2 min
Gisteravond 14 juni kwamen op het ministerie van Landbouw minister Piet Adema (Landbouw), premier Mark Rutte, minister Christianne van der Wal (Stikstof en Natuur), minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat), Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) en minister Rob Jetten (Economische Zaken en Klimaat) bij elkaar om met boeren te praten over het landbouwakkoord. Ze spraken de jonge boeren van NAJK, de zittende generatie van LTO Nederland en Biohuis ieder apart. LTO Nederland was als laatste aan de beurt.
Doel was het redden van het Landbouwakkoord. Hoewel de deadline inmiddels al verschillende keren is verzet, lijkt die nu definitief te staan voor 21 juni.
Eerder op de dag schorste LTO Nederland een overleg met minister Adema en de andere landbouwpartijen op landgoed Ockenburg. 's Avonds moesten 4 andere ministers en de premier hem assisteren bij een poging het overleg weer vlot te trekken. Voorzitter Van der Tak zei weinig tegen de pers en sprak alleen deze inhoudelijke woorden ''De boer moet het stuur weer in handen krijgen op basis van een ander systeem van landbouw dan we vandaag gewend zijn."
De situatie is gespannen omdat LTO Nederland een forse stap moet zetten in de richting van het kabinet. In Brabant hebben melkveehouders in veel gevallen onvoldoende grond om aan extensivering te doen. Het kabinet wil dat ze minder afhankelijk zijn van het aanslepen van voer en het afvoeren van mest. Het wil daarvan af door meer gebondenheid aan melkproductie op eigen grond te eisen door middel van een norm voor het maximale aantal dieren per hectare.
Aan die eis toegeven, betekent voor LTO dat het het voor haar leden beslist dat ze geen toekomst meer hebben op hun locaties. Boeren die door willen, willen zelf kunnen beslissen over hun toekomst. De beleidswens van het kabinet en de speelruimte die LTO-voorzitter Sjaak van der Tak krijgt van zijn achterban, zijn niet verenigbaar zonder de Brabantse boeren van LTO te verliezen. Toch moet LTO ook voor hun belangen staan. De interne strubbelingen blijken onder meer uit een open brief die zes oud-LTO bestuurders gisterochtend publiceerden. Ze noemen het Landbouwakkoord dat Van der Tak probeert te sluiten 'uitverkoop van de landbouw'.
Vanmorgen vroeg werd bekend dat het nachtelijk overleg niets heeft opgeleverd behalve 'huiswerk'. Of dat gaat over de boer aan het roer is onbekend. Op haar website meldt LTO in heel abstracte bewoordingen dat LTO "een landbouwakkoord moet voldoen aan herstel van vertrouwen, perspectief voor agrariërs en een realistische route om de doelen waar te maken. Dat is de maatlat waaraan het LTO-bestuur een akkoord zal beoordelen." Dat zijn wel heel algemene woorden. Het kabinet moet dat vertrouwen en perspectief nu uitwerken en heeft daar nog 6 dagen voor. Adema's voorganger Staghouwer trad af omdat hij geen perspectief zag. Het gebruik van het woord suggereert dat ook Adema - en nu het hele kabinet - nog steeds met een perspectief-uitdaging zit.
Niettemin heeft het kabinet volgens LTO Nederland "zodanig bewogen dat er cruciale stappen zijn gezet". Naast Van der Tak zaten zijn medebestuurders Wim Bens (ZLTO) en Dirk Bruins (LTO Noord) ditmaal ook tot laat aan tafel met de premier en zijn 4 ministers.
Doel was het redden van het Landbouwakkoord. Hoewel de deadline inmiddels al verschillende keren is verzet, lijkt die nu definitief te staan voor 21 juni.
Eerder op de dag schorste LTO Nederland een overleg met minister Adema en de andere landbouwpartijen op landgoed Ockenburg. 's Avonds moesten 4 andere ministers en de premier hem assisteren bij een poging het overleg weer vlot te trekken. Voorzitter Van der Tak zei weinig tegen de pers en sprak alleen deze inhoudelijke woorden ''De boer moet het stuur weer in handen krijgen op basis van een ander systeem van landbouw dan we vandaag gewend zijn."
De situatie is gespannen omdat LTO Nederland een forse stap moet zetten in de richting van het kabinet. In Brabant hebben melkveehouders in veel gevallen onvoldoende grond om aan extensivering te doen. Het kabinet wil dat ze minder afhankelijk zijn van het aanslepen van voer en het afvoeren van mest. Het wil daarvan af door meer gebondenheid aan melkproductie op eigen grond te eisen door middel van een norm voor het maximale aantal dieren per hectare.
