'Ze keken alsof ze water zagen branden' aldus Pieternel van Velden. 'Ze' zijn tuinbouwers die Pieternel - op verzoek - sprak aangaande een rapport van Wageningen over een duurzame kas....onder de grond.

Enkele weken geleden kwam Mark Soetman in contact met een uitvinder met een achtergrond in de glastuinbouw. Hij heet Blaauw, maar deed het niet op een blauwe maandag. Meneer Blaauw had een idee dat hij verder tot in de technische details liet ontwikkelen en - op papier - testen door 'Wageninger' Peter Vermeulen. Daarna volgde een impasse. Er zijn inmiddels drie jaar verstreken en het idee wil maar niet 'pakken': het is nog steeds niet gerealiseerd, zelfs niet in een testopstelling waarmee 'de markt' het zou kunnen beoordelen. Mark vraagt zich af waarom, want het is toch een geweldig idee.

Mark schreef de redactie van foodlog: Één oorzaak was de tegenwerking vanuit de markt (men zit volop in de glastuinbouw en belangen spelen een grote rol) en door een gebrek aan durfinvesteerders.

Maar stel: je bouwt een kas onder de grond. Daarmee houd je het bovenliggende land vrij voor andere doeleinden. Misschien wel complementaire doeleinden, bijvoorbeeld in plantenvoeding. Die kas is ingedeeld in groeikamers (gesloten bakken) waar de wortels in hangen en waar een koele, verrijkte mist doorheen gaat (dit is de opvolger van aeroponics wat nog druppels zijn). Welke gewassen het best renderen zal moeten worden getest. Welke mist daarbij hoort ook. CO2 verhoging is een mogelijkheid die ook nog eens de hoeveelheid broeikasgassen beperkt.

Dan het licht. Dat haal je uit speciale LED verlichting die - alweer - speciaal is ontwikkeld om plantgroei te stimuleren. Meer rood en blauw (blijkbaar) en met een goede omzetting van energie naar plantgroei. Natuurlijk komen de gewassen niet in de volle grond, maar gewoon in de lucht (het gas). De voeding van de gewassen lossen we op in water en daarvan maken we - door middel van trillende plaatjes - een hele fijne mist. Zo fijn (3 mu) dat schadelijke organismen er niet in kunnen (over)leven. Daarmee wordt alwéér de groei positief beïnvloed, tot twee keer de reguliere wortelgroei is haalbaar.Bijkomend voordeel is de immense beperking van het watergebruik. In theorie is nog maar 1 to 5% van het water nodig in vergelijk met tuinbouw in de volle grond. De energie die nodig is voor de LED verlichting en de warmte halen we uit eigen groene energie: zonnecellen op de rol, windmolen, biomassa, vergisting, eventueel de verwerking van de mest van het bovenliggende veeteeltbedrijf (Rondeel of iets dergelijks). Of aardwarmte. Dit hele ding kan natuurlijk ook in een 40-voetsuitvoering die schakelbaar inzetbaar is in derde wereldlanden waar hongersnood dreigt. Warmte is er genoeg in de Sahara.

De theoretische resultaten van dit alles zijn veelbelovend. De aquapoon/areopoon technieken zijn - sinds het Wageningenrapport - sterk verbeterd in de VS en ook de LED technologie heeft niet stilgestaan. De theoretische opbrengsten zijn hoog. (Veel) Hoger dan van de volle grond of uit de bestaande glastuinbouw. Mooi niet? In theorie?

Of toch niet? Zijn er op Foodlog mensen met kennis van één van de onderliggende technieken die aanmerkingen hebben? Of zijn er tests gedaan waar ik nog geen weet van heb? Kan het NOG beter? Alle zinvolle informatie is welkom. Aanvullende ideeën ook. Alvorens een praktijktest gestart wordt.
De kernvraag: moet de WUR deze test uitvoeren? Of een gelegenheidssamenstelling van techneuten die specialist zijn op alle bovengenoemde vakgebieden?

Dit artikel afdrukken