Klimaatverandering veroorzaakt een toename van diarreeziekten. Vooral kinderen onder de vijf jaar hebben daar last van. Onder jonge kinderen is diarree wereldwijd de derde belangrijkste doodsoorzaak. Het Amsterdam Institute for Global Health and Development (AIGHD) en Amsterdam UMC starten het wereldwijde SPRINGS-consortium om oplossingen te vinden.
Onder leiding van internist-infectioloog Vanessa Harris, universitair docent Global Health aan Amsterdam UMC, start onderzoek naar de invloed van klimaatverandering op de verspreiding van ziekteverwekkers die diarree veroorzaken. Denk aan de invloed van extreme weersomstandigheden zoals zware regenval, overstromingen maar ook stijgende temperaturen en droogte op de overdracht van die ziekteverwekkers.

Het onderzoek moet inzicht geven in de manier waarop klimaatverandering zich vertaalt in effecten op de watervoorziening, waterkwaliteit en de ziektelast die daar het gevolg van is. De onderzoekers nemen cases in Europa en sub-Sahara-Afrika als uitgangspunt.

De onderzoekers hopen met de kennis die ze gaan opdoen risicogebieden waar diarreeziekten kunnen worden verwacht te identificeren. Aan de hand van modellen willen ze voorspellingen mogelijk maken over toekomstige veranderingen in waterkwaliteit en ziektelast. Dit kan lokale gemeenschappen en beleidsmakers helpen om zich beter voor te bereiden.

Het consortium bestaat uit experts uit verschillende vakgebieden, waaronder klimaatexperts, ingenieurs, hydrologen, antropologen, gezondheidseconomen en volksgezondheidsexperts. Zij zullen samenwerken om te bepalen welke lokale interventies in de toekomst het meest effectief zullen zijn om een toename van diarree te voorkomen.

Inmiddels hebben milieuwetenschappers reeds casestudies gemaakt in Ghana, Tanzania, Roemenië en Italië. Voor elke locatie bleken unieke inzichten naar boven te komen. Zo brengt bijvoorbeeld de verouderde stedelijke waterinfrastructuur in Napels in Italië in combinatie met de nabijheid van veeteelt en landbouw - wat ziekteverwekkers met zich meebrengt - extra risico's met zich mee.

Het SPRINGS-consortium ontvangt een Europese Horizon-subsidie van €6,5 miljoen om het onderzoek uit te voeren.

Historisch gezien is diarree een belangrijke oorzaak voor kindersterfte als gevolg van slechte hygiene. De snelle daling van het aantal sterfgevallen aan diarree bij kinderen onder de 5 jaar sinds de jaren '90, lijkt zich de laatste jaren te stabiliseren. De klimaatverandering en veranderende omgeving (stijgende temperaturen waardoor ziekteverwekkers kunnen overleven, verwoestingen en onbeheersbare waterstromen) maakt mensen - en met name jonge kinderen - weer kwetsbaarder voor infecties.

grafiek diarrheal diseases death rates children under 5Grafiek Death Rates in Children under 5, Wikimedia