Aan die eis toegeven, betekent voor LTO dat het het voor haar leden beslist dat ze geen toekomst meer hebben op hun locaties. Boeren die door willen, willen zelf kunnen beslissen over hun toekomst. De beleidswens van het kabinet en de speelruimte die LTO-voorzitter Sjaak van der Tak krijgt van zijn achterban, zijn niet verenigbaar zonder de Brabantse boeren van LTO te verliezen. Toch moet LTO ook voor hun belangen staan. De interne strubbelingen blijken onder meer uit een open brief die zes oud-LTO bestuurders gisterochtend publiceerden. Ze noemen het Landbouwakkoord dat Van der Tak probeert te sluiten 'uitverkoop van de landbouw'.
Vanmorgen vroeg werd bekend dat het nachtelijk overleg niets heeft opgeleverd behalve 'huiswerk'. Of dat gaat over de boer aan het roer is onbekend. Op haar website meldt LTO in heel abstracte bewoordingen dat LTO "een landbouwakkoord moet voldoen aan herstel van vertrouwen, perspectief voor agrariërs en een realistische route om de doelen waar te maken. Dat is de maatlat waaraan het LTO-bestuur een akkoord zal beoordelen." Dat zijn wel heel algemene woorden. Het kabinet moet dat vertrouwen en perspectief nu uitwerken en heeft daar nog 6 dagen voor. Adema's voorganger Staghouwer trad af omdat hij geen perspectief zag. Het gebruik van het woord suggereert dat ook Adema - en nu het hele kabinet - nog steeds met een perspectief-uitdaging zit.
Niettemin heeft het kabinet volgens LTO Nederland "zodanig bewogen dat er cruciale stappen zijn gezet". Naast Van der Tak zaten zijn medebestuurders Wim Bens (ZLTO) en Dirk Bruins (LTO Noord) ditmaal ook tot laat aan tafel met de premier en zijn 4 ministers.
Daarom zetten ze zo hoog in om die gve norm er door te drukken. Dan is heel dat circus niet nodig, dan stoppen ze (we) vanzelf.
Indien het Kabinet doorgaat met het uitroken van boeren dan zullen we dit niet accepteren!
Wat denkt Agractie c.s. daartegen te kunnen ondernemen? Weer gaan protesteren tegen de KDW? Een cursus "begrijpend lezen" lijkt me eerder aan te bevelen - dan kunnen ze ontdekken dat waarover het had moeten gaan in (mijn) FL artikelen is uitgespeld.
Een advies aan de grondgebonden bedrijven: doe alsjeblieft niet mee aan het vuile spel wat door LNV is bedacht. Als je akkoord gaat wordt je volledig verneukt en heb je geen enkele juridische poot meer om op te staan. Je kunt alleen nog staan te staren naar je 40 of meer hectare grasland waarvan de waarde is ingeklapt - zonder compensatie. In een onteigeningsprocedure heb je wel rechten, dan moet de overheid met de billen bloot, zowel m.b.t. de kwaliteit van de natuur die gered moet worden van de niet-ondergang, als met de depositie rekensystematiek die onderuit te halen moet zijn.
Voor niet-grondgebonden bedrijven, reken eerst alles tot op de cent (inclusief belastingen) uit - en vergelijk het met een onteigeningstraject, voor je een beslissing neemt
Dat weet ik ook wel, Dick. Maar ze zat via allerlei landbouworganisaties en ondernemers toch wel aan tafel. Laat haar dan ook maar gewoon aanwezig zijn. Poppenkast.
Daarbij neemt de coalitie het risico: tussen nu en de volgende verkiezingen kan er nog veel gebeuren. Bijvoorbeeld dat BBB uitglijdt.
Hoe wordt een sector naar god geholpen? Door een sector die dat helemaal zelf doet.
De reactie van Agractie op jongste crisis op het pad naar een Landbouwakkoord:
Dit Kabinet wíl boeren geen perspectief geven! Wél onhaalbare doelen stellen en mooie woorden over perspectief, maar geen langjarige afspraken willen maken over een realistisch verdienmodel voor boeren en structurele financiën voor ecosysteemdiensten. Daarom stopte Agractie Nederland met het proces Landbouwakkoord en daardoor is het nu opnieuw geklapt. Het Kabinet moet zijn onrealistische plannen grondig herzien, daarna kunnen we verder praten. Indien het Kabinet doorgaat met het uitroken van boeren dan zullen we dit niet accepteren!
En daarmee wordt de druk op LTO groter. Of: moet het kabinet wel over de brug komen als het een Landbouwakkoord wil. Van der Tak speelt het spel alles eruithalen wat erin zit, maar als het kabinet niet meedoet is het eerder alles of niets.
#1, Jan Peter van Doorn, Caroline's BBB is een politieke partij. Het akkoord is een koepelding buiten de democratie om, al mag de Kamer er straks nog wel wat van vinden.
Zat Caroline er niet bij?