Terwijl we ons druk maken over genetische gemanipuleerde gewassen, is de technologie alweer een stap verder. GMO-gewassen zijn er immers al sinds 1996 en sinds die tijd hebben innovatie en technologie niet stilgezeten. Want wat GMO-gewassen ook aan vooruitgang kunnen brengen aan opbrengst of gewasbescherming, de ontwikkeling kost nog altijd tijd en bovendien is het altijd de vraag welke invloed het weer op je oogst gaat hebben.

'The next stage of genetic engineering'
Dat moet beter kunnen - en dat kan ook. Met synthetische biologie, "the next stage of genetic engineering", zegt Todd Kuiken op The Salt. Dan ga je gewoon in een laboratorium, in gecontroleerde omstandigheden, aan de slag. Met gisten bijvoorbeeld. Die kun je met synthetische biologie zo 'ontwerpen' en 'bouwen' dat ze in no time grote hoeveelheden produceren van de stoffen die je nu nog - met moeite - uit planten moet halen. De eerste met synthetische biologie gemaakte stoffen zijn al op de markt. Ze zitten zelfs al in ons eten.

Chemisch identiek
In de VS is sinds deze zomer 'synbio' vanilline op de markt. Niet voor de consument, maar die krijgt het wel binnen omdat fabrikanten van voedingsmiddelen het graag verwerken. Synbio vanilline mag zich namelijk 'natuurlijk' noemen, in tegenstelling tot het synthetische vanilline, dat al sinds jaar en dag op de markt is en een bruikbare vervanging voor 'the real thing' vormt. 'Echte vanille' is een prachtig complex aroma dat uit wel 250 aroma's en geurcomponenten bestaat. De synthetische variant is 'kaler', minder complex, maar goed bruikbaar en véél goedkoper. Hij mag zich alleen niet 'natuurlijk' noemen - de stof wordt gewonnen uit aardolie. De nieuwe synbio vanilline is vanuit chemisch oogpunt identiek aan de synthetische vanilline.

Het Zwitserse bedrijf Evolva maakt de synbio vanilline. Dat deze al op de Amerikaanse markt toegepast wordt, kan doordat de Amerikaanse voedselwaakhond FDA geen regelgeving kent voor geur- en smaakstoffen. En de Flavor and Extracts Manufacturers Association hoeft niets te zeggen over producten die door middel van fermentatie tot stand zijn gekomen. Een handige maas in de wet voor de synbio-producten. Die worden namelijk met behulp van fermentatie gewonnen.

Gistcellen als 'werkpaardjes'
Simpel gezegd haal je de genen die voor een bepaalde stof zorgen uit de plant, transplanteert ze in gistcellen en geeft die gist suiker te eten. In het dan op gang komende fermentatieproces zullen de gistcellen de gewenste stof produceren. Evolva doet het dus al op commercieel aantrekkelijke schaal met vanilline. Voor de komende twee jaar zitten saffraan, resveratrol en stevia in de pijplijn.

Vooralsnog heeft het grote publiek er nog geen idee dat er zo iets als synbio bestaat. Zou het, als het dat wel wist, net zo afwijzend staan tegenover synbio als tegenover GMO? En op grond van welke argumenten? In die zin is de 'natuurlijke' synbio vanilline een mooie testcase. "Uiteindelijk zal het succes van synbio voeding deels afhangen van de vraag of regelgeving om zal kunnen gaan met deze nieuwe technologie, en wat consumenten er over te zeggen hebben", stelt Kuiken op The Salt.

Fotocredits: Ted Major
Dit artikel afdrukken