Over de effecten van glyfosaat bestaan honderden gepubliceerde wetenschappelijke studies. Een deel daarvan heeft de EFSA gebruikt voor de risicobeoordeling. Voorbereidend werk voor die risicobeoordeling werd gedaan door de Duitse overheidsdienst Bundesamt für RisikoBewertung. Die blijkt voor dit zogeheten Renewal Assessment Report (RAR) gebruik gemaakt te hebben van de indeling die de Glyphosate Task Force, het verbond van glyfosaatproducenten, maakte van al die onderzoeken. De Taskforce bepaalde "welke publieke studies opgenomen werden in de risicobeoordeling en welke studies als ‘betrouwbaar’ en ‘niet-betrouwbaar’ bestempeld werden", aldus de krant. Uit tekstvergelijking blijkt nu dat er letterlijke passages die de Glyphosate Task Force had aangeleverd in de uiteindelijke EFSA-documenten terecht zijn gekomen. "Dat het BfR hulp vroeg voor de literatuurstudie, was al langer bekend. Maar dat er een letterlijke overname in de finale EFSA-documenten geraakt is, vinden we schandalig", zegt Martin Pigeon van de NGO Corporate Europe Observatory.
Grondigheid en volledigheid ter discussie
Op grond van de vondst trekken diverse partijen nu in twijfel of de EFSA wel op een grondige manier de bestaande onderzoeken op hun waarde heeft gecheckt. Ook de volledigheid staat nu ter discussie. De Duitse toxicoloog Peter Clausing, die de tekstvergelijking maakte, zegt daarover: "Er zijn bijvoorbeeld belangrijke wetenschappelijke papers niet opgenomen over een bepaald mechanisme waarmee glyfosaat kanker kan uitlokken." Greenpeace gaat nog een stap verder. In The Guardian noemt Franziska Achterberg de gang van zaken 'totaal onacceptabel', of er nu sprake is van nalatigheid of opzet. "Het zet vraagtekens bij het hele EU-proces voor de goedkeuring van pesticiden. Als de regelgevers vertrouwen op de evaluatie van de wetenschap door de industrie zonder zelf een eigen beoordeling te doen, ligt de beslissing of pesticiden al dan niet veilig worden geacht effectief in handen van de industrie".
Publiek toegankelijke studies
EFSA reageert dat het een "robuuste en uitgebalanceerd onafhankelijk beleid" hanteert. Volgens een woordvoerder "is het belangrijk erop te wijzen dat dit uittreksels zijn van en verwijzingen naar publiek toegankelijke studies die door de aanvrager zijn ingediend als onderdeel van de verplichting krachtens de pesticidenwetgeving om een literatuuronderzoek uit te voeren. Met andere woorden, het gaat hier niet om studies van de Glyfosaat Task Force, maar om studies die beschikbaar zijn in de openbare wetenschappelijke literatuur."
Op 30 november krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Hoeveel onderzoeken zijn er niet betaald door de industrie of zoals uit het bovenstaande artikel blijkt, probeert de industrie feiten weer eens te verdoezelen? Is een aanname, het gaat om de feiten die de beste man presenteert. En hij heeft simpelweg gelijk. Ook al zou het enkel zijn omdat er veel teveel onduidelijkheid is over het middel.
Want wat te denken van cocktaileffecten
''Volgens toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven) zijn de conclusies van de WHO en EFSA niet elkaars tegengestelde. ‘EFSA heeft zuiver de stof glyfosaat onderzocht, terwijl de WHO cocktails van chemische stoffen heeft onderzocht waarin glyfosaat aanwezig is, bijvoorbeeld in zepen. Gecombineerd met andere stoffen is de werking van glyfosaat anders, vaak actiever. Vandaar de verschillende conclusie’, legt Tytgat uit.
Er is nog veel teveel onduidelijk.
Dan zou veiligheid en milieu simpelweg voorop moeten staan.
Ter nuance op #4, dit is een column van Bertus Buizer, een promotor van biologische landbouw. Dat hij dit voorbeeld opvoert om een pleidooi te houden voor een soepeler toelating van 'groene' middelen mag natuurlijk, maar zijn 2 losstaande zaken.
Ter toelichting op #1 en #3: een stof wordt eerst Europees beoordeeld. Als het daar veilig wordt bevonden, dan gaan daarna de nationale autoriteiten (in NL dus het CTGB) het middel (dus inclusief toevoegstoffen e.d.) beoordelen om te zien of het voorgestelde gebruik veilig en verantwoord is. Dat er wordt gepleit voor een beperking van het gebruik op verhardingen en een beperking op gebruik door particulieren is logisch. Hier zit het grootste risico qua belasting van oppervlaktewater.
En als nuance bij het verhaal: overheden doen geen toelatingsonderzoek. Fabrikanten moeten alle onderzoeken die nodig zijn voor een toelating betalen. Dan is het vrij logisch dat toelatingsautoriteiten die onderzoeken ook gebruiken in hun beoordeling.
Boerderij schrijft
''De ophef die er al jaren is over glyfosaat kostte tot nu toe geen enkele boer de kop. Fipronil hoort natuurlijk niet in eieren en kippenvlees te zitten. Maar ook glyfosaat hoort niet in voedingsmiddelen thuis. Toch zit het al jaren in urine van melkkoeien, in de bodem, in moedermelk en andere babyvoeding, in brood, honing en bier. Ook in hoeveelheden die de Europese norm overschrijden.''
En
''Er is inmiddels ook wetenschappelijk aangetoond dat door glyfosaat kanker en tumoren kunnen ontstaan bij muizen en ratten. En in Roundup zitten bovendien hulpstoffen die vele malen giftiger zijn dan de werkzame stof glyfosaat, zo blijkt uit een Frans wetenschappelijk onderzoek. Als EFSA, ECHA en CTGB aan de uitkomsten van die wetenschappelijke studies twijfelen, laat ze dan dezelfde onderzoeken op exact dezelfde wijze door andere, onafhankelijke wetenschappers herhalen. Hangende dergelijk nader onderzoek zou er een EU-moratorium moeten komen op het gebruik van Roundup.''
''Veel boeren in Nederland zijn al vergevorderd met de verduurzaming van hun bedrijf. Het CTGB zou daarbij pro-actief moeten zijn, bijvoorbeeld door de toelating van groene middelen eenvoudiger en goedkoper te maken. Het CTGB mag met de glyfosaat niet de dans ontspringen. Dit college moet eens flink op de schop.''
Nog aanvullingen op en een correctie van #1 :
Eind vorig jaar heeft het CTGB de toelating ingetrokken van 1 hulpstof die veel gebruikt wordt bij Roundup: POE-tallowamine. Dat vind ik nu ook terug bij de Europese Commissie. Voor de goede orde: nog steeds toegestaan tot eind 2018.
In Nederland zijn nu 22 soorten Roundup toegelaten, bij iets meer dan de helft vervalt de toelating eind 2018.
In haar advies zegt het CGTB a. dat glyfosaat niet bewezen kankerverwekkend is, b. dat glyfosaat (en afbraakprodukt AMPA) in te grote hoeveelheden in het drinkwater terecht komt. Om dat laatste aan te pakken wordt voorgesteld om gebruik door particulieren "aan banden te leggen" en het gebruik op verhardingen "terug te dringen".
Het lijkt allemaal wat halfbakken. Waar ligt de prioriteit? Bij gezondheid?
Advies CGTB
Lijst toegelaten varianten Roundup
Intrekking toelating tallowamine
Tekst Europese Commissie
En gezien de grote voorraden in de schappen van de tuincentra, doen vermoeden dat het big business is.