Bijna wekelijk worden er bijeenkomsten georganiseerd over voedsel. Wat mist bij deze evenementen zijn de producenten van al dat voedsel. Dat zegt Arno de Snoo, redacteur van boerenblad Nieuwe Oogst.
De gemoedelijke streekgebonden productie waar deze bijeenkomsten over gaan, staat in schril contract met de realiteit waar veel agrarische ondernemers mee te maken hebben. Het zijn twee verschillende werelden. Het is de wereldmarktprijs versus kleinschalige verkoop. Het is het verschil tussen een paar kisten aardappelen verkopen op een boerenmarkt en een investering voor een aardappelrooier van 400.000 euro.
Onlangs kreeg ik een uitnodiging voor een bijeenkomst over voeden van de stadsbevolking. ,,Waarom ga je niet mee”, vroeg aan een varkenshouder bij mij in de buurt. “Ikke niet”, bromde hij. “Albert Heijn heeft net de prijzen voor mijn diervriendelijk geproduceerde varkensvlees verlaagd. Ik doe wat die mensen voor ogen hebben maar het wordt toch niet betaald. Wat heeft het voor zin? Ik word er toch niet beter van.”
Ik snap dat die zulke Albert Heijn-acties je niet inspireren, hield ik aan. Maar al die belangstelling voor voedsel heeft toch ook positieve kanten? ,,Dat wel maar ik heb er niets aan”, zei hij. ,,Ik voel het niet in portemonnee. Het doet me denken aan de milieudiscussie in de jaren negentig. Uit die milieudiscussie is een hoop goeds komen. Daar moet ik eerlijk in zijn. Misschien is dat met deze voedselpraat ook wel zo. Merk ik er over 10 jaar wat van. Maar voorlopig gaat het helemaal aan mij voorbij.”
Het is zwart-wit gesteld maar de varkenshouder heeft gelijk. 95 procent van alle agrarische producten wordt gewoon via de ‘grote’ handelskanalen verkocht. Daar wordt de prijs bepaald. Misschien merkt de boer pas in 2022 pas wat van de huidige voedselhype. Maar als tegenover de investeringen in duurzaamheid geen eerlijke prijs staat, is de hele voedselhype een prachtige zoethouder voor beleidsmakers en deskundigen maar gaat het aan de boer voorbij.
Fotocredits: adactio
Dit artikel afdrukken
Onlangs kreeg ik een uitnodiging voor een bijeenkomst over voeden van de stadsbevolking. ,,Waarom ga je niet mee”, vroeg aan een varkenshouder bij mij in de buurt. “Ikke niet”, bromde hij. “Albert Heijn heeft net de prijzen voor mijn diervriendelijk geproduceerde varkensvlees verlaagd. Ik doe wat die mensen voor ogen hebben maar het wordt toch niet betaald. Wat heeft het voor zin? Ik word er toch niet beter van.”
Ik snap dat die zulke Albert Heijn-acties je niet inspireren, hield ik aan. Maar al die belangstelling voor voedsel heeft toch ook positieve kanten? ,,Dat wel maar ik heb er niets aan”, zei hij. ,,Ik voel het niet in portemonnee. Het doet me denken aan de milieudiscussie in de jaren negentig. Uit die milieudiscussie is een hoop goeds komen. Daar moet ik eerlijk in zijn. Misschien is dat met deze voedselpraat ook wel zo. Merk ik er over 10 jaar wat van. Maar voorlopig gaat het helemaal aan mij voorbij.”
Het is zwart-wit gesteld maar de varkenshouder heeft gelijk. 95 procent van alle agrarische producten wordt gewoon via de ‘grote’ handelskanalen verkocht. Daar wordt de prijs bepaald. Misschien merkt de boer pas in 2022 pas wat van de huidige voedselhype. Maar als tegenover de investeringen in duurzaamheid geen eerlijke prijs staat, is de hele voedselhype een prachtige zoethouder voor beleidsmakers en deskundigen maar gaat het aan de boer voorbij.
Fotocredits: adactio
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het klopt natuurlijk dat de boeren hier nog niet direct iets van merken. Het hele systeem hangt van logge grootschaligheid aan elkaar, dus zijn dit soort druppels op een gloeiende plaat weinig relevant in financiële zin. Of toch?
Laat me dromen....
In de komende jaren zal de keten imploderen. A-merken trekken zich terug uit de retail en zoeken andere (lees online en via supers die zich niets van kruissubsidie aantrekken) mogelijkheden om de markt te bedienen. Zie Spa.
Die alternatieven zijn zich nu aan het vormen. We kennen ze hier allemaal wel. Vooralsnog relatief kleinschalig en allemaal met hun eigen problemen (logistiek! Vind het wiel niet uit maar sluit aan bij 'dikke stromen'), maar ook met een grote diversiteit en mogelijkheden. Dat zal groeien. Een paar van deze initiatieven (samengesmolten?) zullen groeien naar een relevante schaalgrootte. Ook relevant voor de boer.
Voor sommige branches (varkens en glasteelt bijvoorbeeld) is Nederland veel te klein. Dus moet er gezocht worden naar 'merken' die relevant gemaakt kunnen worden in het buitenland. Die zullen veelal specialistischer, duurzamer (dierwelzijn) en dus kleiner van aard zijn, maar met een beter en transparant verdienmodel.
Het geheel lijkt op een ontwerpproces: eerst alle grenzen uitgummen, wild om je heen fantaseren, daarna relevante ontwerpen extraheren en uitwerken (opschalen).
In een andere lijn betoogde ik ongeveer hetzelfde als wat Arno beweert: [veel discussie] "staat in schril contrast met de realiteit waar veel agrarische ondernemers mee te maken hebben. Het zijn twee verschillende werelden"
Ik hoop niet dat velen hierdoor zich beledigd voelen. Want al dat gebakkelei over foodrevolutie, nieuwe verbindingen en ondernemers die (al dan niet failsafe) gewoon maar wat moeten gaan DOEN, al samen bewegend, heeft wel degelijk zin.
"Misschien merkt de boer pas in 2022 pas wat van de huidige voedselhype." Dat klopt, maar opdat die boer in 2022 gaat merken dat het voedselsysteem daadwerkelijk is verandert moeten nu al de voorbereidende schermutselingen gevoerd worden. En Foodlog kan hierbij een katalyserende rol vervullen, zowel door het gebakkelei hier als in aanverwante organisaties.
"Het zijn twee verschillende werelden" Misschien zijn het wel verschillen in tijd (of in tijdsbeleving).
Overigens geeft Mark in #1 de zelfde gedachte weer.
Ik herken me heel erg goed in wat Arno, maar ook Mark schrijven. Er is een groot verschil tussen de Foodlog-wereld en de harde realiteit van producenten. De kosten en de risico's zijn van een heel andere orde. Er zit inderdaad ook een groot gat tussen 'het zien' / 'het willen' en het realiseren. Soms vele jaren tot inderdaad decades. Ondertussen kan er heel veel persoonlijk leed zijn.
Ik geloof dat ik moet ingrijpen: 'de Foodlogwereld', wat is dat?
Ik mag hopen dat er helemaal geen Foodlogwereld is.