Eind 2015 concludeerde het Europese voedselagentschap EFSA dat glyfosaat niet kankerverwekkend is. EFSA keek in opdracht van de Europese Commissie naar de veiligheid van het onkruidbestrijdingsmiddel nadat het IARC in maart 2015 glyfosaat indeelde in de categorie kankerverwekkende stoffen. Naar nu blijkt heeft de EFSA in de risicobeoordeling, die 4.300 pagina's in beslag neemt, tientallen pagina's tekst "letterlijk overgenomen uit documenten die de glyfosaatproducenten hebben aangeleverd", schrijft De Standaard.

Over de effecten van glyfosaat bestaan honderden gepubliceerde wetenschappelijke studies. Een deel daarvan heeft de EFSA gebruikt voor de risicobeoordeling. Voorbereidend werk voor die risicobeoordeling werd gedaan door de Duitse overheidsdienst Bundesamt für RisikoBewertung. Die blijkt voor dit zogeheten Renewal Assessment Report (RAR) gebruik gemaakt te hebben van de indeling die de Glyphosate Task Force, het verbond van glyfosaatproducenten, maakte van al die onderzoeken. De Taskforce bepaalde "welke publieke studies opgenomen werden in de risicobeoordeling en welke studies als ‘betrouwbaar’ en ‘niet-betrouwbaar’ bestempeld werden", aldus de krant. Uit tekstvergelijking blijkt nu dat er letterlijke passages die de Glyphosate Task Force had aangeleverd in de uiteindelijke EFSA-documenten terecht zijn gekomen. "Dat het BfR hulp vroeg voor de literatuurstudie, was al langer bekend. Maar dat er een letterlijke overname in de finale EFSA-documenten geraakt is, vinden we schandalig", zegt Martin Pigeon van de NGO Corporate Europe Observatory.

Grondigheid en volledigheid ter discussie
Op grond van de vondst trekken diverse partijen nu in twijfel of de EFSA wel op een grondige manier de bestaande onderzoeken op hun waarde heeft gecheckt. Ook de volledigheid staat nu ter discussie. De Duitse toxicoloog Peter Clausing, die de tekstvergelijking maakte, zegt daarover: "Er zijn bijvoorbeeld belangrijke wetenschappelijke papers niet opgenomen over een bepaald mechanisme waarmee glyfosaat kanker kan uitlokken." Greenpeace gaat nog een stap verder. In The Guardian noemt Franziska Achterberg de gang van zaken 'totaal onacceptabel', of er nu sprake is van nalatigheid of opzet. "Het zet vraagtekens bij het hele EU-proces voor de goedkeuring van pesticiden. Als de regelgevers vertrouwen op de evaluatie van de wetenschap door de industrie zonder zelf een eigen beoordeling te doen, ligt de beslissing of pesticiden al dan niet veilig worden geacht effectief in handen van de industrie".

Publiek toegankelijke studies
EFSA reageert dat het een "robuuste en uitgebalanceerd onafhankelijk beleid" hanteert. Volgens een woordvoerder "is het belangrijk erop te wijzen dat dit uittreksels zijn van en verwijzingen naar publiek toegankelijke studies die door de aanvrager zijn ingediend als onderdeel van de verplichting krachtens de pesticidenwetgeving om een literatuuronderzoek uit te voeren. Met andere woorden, het gaat hier niet om studies van de Glyfosaat Task Force, maar om studies die beschikbaar zijn in de openbare wetenschappelijke literatuur."
Dit artikel afdrukken