Het LEI blijkt echter in het Landbouw-Economisch Bericht 2012 iets anders te hebben bedoeld. Volgens NRC Next staat er in het rapport: 'In 2010 droeg het Nederlandse agrocomplex 10 procent bij aan de toegevoegde waarde van de Nederlandse economie en 10,2 procent aan de Nederlandse werkgelegenheid. Naast de primaire land- en tuinbouw omvat het complex de verwerking en distributie van agrarische producten en de toelevering van producten en diensten die hiervoor nodig zijn, zoals energie, kunstmest, veevoer en zakelijke dienstverlening.'
Het 'agrocomplex' is dus wat meer dan de primaire land- en tuinbouw. NRC Next schrijft: 'de gehele Nederlandse agro-industrie, onder meer inclusief de verwerking, toelevering en distributie van buitenlandse grondstoffen.' Het omvat dus ook de verwerking van buitenlandse soja, cacao en koffie van Unilever en Douwe Egberts. En het transport van grondstoffen en halffabrikaten die we uit de Rotterdamse haven doorvoeren naar het Europese achterland. En de diensten en arbeid van die verwerking en distributie.
Het LEI geeft in het rapport ook de cijfers die wel als primaire toegevoegde waarde aan de Nederlandse land- en tuinbouw toegerekend kunnen worden: 1,3 procent primaire toegevoegde waarde, 2,2 procent aandeel in de totale werkgelegenheid.
Het berichtje ging vandaag als een razend vuurtje rond via de twitteraccounts van mensen die genoeg hebben van de groot-groter-grootst manie van de Nederlandse landbouw. En toch moet iets geconstateerd worden: zonder de haven zou de Nederlandse primaire sector aanmerkelijk kleiner zijn en zou Nederland geen 10,3% in foodagri aan het BBP toevoegen. Omdat ons land een vruchtbare delta en winnende zeehavens heeft die toegang bieden tot Europa zijn beiden groot én ontwikkelde zich hier een cluster van toeleverende bedrijvigheid. Die laatste strekt zich uit van machinebouwers in slachtlijnen, stalsystemen (w.o. heel diervriendelijke) en verpakkingen tot internationaal opererende kennisorganisaties. Wie checkt Next op zijn kennis van economische clusters en de functie van havens? Of willen we heel Rotterdam afschaffen? Zelfs Nederlands 'meest linkse politicus' Den Uyl zou tegen zijn geweest.
Wist u wat ABNAMRO zegt? Agrofood zorgt voor 60% van het overschot op onze handelsbalans. Dat zorgt voor werk. Daar zijn Nederlanders dol op, want de oppervlakte van de postzegel Nederland is lang niet genoeg voor de welvaart van 17 miljoen mensen die er wonen en werken en van hun inkomen kritische kranten kunnen betalen.
Fotocredits: uitsnede, Stephanie Kilgast
Op 5 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het is een mooi getal, 1,3% van ons BPN. Een week of wat virus en de verhoudingen veranderen snel. Als er nu eens een langere periode een Lock Down komt zoals in Italie of Spanje, en de mensen honger krijgen? Dan blijkt die waarde ineens veel hoger.
De basis is gelegen in de - ook toen al... - voortdurende 'aanvallen' op de 'enorme subsidiestromen vanuit de EU naar de NL-boeren'. En op het 'in vele opzichten oneerlijke EU-landbouwbeleid'. Onder aanvoering van onder meer ene Jacob Kol, de econoom die graag schermde met het feit dat elk Nederlands gezin jaarlijks een keer extra op vakantie kon met het geld dat te besparen viel als we het EU-beleid met z'n tariefmuren en subsidies zouden slopen. Zo ontstonden tal van mythes en halve waarheden, mede in het leven gehouden door diverse bewindslieden, en verdween de nuance.
Op verzoek van LTO Nederland liet het toenmalige ministerie van LNV cijfers over het hele agrocluster op een rij zetten (zoals productie-, export-, import- en toegevoegde waarde) en bracht het in een leuk boekwerkje uit. Sindsdien is het volgens mij een vaste exercitie gebleven om dit jaarlijks in beeld te (laten) brengen en te presenteren.
Reden dus: nuance in het debat over het (EU-)landbouwbeleid. En voorkomen dat dit zich alleen toespitst op de aantallen (getalsmatig politiek amper relevante) boeren en tuinders in ons eigen land.
Geert, ergens in de afgelopen 10-15 jaar is vlgs mij besloten om de toegevoegde waarde van het cluster te berekenen. Weet jij wanneer, door wie en waarom?
Als politieke actiegroepen dat terug willen draaien, cq. de relevantie daarvan willen aanvechten, dan moeten we terug naar die redenen.
ABN AMRO haalt die 60% uit dezelfde bronnen: LEI en CBS. Ook dit getal is geen nieuws en al vele jaren een redelijk stabiel percentage. In de huidige (economische en financiële) tijd lijkt het geen item meer, maar 'eens' was het zo dat je ervoor moest zorgen dat je meer geld binnen kreeg dan je uitgaf. Als gezin probeerde je ervoor te zorgen dat je een overschot op je eigen handelsbalans had. Voor landen is dat eveneens een gewenste situatie. Kennelijk willen we graag een dienstenland zijn, zonder te beseffen wat de impact ervan is op onze huishoudportemonnee. Maar met dank aan de agrarische sector en - ook niet te vergeten - ons aardgas en de chemische sector scoren we nog zwarte cijfers.
Des te meer ambtenaren des te hoger het bnp en des te lager het aandeel van het agri- complex. Raar getal, dat bnp. Wat moet je ermee. Mijns inziens zegt het iets over het welvaartsniveau maar voor de rest? Kun je een waarde geven aan het getal en hoe het tot stand komt? De verhouding: des te kleiner het aandeel agri, des te welvarender het land. Dus agri opdoeken voor meer welvaart!? Of is dat kleine aandeel agri één van de kurken waar deze welvaart op drijft?!