In Vlaanderen betekent dat een waterverspillings- en sproeiverbod. Voor land- en tuinbouwers geldt het sproeiverbod tussen 08:00 en 20:00 uur. In Nederland vraagt het Agrarisch Collectief Waadrâne juist Friese boeren hun land onder water te zetten. Daarmee helpen ze de weidevogels die dan makkelijker in de grond kunnen pikken voor voedsel, schrijft de NOS.
Voor code oranje moet het drie dagen op rij overdag 30 graden zijn en ’s nachts warmer dan 18. Voor code rood moet het weer volgens een KNMI-woordvoerder ook nog eens ‘maatschappij-ontwrichtend’ zijn.
Hoelang de hitte nog duurt? Weerman Peter Kuipers Munneke legt het uit. Klimaatdeskundige Geert Jan van Oldenborgh weet in ieder geval zeker: “In de toekomst gaat het alleen maar warmer worden, dan zullen we dit een koele zomer noemen.” Ook de universiteit Utrecht doet een duit in het zakje: "vorige keer duurde de hitte 500.000 jaar," ontdekten wetenschappers.
Aardappeltelers vragen de regering om ontheffing van sproeiverbod. Want de aardappelen in de grond blijven klein bij aanhoudende droogte.
Nationale ramp, volgens boeren in De Telegraaf: de friet wordt fors duurder en de frietstengels zullen korter zijn. Als er nu water bij mag groeien de aardappelen alsnog.
Idee voor een scriptie voor studenten economie, landbouw, journalistiek en nog zo wat interessante opleidingen.
Na te pluizen in de archieven van dagbladen bijvoorbeeld. Hoe vaak verscheen het onheilspellende nieuws dat de friet duurder wordt dit jaar en wat was dan de reden? (Overvloedige regen kan ook).
Maar dan: werd telkens als de prijsverhoging werd aangekondigd, de friet dan ook duurder? En zo ja, werd friet dan een volgend seizoen, bij betere aardappeloogst, weer goedkoper?
Ik durf te wedden dat het antwoord op de laatste vraag 'nee' zal zijn. Maar het stond nooit in een krant.
Vandaag in het Algemeen Dagblad over de onzin van het bericht over dreigende stijging van de prijs van ons volksvoedsel. De prijs van de belangrijkste grondstof voor een zak friet is ongeveer twee cent. Er zit voor twee cent aan aardappel in.
Anekdote:
- enkele weken geleden waren de aardappelprijzen nog bar laag
- vlak voor een gesprek met een zaal aardappelboeren van Aviko in Dronten (27 juni), in mineur over de slechte prijzen, vroeg de moderator me wat de prijzen deden
- DV: 'maakt niet veel uit, waar het vooral omgaat is dat je je moet afvragen of je überhaupt geld kunt halen van een hectare die inmiddels €120.000 kost'
- Aviko legde ons beiden uit hoe slecht de prijzen waren, maar dat ze bij schaarste weer enorm kunnen stijgen en dat boeren daarom toch zoveel mogelijk door gaan met produceren (in plaats van hun teelt te reguleren)
- En dat deden de prijzen dus ook, van heel laag naar heel hoog in een mum van tijd
- Zaterdag 28 juli: het regent en het is weer lekker 25 graden in plaats van 38 en droog; op de termijnmarkt is natuurlijk wel het een en ander gebeurt (vrije aardappelen vonden opeens toch een contract)
- En dus: het weer en de verwachtingen maken op het juiste moment de prijzen. Achteraf kan iedereen een koe in haar kont kijken.
Piet Hermus, o.m. aardappelteler in West-Brabant, klopt het verhaal zo zo'n beetje?
NB (toegevoegd 10:03 uur): vandaag legt Teun de Jong van de onvolprezen Nederlandse Akkerbouwers Vakbond (onder de landbouwvakbonden zijn zij de bestendige denkers over het handhaven van rust op primaire markten) in het AD uit hoe het zit met prijsvorming. Simpel gezegd: verreweg de meeste aardappelen worden op een vaste contractprijs geteeld. Het kleine deel vrij (ca. 10-20%) bepaalt de prijsfluctuaties op de markt. Door het kleine vrije volume, zijn de uitslagen groot, maar de bulk gaat voor een gemiddelde prijs.
Dick #3 , aardappelen worden geteeld met een leveringscontract, echter zonder prijs. In het leveringscontract staan de leveringsvoorwaarden en heb je als aardappelteler de zekerheid dat je aardappelen worden afgenomen en je er niet onverkoopbaar mee blijft zitten. Bij een leveringscontract wordt de prijs echter pas ná levering (door de afnemer) vastgesteld. Maar een zeer klein deel geteelde aardappelen valt onder een vasteprijscontract.
Piet, is er ook geen bandbreedte afgesproken?