70% van de ouderen met thuiszorg komt niet meer bij de tandartsOuderen gaan niet meer naar de tandarts
Ouderen krijgen schrijnend slechte gebitszorg. Met die stelling opent tandarts geriatrie Arie Hoeksema het congres. “Het huidige zorgmodel werkt niet voor ouderen. Vroeger zagen wij mensen nog in het verzorgingstehuis. Tegenwoordig wonen die mensen in hun eigen huis, met thuiszorg, en zien we ze niet meer. Daarbij komt dat ze moeten bijbetalen voor de tandartszorg. Het gevolg: 70% van de ouderen met thuiszorg komt niet meer bij de tandarts.” Kauwproblemen en problemen met de voeding komen dan vaak pas onder de aandacht als ze al vergevorderd zijn. Zo’n 30% van de thuiswonende ouderen is ondervoed of daar dreigt ondervoeding. Mondproblemen zijn niet zelden de oorzaak daarvan.
Die mondproblemen kunnen leiden tot een neerwaartse spiraal, vertelt Bart Keijser van TNO/ACTA “Als er eenmaal problemen in de mond zijn wordt het vaak steeds erger.
Ondervoeding ligt op de loer, waardoor afweer en herstelfuncties nog meer onder druk komen te staanDe kwaliteit en de kwantiteit van het speeksel nemen af bij veroudering, het immuunsysteem kan zich minder goed wapenen tegen infecties en er ontstaat een verstoring van het natuurlijke herstel en barrièrefunctie. Ondervoeding ligt dan op de loer, waardoor afweer en herstelfuncties nog meer onder druk komen te staan.”
‘Mondgezondheid staat niet in richtlijnen voor ondervoeding’
Voeding en mondgezondheid hangen heel nauw samen en die relatie werkt twee kanten op, vertelt Gert Jan van der Putten, specialist Ouderengeneeskunde. “Tekorten aan vitamine D, K en A, calcium, magnesium en fosfaat zie je terug in de mond; in een veranderde pocketdiepte, problemen met aanhechting en vermindering van de speekselaanmaak. Maar als mensen niet meer goed kunnen kauwen en ondervoeding ontstaat, wordt het tekort hieraan alleen maar groter. Toch wordt de mond zelden meegenomen in het behandelplan van ondervoeding. Mondgezondheid staat zelfs niet genoemd in de richtlijnen voor ondervoeding.”
Je kunt doodgaan aan een slechte mondgezondheidVan der Putten windt geen doekjes om het belang van een gezonde mond. “Je kunt doodgaan aan een slechte mondgezondheid. Mensen met COPD krijgen vaker exacerbaties [plotselinge verergering van de klachten, MS] omdat ze de bacteriën in de mond inademen en sterven dan aan pneumonie. Chronische ontstekingen in de mond als parodontitis leiden tot een actief ontstekingseiwit in je bloed en geeft ook ontstekingen op afstand. Dan krijg je ineens te maken met bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, diabetes, vormen van kanker en metabool syndroom. Ook naar de relatie tussen dementie en ontstekingen in de mond is worden de eerste onderzoeken gedaan. Mensen met dementie hebben een slechtere mondgezondheid dan mensen zonder dementie, maar is dat ook andersom zo?”
Werk samen. Die boodschap kreeg de zaal mee. Tandartsen en mondhygiënisten zien mondproblemen als eerste. Zij kunnen signaleren en contact opnemen met de huisarts. Die kan er dan de juiste interventies op zetten. Daar krijgen we op alle terreinen een veel beter functionerend gezondheidszorgsysteem van. Samenwerking verbetert niet alleen de mondgezondheid, maar ook de voedingstoestand van het (oudere) publiek, en zo ook onze algemene gezondheid en kwaliteit van leven.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Gert van der Hoek die relatie is al lang vastgesteld, maar kan niet genoeg onder de aandacht gebracht worden. Oorzaken? Dat 'woud' wil ik toch iets over vermelden:
Er is sprake van 'twee-weg' verkeer. Van binnenuit het lichaam... mede richting tandwortels (en essentieel)... maar schijnbaar toch vooral direct. En oorzakelijk.
Als we dan kijken naar de verklaringen, kunnen die op hetzelfde vlak liggen. Zoals slechte voeding/ drinken (weerstand... en ook hygiëne).
Heel goed om eens de aandacht te vestigen op de relatie tussen algehele gezondheid en de toestand in de mond. Of de problemen in de mond beginnen of eindigen, daar kun je allerlei bomen over opzetten.
Heel helder lijkt: als er een probleem is in de mond, dan is er zeer waarschijnlijk meer aan de hand. Elders in het lichaam. "Mooi" voorbeeld is de mondbacterie die hernia kan veroorzaken. Verder de bekende relatie tussen parodontitis en hartproblemen.
Juist Wendeline van den Nagel 1 . Zoals ik ook al opmerkte. Het daardoor aangetoonde belang van bepaalde melkzuurbacteriën op de mond/keel holte gezondheid (naast dat van de darmflora) is heel belangrijk. Opmerkelijk is wel dat er geen alternatieven voor Yakult worden aangedragen in dit opzicht. Zoals kefir of acidophilusmelk met caseï bacterie. Ook nog eens zonder zoet smaakje van die flesjes... dat ik vies vind (en ook enigszins tegenstrijdig in het kader van mondhygiëne... welke zoetstof het ook betreft).
Als Yakult zo vriendelijk is te betalen en de inhoud het programma niet beïnvloedt (niet openlijk en niet verborgen) dan moet het maar. Dat heb je met een zich terugtrekkende overheid. Jammer dat daardoor de inhoud van het congres niet wordt opgepikt. Ik schreef 4 december een stukje over een sponsor die ruim baan kreeg het programma te kleuren: https://www.foodlog.nl/artikel/cola-in-de-spreekkamer/
De boodschap is namelijk heel relevant: elke zorgprofessional moet de gezondheid van zijn cliënt in een discipline-overstijgend perspectief zien! Dingen die zo logisch eenvoudig zijn worden vaak niet gezien. Kunstgebit knelt -> kauwen doet pijn -> weinig eten -> ondervoeding -> nog meer gebits- en andere ellende door deficiënties-> neerwaartse spiraal-> cliënt dood. Blijkbaar is Yakult nodig om daar de aandacht op te vestigen.
georganiseerd door Yakult.
dan haak ik dus al af.
Waarom kunnen congressen en symposia niet gewoon zonder industriële sponsoring worden georganiseerd? dat kan namelijk wel. Ik organiseer tweejaarlijks een conferentie voor zorgprofessionals met een betaalbare toegangsprijs met 0 commerciële inbreng, zelfs geen hal met stands.