Oekraïne vraagt om minder strenge voedselveiligheidseisen

Oekraïne wil dat er minder strenge eisen gesteld worden aan levensmiddelen die het land exporteert. Door de oorlog is de eigen controle op grondstoffen onmogelijk geworden. Laboratoria voor veterinair en fytosanitair onderzoek in productieregio's zijn verwoest. Omdat vooralsnog de zeehavens geblokkeerd zijn kan export op dit moment alleen via Europese landen plaatsvinden. De daar gehanteerde regels zijn, volgens Oekraïne op dit moment "te streng".

Ook vraagt Oekraïne hulp bij de heropbouw van de infrastructuur voor laboratoriumonderzoeken.

Tot slot vraagt Oekraïne 'alertheid' bij de inkoop van graan. Volgens de Oekraïense regering steelt Rusland graan en vervalst het land certificaten om gestolen Oekraïens graan voor Russisch graan door te laten gaan. Ook zou Rusland de fytosanitaire certificaten vervalsen, waaruit moet blijken dat graan vrij is van residuen en ongedierte.

Eerder dit jaar wees de Food and Agricultural Organization (FAO) van de Verenigde Naties al op de risico's voor voedselveiligheid en fraude als gevolg van de oorlog in Oekraïne.

De FAO signaleerde specifiek risico’s voor de gezondheid van dieren en de veiligheid van dierlijke producten uit Oekraïne voor menselijke consumptie. Met het oog op de hongersnoden in delen van de wereld die afhankelijk zijn van graan uit de Oekraïne signaleerde ook de FAO dat het 'niet juist' zou zijn om de strenge Europese eisen toe te passen op graan dat via Europa doorgevoerd wordt naar hongerende mensen elders in de wereld. Nood breekt wet.

Er zijn echter ook grote zorgen bij Europese NGO’s zoals bijvoorbeeld het Pesticide Action Network, dat Europa om Oekraïne ter wille te zijn, de eisen voor bijvoorbeeld residuen van bestrijdingsmiddelen en veterinaire geneesmiddelen verlaagt. Gezien de afwezigheid van hongersnood in de EU, moet die vrees als overdreven worden beoordeeld.

Rusland, ook aanwezig tijdens de WTO-vergadering, zei dat de "WTO niet de juiste instantie is om deze oproepen te doen."

Voldoende voedsel dat ook veilig is, is op in Europa lange tijd geen punt van serieuze discussie geweest. De COVID19-pandemie en vervolgens de oorlog in Oekraïne maken de Europese Commissie duidelijk dat voedselzekerheid ook in Europa niet vanzelfsprekend is. De afweging tussen voldoende en het waarborgen van veilig voedsel hoefden we lange tijd niet te maken in Europa. Andere continenten worden daar meer mee geconfronteerd. Denk bijvoorbeeld aan de aanwezigheid van mycotoxine in mais in Oeganda en de afweging om het product niettemin voor menselijke consumptie ter beschikking stellen.