Operatie Opson X, het tiende jaarlijkse onderzoek naar voedselfraude dat wordt gecoördineerd door Interpol en Europol, leverde ditmaal meer dan 15.000 ton nep en mogelijk voor de volksgezondheid gevaarlijk eten en drinken op.

Het onderzoek vond plaats in 72 landen in de periode van december 2020 tot juni 2021. De onderschepte goederen vertegenwoordigen een waarde van €53 miljoen. Alcoholische dranken bleken het meest gevoelig voor fraude, gevolgd door voedingssupplementen.

In het kader van Opson X voerden de samenwerkende autoriteiten bijna 68.000 controles uit. Er werden 42 criminele organisaties opgerold en in totaal ruim 660 arrestatiebevelen uitgeschreven. Dit jaar kende Opson 3 speerpunten: fake honing (in 7% van de gevallen bleek bemonsterde honing verdund te zijn met goedkope high fructose corn syrup of rietsuiker), sterk alcoholische dranken en wijn en illegaal paardenvlees, een praktijk die klaarblijkelijk nog steeds voorkomt.

Europol ziet een nieuwe trend. Volgens directeur Catherine de Bolle zijn producten van lage kwaliteit vermoedelijk in de voedselketen 'geïnfiltreerd' als gevolg van de Covid-19 pandemie.


Daarmee lijkt ze enerzijds te bedoelen dat de bekende fraudes zoals het versnijden van honing en olijfolie een structurele praktijk zijn geworden.

Anderzijds lijkt ze te zeggen dat de door de pandemie stijgende kosten van grondstoffen criminele handelaren de gelegenheid geven om op grote schaal met minder goede, minder veilige en andere grondstoffen te sjoemelen onder vertrouwde namen en labels. Afgelopen week klaagden zowel Jumbo als Unilever nadrukkelijk over hun stijgende inkoopkosten voor producten en grondstoffen.

De Bolle geeft verder aan dat food crime niet altijd topprioriteit heeft, maar dat Operatie Opson duidelijk maakt dat het om grote winsten gaat die vervolgens andere georganiseerde criminele activiteiten mogelijk kunnen maken. Uit contacten van de Foodlogredactie met opsporingsambtenaren is ons bekend dat bijvoorbeeld identiteitsfraude met olijfolie geen prioriteit heeft bij de Nederlandse NVWA. Daarmee groeit de gelegenheid voor criminelen om bij schaarste en stijgende prijzen hun slag te slaan.

Landbouworganisatie Copa-Cogeca schat de jaarlijkse schade door voedselfraude voor de voedingsmiddelenindustrie wereldwijd op ruim €30 miljard, aldus FoodIngredientsFirst.

De meest voorkomende typen voedselfraude zijn doelbewust verkeerde etikettering (42%), vervanging/toevoeging/verwijdering van grondstoffen in producten (20%), niet toegestane behandeling of processen (16%) en valse of aangepaste documenten (15%).
  • Deel
Druk af