Lees ook
Om acht uur gisteravond sprak Emmanuel Macron zijn landgenoten toe met een bijna 13 minuten durend verhaal. De kern van zijn boodschap: stop het geweld dat de rechtsorde bedreigt, we zijn er samen voor Frankrijk, ik begrijp jullie woede en verontwaardiging en ben te vaak onhandig en kwetsend geweest.
Na die woorden riep Macron "de economische en sociale noodtoestand" uit.

Legitiem mandaat
Macron liet regelmatig zijn emoties doorschemeren. Hij deed zijn best om zich te identificeren met de laagbetaalden die lange dagen en veel autokilometers maken, de alleenstaande moeders, de gepensioneerden met een klein pensioentje, de gehandicapten zonder uitzicht op een plek in de samenleving. Hij maakte duidelijk dat hij ziet waar de samenleving op vastloopt: de overheid die - vooral in de provincie - diensten niet meer levert die het publiek verwacht, kiezers die zich niet gehoord voelen en de steeds grotere kloof tussen de sociale klassen.

"Ik neem daar ook mijn deel van de verantwoordelijkheid voor", zei Macron halverwege zijn toespraak. "Misschien heb ik u het gevoel gegeven dat ik andere prioriteiten had en me daar geen zorgen over maakte. Maar als ik ten strijde ben getrokken om het bestaande politieke systeem, de gewoonten, de hypocrisie aan te pakken, was dat nu juist omdat ik in ons land geloof en er van houd." Vervolgens maakte hij duidelijk dat hij zich gemandateerd acht door het Franse volk dat nou juist tegen hem opstaat: "Mijn legitimiteit haal ik uit geen enkele titel, partij of clubje; mijn legitimiteit komt van u en van niemand anders."



Wat volgt, is een opsomming van concrete toezeggingen die, voor zover mogelijk, al meteen in januari 2019 zullen ingaan. De brandstofprijsverhoging is al opgeschort. Het minimumloon gaat met €100 per maand omhoog. Overuren worden belastingvrij uitbetaald. Werkgevers kunnen nog dit jaar een belastingvrije eindejaarspremie uitkeren. De verhoging van de sociale lasten voor gepensioneerden gaat niet door. Grote bedrijven en rijke Fransen zullen ook een steentje moeten bijdragen door hun belastingen in Frankrijk te betalen; ze hoeven niet opnieuw de zware vermogensbelasting te gaan betalen die Macron bij zijn aantreden heeft afgeschaft. De kosten van het totale pakket dat Macron aankondigde om de sociale vrede te bewaren, wordt begroot op ongeveer €10 miljard. Dat bedrag vergroot het Franse begrotingstekort, terwijl de concurrentiekracht van de Franse economie afneemt. Dat zijn twee effecten die haaks staan op het beleid van Macron.

'Begin van begrip'
Daar houdt het niet op. Macron zegt dat Frankrijk een historisch moment meemaakt waarop Frankrijk, en dus de Fransen, moet nadenken over haar identiteit. Hij wil het debat verbreden naar de hele samenleving. "Ik wil dat de vraag van ons dagelijks leven aan de orde komt om het hoofd te kunnen bieden aan de klimaatverandering: huisvesting, mobiliteit, warmte. Dan komen de goede oplossingen ook uit de hele breedte bovendrijven." Macron wil met alle Fransen in gesprek en zodoende het land en zijn inwoners "de pols nemen". De ideale gesprekspartner zijn de burgemeesters. De komende tijd trekt hij het land in om per regio met burgemeesters in gesprek te gaan, om zo samen de basis voor het nieuwe sociale en ecologische contract voor de Franse Staat te bouwen.

Waar hij voorheen te veel klonkt als de hautaine Jupiter die Frankrijk wilde hervormen en daar slachtoffers niet bij schuwde, klonk Macron gisteravond nederig en dienend: "Mijn enige zorg bent u; mijn enige strijd, voor u. Ons enige gevecht: voor Frankrijk". Ondanks het 'u' sloot hij af met "Leve de Republiek, leve Frankrijk!", de woorden voor de grotere zaak.



In een poll onder de lezers van Le Figaro zegt iets meer dan 52% (om 1:30 uur vanmorgen) niet overtuigd te zijn. Voor sommigen, schrijft de krant, zijn het 'maatregeltjes' voor anderen toont Macron 'het begin van begrip'. Volgens een peiling van net na middernacht zou 54% van de Fransen willen dat de acties van de gele hesjes nu stoppen, tegen 45% die willen dat ze doorgaan.

Libération kopt vanochtend met het voordeel van de twijfel: ik heb u EEN BEETJE begrepen:

Dit artikel afdrukken