Media houden zich bezig met de vraag waarom de boeren op zoveel plekken in de Europese Unie boos zijn. Ze willen meer geld en minder regels, is een indruk die zou kunnen ontstaan. De NRC en Trouw schreven dit weekend artikelen waaruit de indruk zou kunnen ontstaan dat boeren de oorzaak van de verrechtsing van Europa zijn. Een gevaarlijke trend in de media staat op de stoep. Een gewone Fransman zei: "flikker toch op, deze mensen willen gewoon hun werk kunnen doen."
Opvallend: Nederlandse boeren zijn stil.Ze lijken murw van de strijd sinds 2019 toen oud-Agractievoorzitter Bart Kemp het grote Malieveldprotest organiseerde en er daarna nog veel protesten werden georganiseerd, maar niets veranderde
In een koeienstal net boven het midden van de Pyreneeën in het dorp Montastruc-de-Salies (292 inwoners) sprak de nog heel jonge en kersvers benoemde Franse premier Gabriel Attal boeren toe. Hij liet weten hen te verstaan en bleek dat ook te doen. Zijn speech van een dik half uur kun je hier naluisteren. Elders in de EU zijn er vermoedelijk weinig landbouwministers en al helemaal geen premiers te vinden die zo'n speech weten te houden.

Wat hij zei? "We hebben besloten om de landbouw boven alles te stellen." Dat is geen kleine uitspraak, ook niet uit de mond van een jonge politicus in de rol van zojuist benoemde premier. Attal wil de regeldruk verminderen, de naleving van de Franse voedselketen-wetten beter handhaven, de uitbetaling van subsidies versnellen en maakt de rode diesel nog wat goedkoper. Daar tonen de boeren zich blij mee, maar het is niet genoeg zegt Arnaud Rousseau, de nieuwe boerenvoorzitter van de FNSEA, de Franse LTO. Ook de Jonge Boeren vinden het niet genoeg, volgens hun voorzitter Maxime Buizard. Ze hebben dit weekend uitgerust om komende week te kunnen doorpakken.

Gaat het om geld? Néé, zeggen de boeren.

Het gaat hen om perspectief. Attal liet vandaag weten dat hij snapt dat hij de boeren onvoldoende gerust heeft kunnen stellen. Hij snapt dat hij er ambtenaren van heeft gemaakt die door de hoepeltjes van regels moeten springen terwijl het de laatste met de aarde en mensenbelangen verbonden mensen zijn. Hij snapt ook dat ze het economisch niet kunnen volhouden als ze moeten verduurzamen met open grenzen. En dat is eigenlijk alles waar de landbouwcrisis in West-Europa om draait. Die zien als en wijten aan rechtspopulisme zoals NRC en Trouw dit weekend deden is een even verkeerde als gevaarlijke ontwikkeling.

Een gewone Fransman met een onvervalst zuid-Frans accent verwoordt het op X kernachtig: "flikker toch met die gele hesjes, deze mensen willen gewoon hun werk doen."
Daarmee zei hij dat de verrechtsing van Europa te maken heeft met een falende politiek en niet met boeren en zelfs niet met mensen die zich in de verdrukking geduwd voelen.
Behalve in Frankrijk gaan morgen ook in België boeren weer de straat op voor perspectief. In Frankrijk staat een macht van 15.000 politiemensen klaar om het allemaal in goede banen te leiden. In Nederland viel ex-landbouwminister Henk Staghouwer op dat perspectief. Zijn opvolger Piet Adema kwam er ook al niet uit en pruttelt nog steeds door. De inhoud van de West-Europese landbouwcrisis wordt inmiddels uitgediscussieerd in Frankrijk. Daar hebben overheid en boeren het over onwerkbaar geworden en schijnbaar willekeurig toegevoegde milieu- en klmaatregels en de te hoge kosten die daar het gevolg van zijn. In het oosten van Europa gaat het om weer heel andere zaken die horen onder het kopje 'structuurbeleid'. Daarover komt ongetwijfeld later meer in het nieuws. De productie en kostprijs in het oosten van de Europese Unie moet worden afgestemd op die in het westen van de Unie.

Opvallend: Nederlandse boeren zijn stil. Ze lijken murw van de strijd sinds 2019 toen oud-Agractievoorzitter Bart Kemp het grote Malieveldprotest organiseerde en er daarna nog veel protesten werden georganiseerd, maar niets veranderde. Dat gebeurde mogelijk vooral door de eindeloze concurrentie tussen boerenorganisaties en (trekker)actiegroepen in ons land.

Op Foodlog vond dit weekend inmiddels een boeiend gesprek plaats over grenzen aan import tussen Wouter de Heij, Krijn Poppe en Joris Relaes onder het artikel Von der Leyen zoekt een Tom Poes voor haar strategische landbouwdialoog.

Op twitter toonden historicus en agronoom André Hoogendijk en landbouweconoom Petra Berkhout zich verontwaardigd over het hierboven genoemde artikel in de NRC.