De onderzoekers bestudeerden de eetgewoonten van meer dan 2.600 derde tot en met achtste klassers – Nederlandse groep vijf tot en met 2e klas middelbare school. Het betrof openbare scholen in twee buurten met lage-inkomens. Meestal wordt in deze scholen de schoolmaaltijd niet door een professionele staf klaargemaakt. Voor de proef gingen een aantal chefkoks de samenwerking aan met de schoolkeukenstaf. Ze pasten recepturen aan, bedachten andere gerechten en richtten de presentatie anders in. Na verloop van tijd - langer dan verwacht - bleken de kinderen meer groenten en fruit te gaan eten, meldt The Washington Post.
Te dikke Amerikaanse scholieren
In Amerika eten dertig miljoen kinderen dagelijks een schoolmaaltijd. Deze maaltijd źorgt bij veel van hen voor de helft van de calorieën die ze op een dag binnen krijgen. Zijn deze calorieën verpakt in de vorm van junk food, dragen ze bij aan de obesitas epidemie onder schoolgaande kinderen. Volgens een editorial bij de studie heeft bijna een derde van de Amerikaanse scholieren overgewicht of obesitas.
Geef niet te snel op
De studie is gepubliceerd in Journal JAMA Pediatrics. De onderzoekers concluderen dat scholen moeten overwegen om samen te werken met chefkoks.
Het blijkt namelijk dat de presentatie en omgeving van voedsel van invloed zijn op wat er op het bord belandt. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan de impulsaankopen als er snoep bij de kassa ligt. Professionele koks kunnen, door hun kennis over recepten en het presenteren van eten, kinderen helpen gezonde keuzes te maken. Bijvoorbeeld door met weinig vet, zout en suiker toch smaakvolle gerechten te bereiden en daarbij gezonde(re) bereidingswijzen te gebruiken. Ook blijkt het te werken om groente en fruit aan het begin van de opscheplijn aan te bieden, in plaats van aan het eind. Dan is de kans groot dat het bord al vol ligt met ander eten en er geen ruimte meer is voor groente en fruit.
Verschillende soorten of anders bereide groenten aanbieden laat kinderen vaker een gezonde keus maken. Wie eet er nu niet liever gewokte broccoli met knoflook en olijfolie of groentensoep dan een bergje sneue sufgekookte groenten? Door lekkerder en aantrekkelijker eten aan te bieden, aten de kinderen hun bord ook beter leeg. Er werd dus minder verspild.
Geduld en volhouden
Om de kinderen daadwerkelijk gezonder te laten eten, moet je als school wel een lange adem hebben.
De scholen dachten dat de inzet van een echte kok in de papieren zou lopen. De inzet van de chefkoks bleek zichzelf echter juist terug te verdienenNa drie maanden met de vernieuwde schoolmaaltijden was er nog geen verbetering merkbaar. Pas na zeven maanden blootstelling aan de gezonde keuze kozen scholieren daadwerkelijk vaker groente en fruit. Het experiment om kinderen in plaats van chocolademelk gewone melk te laten drinken, mislukte jammerlijk. Dit blijft een uitdaging.
De scholen dachten dat de inzet van een echte kok in de papieren zou lopen. De inzet van de chefkoks bleek zichzelf echter juist terug te verdienen. Door hun kennis van eten en recepten, efficiënt gebruik van voedsel en voorraadbeheer brachten ze hun geld meer dan op. De scholen bespaarden zelfs geld.
Michelle Obama
De regering Obama en met name first lady Michelle Obama zet zich inmiddels vijf jaar in om kinderobesitas onder de aandacht te brengen en kinderen gezond op te laten groeien. Haar campagne voor gezondere schoolmaaltijden, die deel uitmaakt van dit programma, riep oorspronkelijk veel weerstand op. Met deze resultaten kan Michelle Obama laten zien dat de aanhouder wint.
