Als bacteriën blootgesteld worden aan antibiotica, gaan ze dood. Maar als niet alle bacteriën dood gaan, doordat ze over verschillende genetische eigenschappen beschikken of doordat ze zich hebben aangepast aan een specifieke omgeving, kunnen de volgende generaties resistentie ontwikkelen. Een team van Nieuw-Zeelandse wetenschappers onderzocht of naast antibiotica ook andere chemische stoffen invloed kunnen hebben op de snelheid waarmee bacteriën resistent worden tegen antibiotica. Hun vermoeden richtte zich op enkele van de wereldwijd meest gebruikte onkruidbestrijdingsmiddelen, Roundup en Kamba.

De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat wanneer bacteriën tegelijkertijd aan antibiotica en aan herbiciden blootgesteld worden, de ontwikkeling van resistentie tot wel 100.000 keer sneller kan verlopen. Daarnaast kan de aanwezigheid van herbiciden de fitheid van bacteriën vergroten, zodat ze toch overleven bij hogere concentraties antibiotica en bovendien bacteriën met een lagere tolerantiegrens - die gevoeliger zijn voor de antibiotica - verdringen. Bacteriën in het milieu zouden bovendien veel sneller antibioticaresistentie ontwikkelen dan laboratoriumtests suggereren.

Op het eerste gezicht lijkt het misschien vergezocht, de combinatie van antibiotica en onkruidbestrijdingsmiddelen als aanjagers van resistentie. De onderzoekers wijzen echter op het feit dat die combinatie nu juist gangbare praktijk is en dat daarom gekeken zou moeten worden naar de gevolgen daarvan. "Gelijktijdige blootstelling aan herbiciden en antibiotica komt veel voor. Herbiciden worden gebruikt in de landbouw, waar met antibiotica behandelde (landbouw)huisdieren blootgesteld kunnen worden aan spuitnevels of door behandelde velden kunnen lopen. De meeste toegediende antibiotica worden niet gemetaboliseerd en dus uitgescheiden, met grond gemengd als meststof die vervolgens in aanraking kan komen met herbiciden. Vliegen kunnen de bacteriën uit deze mengsels verder verspreiden. Zo kunnen ook honingbijen met herbiciden in contact komen tijdens het foerageren en deze naar hun met antibiotica behandelde bijenkorf meebrengen. Daarnaast worden herbiciden volop in stedelijke gebieden toegepast, zowel in particuliere tuinen als de openbare groenvoorziening."

De onderzoekers pleiten voor vervolgonderzoek naar het effect van nog andere chemische stoffen en mogelijke combinaties daarvan.
Dit artikel afdrukken