In Frankrijk zijn in een paar jaar tijd 350 coöperatieve kruidenierswinkels (épiceries) en een tiental coöperatieve supermarkten ontstaan.
Het zijn winkels die alleen lokale producten aanbieden en een minimale marge maken om de kosten (huur, verzekeringen) te dekken. Personeel hebben de winkels niet, ze draaien op de inzet van hun leden, die de schappen vullen en de kassa bedienen.
Een van de voorbeelden is supermarkt Cafoutch in Marseille met inmiddels meer dan 1.200 leden. Het lokale argot-woord betekent zoiets als 'zooitje', 'bende' of 'rommelhok', een beetje ongeorganiseerd geheel.
Om boodschappen te kunnen doen in de coöperatieve winkel betalen de leden een jaarlijkse bijdrage, uiteenlopend van €20 tot €100 aldus Franceinfo. Redenen om lid te worden zijn de zekerheid van lokale producten en het kunnen 'ontsnappen' aan de grote supermarktketens. Het prijsniveau komt overeen met dat van biologische producten. Omdat er geen tussenhandel betrokken is, vangen de boeren die een partnerschap aangaan met de coöperatieve winkels een prijs waar ze blij mee zijn. Sterker nog: de boeren bepalen de prijs.
In Nederland kun je (nog) geen coöperatieve mede-winkeleigenaar worden, wel Herenboer. Of voorzien in je behoefte aan lokale producten met een maaltijdbox van bijvoorbeeld De Krat of Boerschappen.
Het zijn winkels die alleen lokale producten aanbieden en een minimale marge maken om de kosten (huur, verzekeringen) te dekken. Personeel hebben de winkels niet, ze draaien op de inzet van hun leden, die de schappen vullen en de kassa bedienen.
Een van de voorbeelden is supermarkt Cafoutch in Marseille met inmiddels meer dan 1.200 leden. Het lokale argot-woord betekent zoiets als 'zooitje', 'bende' of 'rommelhok', een beetje ongeorganiseerd geheel.
Om boodschappen te kunnen doen in de coöperatieve winkel betalen de leden een jaarlijkse bijdrage, uiteenlopend van €20 tot €100 aldus Franceinfo. Redenen om lid te worden zijn de zekerheid van lokale producten en het kunnen 'ontsnappen' aan de grote supermarktketens. Het prijsniveau komt overeen met dat van biologische producten. Omdat er geen tussenhandel betrokken is, vangen de boeren die een partnerschap aangaan met de coöperatieve winkels een prijs waar ze blij mee zijn. Sterker nog: de boeren bepalen de prijs.
In Nederland kun je (nog) geen coöperatieve mede-winkeleigenaar worden, wel Herenboer. Of voorzien in je behoefte aan lokale producten met een maaltijdbox van bijvoorbeeld De Krat of Boerschappen.
Ik denk dat er in Nederland veel meer initiatieven zijn, die dan misschien geen coöperatieven zijn, maar wel gedragen worden door lokale gemeenschappen. Rond Deventer ken ik binnen een straal van 10 km twee van dat soort initiatieven: Super Lettele, die bijna helemaal op vrijwilligers draait en de Pantry in Wilp.
Daarnaast zijn er voedselcoöperaties, waar groepen consumenten samen hun lokale inkopen doen.
In Frankrijk zijn het veelal echte winkels. Ze zijn ontstaan - zegt men (helaas in het Frans) - naar het voorbeeld van La Louve ('de wolvin') in hoofdstad Parijs en naar het voorbeeld van een dergelijke winkel in New York: Park Slope Food Coop. Hip en alternatief dus vanuit de grote steden en zelfs vanuit The Big Apple naar het land van de cultuur gewaaid.
In Nederland heb je natuurlijk zelfs de Odin waar je als klant lid van de coöperatieve winkelformule kunt worden (en dan met korting koopt; maar dat lijkt me meer een financieringsmodel dan een coöperatie zoals La Louve of Cafoutch).
Ik zie dat Super Lettele ook een echte winkel is, maar voorziet in de behoefte aan een winkel die voor de commerciële formules niet rendabel te krijgen is.
In Groningen, Friesland, Drenthe is er de online Streekboer. Rechtstreeks bestellen bij de boer van je keuze. Je kunt bestellen, de Streekboer bezorgt, of je kunt op een vast moment (donderdag/vrijdag) op een afhaalpunt je krat met bestelling ophalen. Als je lid bent betaal je jaarlijks 120 euro en krijg je per bestelling korting, los bestellen kan ook, maar zonder korting. Het is een mooi model dat het contact tussen boer/producent en (lokale) bevolking wil versterken en verhalen van boeren deelt.
Wat een mooi nieuws! Maar het is al wel mogelijk in Nederland hoor! Helaas nu tijdelijk gesloten omdat we er niet uit kwamen met de huurbaas om te verduurzamen, maar juist daardoor nu een nog steviger plan om het met de community een boost te geven:
Jouw Dagelijkse Kost in Leeuwarden komt terug en als het aan ons ligt komt er dit jaar ook eentje in Groningen. In sterke samenwerking met de Streekboer inderdaad, hier ook al eerder genoemd.
https://jouwdagelijksekost.nl/cooperatie