingen die een menselijk moedermelkeiwit (lactoferrine) konden maken. De technologie werkte nog niet helemaal goed en de opbrengsten vielen tegen. Maar Herman maakte de noodzaak duidelijk voor een ethische beoordeling van vergelijkbare experimenten. De Commissie Biotechnologie voor Dieren werd in het leven geroepen om verzoeken te beoordelen. De Commissie gaat uit van het principe 'nee, tenzij'. Het Wageningse kippenproject was het eerste verzoek sinds tijden.

Wageningen UR Livestock Research denkt een oplossing gevonden te hebben voor de (nutteloze) haantjes in de legkippenindustrie. Door de mannelijke embryo's groen te laten oplichten, kunnen deze eieren al meteen uitgeselecteerd worden. Ze hoeven dus niet meer eerst uitgebroed te worden, een-voor-een gesekst en daarna massaal door de versnipperaar of vergasser. In Europa gaat het om zo'n 400 miljoen levende hanenkuikens. Een deel daarvan vindt zijn weg als eendagskuikens naar diervoeder (dierentuinen!), maar een groot deel wordt gewoon vernietigd. Doodzonde.

Het doen oplichten van de embryo's is betrekkelijk eenvoudig. Wereldwijd zijn al fluorescerende zebravisjes, puppies, zijdeaapjes, varkens en katten 'gemaakt'. Een synthetische versie van een kwallengen (de fluorescerende Aequorea victoria) wordt met verschillende technieken en op verschillende plaatsen in het celmateriaal ingebracht. De zebravisjes zijn op deze manier al bewerkt om bepaalde gifstoffen of temperatuurverschillen in hun zwemwater te detecteren. Ook met melkproducerende koeien, geiten, schapen en zelfs kamelen wordt volop geëxperimenteerd voor zowel medische als niet-medische toepassingen zoals gezondere voeding of efficiëntere productie.

Nu de hoorzitting niet is doorgegaan, is het waarschijnlijk dat het Wageningse project het groene licht gaat krijgen van de staatssecretaris EL&I. Henri Woelders van Wageningen UR: “We krijgen alleen toestemming voor een demonstratieproject. We gaan eerst na of het technisch mogelijk is om zulke kippen te maken en of het welzijn wordt aangetast. En dan willen we de discussie verkennen: wil de maatschappij zulke legkippen?”

De Dierenbescherming zit nogal met de kippen in haar maag. Ze zijn tegen genetische manipulatie, maar ook tegen het nodeloos versnipperen van de eendagshaantjes. Volgens de Dierenbescherming moeten we een combikip willen, een kip die zowel eieren legt als smakelijk is. Dan kunnen de hennen aan de leg, en de hanen in de pan.
Maar of het publiek uit te leggen valt dat zowel eieren als kip daardoor fors duurder worden of dat die misschien ook wel versleuteld moeten worden om het haalbaar te maken...

Fotocredits: Kohei314
Dit artikel afdrukken