Fotocredits: ‘20120907-FNS-LSC-0358’, U.S. Department of Agriculture
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
En hoe makkelijk is het niet om heerlijke gladde verse tomatensoep en Marokkaanse linzensoep etc, met stokbrood en kruidenoliedip te serveren ipv die broodmaaltijd met chocopasta.... geen chef-koks voor nodig en perfect voor het metabolisme!
Met theoretische voedingseducatie alleen kom je er niet. Smaken moet je leren waarderen - in samenhang met wat (lokaal) groeit en bloeit. Het Food For Life programma in de UK heeft daar oog voor.
Ook op een Freinetschool waar ik ooit werkte was daar oog voor: een eigen schooltuin, soep en salades daarmee maken (maar dat is toch iets anders dan de echte smaken goed leren kennen).
Vroeger hadden we hier de huishoudschool voor meisjes, die praktisch culinair bezig waren onder toeziend oog van nonnen.. bepaald geen chef-koks, maar ze brachten wel het noodzakelijke inzicht en de basisenergie om zelf te kokkerellen.
Tegenwoordig hebben we nog het VMBO - sector economie/ verzorging - waar koken op niveau - en met oog voor detail - onderwezen wordt door professionele koks. En waar de leerlingen ook zelf het heerlijke resultaat opeten.
Voor de rest ontbreekt in ons land het kader. Het zou een verplicht schoolvak moeten zijn. In iedere school een keuken en tuin, en excursies naar boerderijen. Onderwijs door professionals, die smaken kunnen brengen en voedingsleer goed kennen. En die chocomel? Vervangen door gezamenlijke thee. Geen andere optie - tenzij gewoon water of volle -niet afgeroomde - melk van de lokale kaasboerderij - waar ze net heen geweest zijn (dat smaakt tenminste ergens naar - al was het alleen al het gezicht van die glazen fles en de mooie herinnering aan die koeien;).... of misschien ook bessensappen (die verbeteren immers het leervermogen)?
#6 Cécile, dat vind ik een goed initiatief. Wist niet van die petitie en heb 'm direct getekend.
#8 Fons, ik denk dat een grote groep ouders de prioriteiten wat anders hebben liggen. Geen tijd meer om fatsoenlijk eten op tafel te brengen, maar wel genoeg tijd voor Facebook, Twitter, GTST, etc. Een gezonde maaltijd bereiden kost niet zoveel meer tijd.
En uiteraard juich jij dat als cateraar toe en sta je te trappelen!
Er zijn in NL wel scholen met "maaltijden". Veel antroposofische scholen maken tijdens de les appelmoes, bakken broodjes en de kinderen krijgen tussen de middag brood met beleg geserveerd.
Van structurele warme maaltijden ken ik geen voorbeelden, maar die ontwikkeling zal snel komen.
Ouders staan te trappelen om er voor te zorgen dat hun kinderen minstens 1 gezonde warme maaltijd per dag kunnen krijgen. Dat ontslaat hen enigszins van de avondstress van laat thuiskomen, kinderen van de BSO halen, eten koken en rustig verorberen, naar bed, naar sport/hobby.
Ik juich het toe als cateraar.
#5 Erik, de scholen in de VS (en in sommige andere landen) serveren nu toch al eten, dús hebben ze er een verantwoordelijkheid over. Kan het net zo goed gezond, dan groeit een hele generatie op met tenminste één goede en gezonde maaltijd per dag, en met een beetje geluk vragen ze paps/mams om ook 's zulk eten te maken.
De ouders hebben de verantwoordelijkheid, maar die zijn lastiger individueel aan te spreken. Als je de schoolkantines daar voorziet van profkoks, bereik je (volgens dit onderzoek) met weinig of geen geld miljoenen kinderen die op hun beurt weer invloed kunnen uitoefenen op hun ouders, de maatschappij, en weer op hun kinderen etc.
In Nederland ligt het anders, dus hier zouden voedseleducatie en kooklessen in het curriculum, waar Jamie Oliver voor strijdt, een grote rol in kunnen spelen om de Nederlanders gezonder te krijgen.