In de Verenigde Staten zijn bedrijven "overgeleverd aan een industrie van rechtszaak-advocaten", schamperde Bayer-topman Werner Baumann tijdens zijn laatste persconferentie. Braun moet vervroegd vertrekken onder druk van activistische aandeelhouders. Bijna 5 jaar na de spraakmakende overname van Monsanto is het aandeel van Bayer nog steeds minder waard dan toen de geruchten over de miljardendeal uitlekten. En is Bayer nog altijd verwikkeld in duizenden rechtszaken over de mogelijke kankerverwekkendheid van Monsanto's paradepaardje Roundup.
"Wij als bedrijf en de hele sector zijn uiteindelijk volledig overgeleverd aan een industrie van advocaten in de VS", zei Werner Baumann op zijn laatste persconferentie als ceo van Bayer. "Dat is vooral problematisch omdat hogere rechtbanken in beroepszaken niet opnieuw het feit beoordelen. Over het algemeen heb je te maken met lekenjury's die soms moeten oordelen over zeer, zeer complexe kwesties."

Baumann is met Bayer in de VS in een langdurige juridische strijd verwikkeld. Sinds de overname van zaadveredelaar Monsanto in 2016 wordt Bayer voor het Amerikaanse gerecht vervolgd door duizenden eisers die beweren dat ze door het gebruik van de Monsanto's onkruidverdelger Roundup kanker hebben gekregen.

Bayer houdt stelselmatig vol dat het product, waarvan glyfosaat het hoofdbestanddeel is, veilig is en zegt dat wetenschappelijk onderzoek dat standpunt ondersteunt. De afgelopen jaren heeft het Duitse concern $9,5 miljard aan schikkingen betaald en nog eens $6,4 miljard gereserveerd om een streep te zetten onder de zware juridische strijd.

Sinds begin dit jaar wordt Bayer op de huid gezeten door activistische beleggers. Ze zijn uit op structurele veranderingen om de kwakkelende beurskoers van het bedrijf te laten stijgen, schrijft het Financieele Dagblad. En ze hebben succes. Baumann zal al in juni opstappen als ceo in plaats van in april 2024 en wordt opgevolgd door de Amerikaan Bill Anderson. Anderson is een buitenstaander, zonder verleden bij Bayer. Tot eind vorig jaar was hij de topman van de farmaciepoot van Roche. Ook krijgt Jeffrey Ubben van Inclusive Capital Partners, een van de felste critici van Bayer, een plekje in de externe duurzaamheidscommissie van het bedrijf.

Baumann onderstreepte zijn staat van dienst bij Bayer en zei 'erg trots' te zijn op zijn 7 jaar als ceo en 35 jaar bij het farmaceutische en agrochemische conglomeraat. "We zijn actief op de juiste gebieden, aangezien gezondheid en voeding fundamentele menselijke behoeften zijn," zei hij. De activistische aandeelhouders willen het bedrijf juist opsplitsen. Grote concurrenten zoals Syngenta of Roche doen óf het een, óf het ander. Of de afdeling Consumer Health zou afgesplitst kunnen worden, omdat deze "duidelijk niet de waardering in het Bayer-conglomeraat heeft die het verdient", zegt Markus Manns, fondsbeheerder bij Union Investment, in de Financial Times. Volgens hem zou alleen al de aspirinedivisie op de beurs €22 miljard waard zijn, genoeg om de 'juridische loopgravenoorlog' rond Roundup te blijven bekostigen.

Ondanks zijn felle kritiek op het Amerikaanse rechtssysteem, dat volgens hem een probleem vormt voor elk bedrijf dat in de VS actief is, zei Baumann er "zeer, zeer veel vertrouwen" in te hebben dat Bayer zijn juridische strijd in de VS uiteindelijk zal oplossen.

Analisten volgen Bayer met argusogen. Bijna vijf jaar na het sluiten van de deal is Bayer nog steeds minder waard dan toen de geruchten over de transactie uitlekten. Sinds een piek in het voorjaar van 2015 en de overname van Monsanto in 2016 verloor het concern bijna 60% van zijn beurswaarde.