Bestuiving
De belangrijkste bijdrage leveren bijen door te bestuiven. Bij het verzamelen van nectar brengt een bij pollen over van de ene naar de volgende bloem of plant. Zo zorgen ze voor 'plantenseks' en bevruchting van een 'eitje'.
Voor sommige gewassen, zoals mosterd en lychees, verbetert insectenbestuiving de opbrengst aanzienlijk. Andere gewassen zouden helemaal geen zaden of fruit dragen zonder hulp van de bijen. Zo weten niet veel mensen dat voor de amandelproductie in Californië jaarlijks meer dan 1 miljoen bijenkasten naar Californië reizen. Dat is 60% van de Amerikaanse bijenkorven. De bijen zijn onmisbaar voor de $6,5 miljard opleverende amandeloogst.
Economische waarde
De economische waarde van het bestuivingswerk van de Amerikaanse honingbij bedraagt zo'n $15 miljard. Dat becijferde het United States Department of Agriculture. Meer dan de helft van de producten op de versafdelingen van supermarkt Whole Foods ligt daar dankzij de bij. Eén op de 3 happen die een Amerikaan in zijn of haar mond steekt, is te danken aan de bij. Bijen bestuiven 90 commercieel verbouwde producten in de VS en wereldwijd 35% van de gewassen, aldus Fix.com.
Wat dat in de praktijk betekent, bracht Fix.com in beeld in een infographic. Daarin zie je de meest populaire voedingsmiddelen die er zonder bestuiving door bijen niet, of veel minder, zouden zijn. En dan laten ze de honing nog buiten beschouwing.
Voor Nederland bestaat zo'n plaatje nog niet. Hoe zou het eruit zien?
Fotocredits: 'We have bees to thank for these', Fix.com
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
De ene bij is de andere niet. Als we het over 'bijen' hebben dan gaat het niet alleen over de gedomesticeerde honingbij. Er zijn nu ca 350 bijensoorten in Nederland, waaronder 27 soorten hommels. Dat het slecht gaat met veel bijensoorten heeft te maken met een optelsom van factoren: te weinig voedsel (continuïteit, dichtheid en variatie aan drachtplanten), weinig geschikte habitat om te nestelen, insecticiden en in het geval van honingbijen ook genetische selectie en mijten. De eerste twee factoren (voedsel en habitat) spelen vooral op het platteland.
Uiteraard zijn er veel gewassen die niet bestoven hoeven te worden (de meeste akkerbouwgewassen), maar om robuuste rassen te behouden met een brede genetische basis, zal er ook generatieve vermeerdering plaats moeten vinden.
Ondanks dat het slecht gaat met veel bijensoorten en de honingbij, is er op dit moment in Europa nog geen sprake van een bestuivingscrisis. Waarschijnlijk omdat veel wilde bestuivers deze ecosysteemdienst leveren, zoals kevers en zweefvliegen.
Dick (15) en Henric (16): een algemeen voorkomend kwaad, want een favoriet stuk gereedschap, in de wereld van advocacy, belangenbehartiging, civil society enz. Ik zit dit te schrijven in Mozambique, waar ik deel ben van een consulting team dat door de regering te hulp is geroepen om een groot projecten-programma te redden wat in publicitair zwaar weer terecht is gekomen. Een breed front van NGOs in verschillende landen, gevoed door sensationele berichtgeving gebaseerd op overdrijven zowel als pure leugens, will het hele (voorgestelde! nog niet eens begonnen!) programma onderuit halen. We zijn bezig om ze een voor een aan de tafel te krijgen, en hebben de eerste successen geboekt. Wat zie je nu: zodra de messen in de schede zitten en er genuanceerd gepraat moet worden is ineens iedereen te druk met andere zaken en wordt dit hele programma op de achtergrond geschoven. Vette koppen brengen donor-geld van overzee binnen om gevechten aan te gaan, genuanceerd overleg is niet sexy en kan wachten.
Genuanceerd denken is schaars. Ik begin te vermoeden dat onze moderne stijl van onderwijs er iets mee te maken kan hebben. Te weinig aandacht voor doordenken, teveel voor project-denken: zo snel mogelijk zoveel mogelijk informatie verzamelen over iets waar je nog nooit over gedacht hebt, conclusie trekken, aktie!! Plus natuurlijk altijd lekkere soundbites en snel te begrijpen informatie-brokjes klaar hebben staan voor de eerste de beste microfoon die onder je neus wordt geduwd. Geen diepgang, geen nuances, en vooral nooit toegeven dat je niet alles precies weet, maar er (zoals met alles) altijd wat grijze hoekjes zijn.
Bedankt Wouter. Natuurlijk is het duur. Maar voedsel is in sommige delen van de wereld weer te goedkoop. Bijkomend voordeel is misschien wel dat je hem/haar zo kunt programmeren dat je optimale bestuiving krijgt voor je gewas. Of het allemaal goed en verantwoord is is natuurlijk een ander vraagstuk. Het gaat erom dat de mogelijkheden er zijn mocht de bij of hommel echt uitsterven. Of de PvdD het "fokken" van hommels verbieden.
Rob #5, meer info robotbij op site van Time: http://content.time.com/time/video/player/0,32068,2591571063001_2149180,00.html En als tegenwicht het knap gemaakte filmpje van Greenpeace over NewBees: https://www.youtube.com/watch?v=CGTNjPow3LM Ben bang dat het met robotbijen allemaal veel te duur wordt voor bestuiving in laag renderende gewassen.,
Dick, ik denk dat je zo'n afspraak alleen met mensen kunt maken voor wie het maken van die afspraak overbodig is. Ik denk ook dat het niet uitmaakt. Mensen die een probleem graag overdrijven met het doel meer aandacht te krijgen, zijn volgens mij niet geïnteresseerd in de achtergrond en al helemaal niet in de oplossing. Maar misschien zie ik het te simpel hoor.