Recycling brengt medicijnresten terug in voedselketen

Dat blijkt uit nieuw onderzoek door een multidisciplinair team van wetenschappers van de Hebrew University of Jerusalem en Hadassah Medical Center

'Farmaceutische residuen'
Vers zoet water wordt steeds schaarser. Dat is de reden dat er in toenemende mate water gerecycled afvalwater gebruikt om gewassen mee te irrigeren. Maar afvalwaterzuiveringsinstallaties slagen er lang niet altijd in medicijnresten te elimineren, weten we inmiddels. De Israëlische onderzoekers zochten voor het eerst uit of en in hoeverre farmaceutische 'residuen' terecht komen in verse groenten en fruit en wat dat betekent voor gezonde mensen.

"Israël is een pionier en wereldleider in het gebruik van gerecycled rioolwater in de landbouw", zegt coauteur Benny Chefetz. Het is voor het eerst dat onderzocht werd wat blootstelling aan dit soort farmaceutische residuen betekent voor gezonde mensen.

Aantoonbaar in urine
Aan het onderzoek deden 34 gezonde mannen en vrouwen mee. De ene groep kreeg de eerste week groenten zoals tomaten, komkommer, paprika's en sla die met gerecycled water waren geïrrigeerd. In de tweede week kregen ze groenten en fruit die met schoon water geteeld waren. De tweede groep kreeg de verse producten in omgekeerde volgorde aangeboden. Tijdens het onderzoek aten de proefpersonen verder normaal en dronken ze alleen flessenwater. De onderzoekers keken naar de hoeveelheden carbamazepine (een medicijn tegen epilepsie dat algemeen wordt aangetroffen in afvalwater) in de versproducten en in de urine van de proefpersonen.

Na een week waren bij de proefpersonen van de eerste groep duidelijk verhoogde carbamazepine-niveaus aantoonbaar. Bij de tweede groep veranderde er niets. Na de tweede week waren de resultaten omgekeerd. "Het blijkt dat degenen die verse groenten eten die met gerecycled water behandeld zijn, blootgesteld worden aan carbamazepine, zij het in veel mindere mate dan bij patiënten die dit medicijn slikken", zegt onderzoekersleider Ora Paltiel.

"Dit onderzoek bewijst dat mensen inderdaad farmaceutische stoffen binnenkrijgen door het eten van versproducten die met gerecycled water geteeld zijn en die gewoon in de winkel te koop zijn. Dit onderzoek levert ons gegevens op die we kunnen gebruiken voor beleidsvorming en risico-beoordelingen", besluit professor Chefetz.

Fotocredits: illustratie bij artikel, pubs.acs.org