In antwoord op de boerenprotesten in heel Europa, stelde EC-voorzitter Ursula von der Leyen voor om een maatregel op te schorten die bedoeld is om de biodiversiteit in de EU te bevorderen. Het voorstel houdt in dat boeren, die 4% van hun land niet meer voor akkerbouw mochten gebruiken, dat nu weer wel mogen. Tijdens een online vergadering van het Comité voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid op 9 februari in de ochtend stemden enkele lidstaten van de Europese Unie tegen het voorstel. Ook onthield een aantal lidstaten zich van stemming.

De stemming leidde niet tot een gekwalificeerde meerderheid.Het voorstel haalde het dus eigenlijk niet. DG AGRI, het landbouwministerie van de Europese Unie, had de Europese Commissie nodig om het toch aan te nemen. Dat kan de Commissie op eigen gezag.

Gisteren maakte de Europese Commissie bekend dat ze regelgeving heeft aangenomen die Europese boeren slechts gedeeltelijk vrijstelt van de regels voor braakliggende grond. De nieuwe regelgeving treedt vanaf 14 februari in werking en zal met terugwerkende kracht gelden vanaf 1 januari voor één jaar, tot en met 31 december 2024.

In plaats van grond braak te laten liggen of onproductieve kenmerken te behouden op 4% van hun akkerland, zullen boeren die stikstofbindende gewassen telen (zoals linzen, erwten, of tuinbonen) en/of vanggewassen zonder gewasbeschermingsmiddelen op 4% van hun akkerland, voldoen aan de eisen.

In de praktijk ligt de nieuw verleende uitzondering van de braakleggingsverplichting dicht bij het oude subsidie-eisen van het Europese Landbouwbeleid. Braaklegging betekende dat er vang- en rustgewassen geteeld dienden te worden om de uitstoot van koolstof tegen te gaan. De economische en ecologische effecten van de 4%-regeling waren altijd al onduidelijk. Al even onduidelijk is wat de boeren met deze 'ontheffing' van de regeling opschieten. Het is een verzachtende maatregel om de boerenwoede van het begin van dit jaar te temperen. Dat lijkt slechts te werken tot ze ontdekken dat ze niet kunnen telen wat ze willen. Eurocommissaris Janusz Wojciechowski noemt de ontheffing niettemin een antwoord op "de buitengewone omstandigheden voor de boerengemeenschap" en "laat die zien dat de Commissie luistert".

In Nederland liet de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland al weten dat de ontheffing van de braaklegging qua regels en aanpassing in de systemen onuitvoerbaar is. De onuitvoerbaarheid van regels is nou juist een van de hoofdbezwaren van boeren tegen het beleid van de Unie en de regeringen van lidstaten. De ontheffing is vooral bedoeld voor Franse boeren. Nederland moet nog laten weten of Den Haag er gebruik van wil maken; minister Adema gaat in gesprek met boerenorganisaties. Onze boeren protesteren hoofdzakelijk tegen het Nederlandse stikstofbeleid en contraproductieve regelspaghetti. Van het laatste hebben ze weer een sprekend voorbeeld.

  • Deel
Druk af