‘De burger wil duurzaam, maar zodra de burger in de winkel een consument wordt, kijkt hij alleen nog naar de prijs en de houdbaarheidsdatum. De consument wil veilig vlees en een ruime keuze voor een betaalbare prijs. Daar houden zijn eisen op.’
Kijk naar de legbatterij-eieren. Die zijn in Nederland en Europa verboden, maar intussen verkopen de supers wel allerlei producten waar dit type ei, afkomstig uit landen als Oekraïne, in zit verwerktSupermarkten en vleesverwerkers moeten dan ook hun rol pakken en dat gebeurt nu niet. ‘De hele keten moet de consument bewust maken van wat ze eten, hoe het beter kan en vooral: welke prijs daar aan hangt’, stelde het Tweede Kamerlid.
Maatregelen
Alle maatregelen die door de overheid worden opgelegd, komen nu op het erf van de varkenshouders terecht. ‘Wij horen nooit dat vleesverwerkers en supermarkten bijdragen in een duurzamere varkenshouderij en niemand vraagt zich af of de varkenshouders wel iets terugkrijgen voor alle kostprijsverhogende maatregelen.’
Eieren
Het is zelfs nog sterker, stelde Lodders: ‘Supermarkten belijden duurzaamheid met de mond. Kijk naar de legbatterij-eieren. Die zijn in Nederland en Europa verboden, maar intussen verkopen de supers wel allerlei producten waar dit type ei, afkomstig uit landen als Oekraïne, in zit verwerkt. Kip is ook zo’n voorbeeld. Wel de Kip van Morgen willen, maar intussen ook goedkoop vlees uit het buitenland in het schap leggen. Wees dan fair en stop ook daarmee’, riep zij de supermarkten op.
'Holle retoriek' die voorbijgaat aan markt
Foodlog vroeg Marc Jansen, directeur van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) dat de belangen van de Nederlandse supermarkten behartigt, om een reactie. Jansen reageert als volgt:
Ik denk dat ik wel begrijp wat Lodders bedoelt en ze zal er zeker punten mee gescoord hebben op een bijeenkomst van varkenshouders. Als ze daarmee maar niet tegelijkertijd de aanwezige ondernemers in slaap gesust heeft. Ik begrijp dat een liberale voorvrouw niet wil dat de overheid de consument opvoedt op gebied van bovenwettelijke maatregelen. Ook ik zou dat niet willen. Maar om nu op hoge toon van de ene groep ondernemers te verlangen dat ze de kooltjes uit het vuur halen voor de andere groep, die we blijkbaar als communicatiegestoord moeten zien, gaat me te ver.
Overigens is wat Lodders zegt feitelijk onwaar. In nog maar heel weinig huismerkproducten zijn nog kooieieren te vindenBoter op hoofd politiek
Waar staat de overheid als het aankomt op consequent gedrag en het realiseren van een gelijk speelveld voor ondernemers? De politiek zorgt voor halfslachtige wetgeving door in Europa de productie van kooieieren te verbieden. Dat vind ik prima als de samenleving dat wil. Maar vervolgens wordt de achterdeur wagenwijd opengezet door geen importverbod te regelen van kooieieren. Dat is halfslachtig en ook beschamend, want daardoor zet de overheid pluimveehouders in de kou van de wereldmarkt. Lodders gaat in haar holle retoriek zover de daardoor gecreëerde problemen over haar schutting te gooien en wil er verwerkers en retailers voor laten opdraaien. Die verwijt ze vervolgens bitter iets te doen wat ze zelf als overheid heeft goedgekeurd.
In de eierencase heeft de politiek als wetgever meer dan een beetje boter op haar hoofd. Ik zou zeggen, verbied de import en zie maar eens wie je op de vingers tikt. Overigens is wat Lodders zegt feitelijk onwaar. In nog maar heel weinig huismerkproducten zijn nog kooieieren te vinden. Ook in producten waar erg weinig eiproduct (< 5%) in wordt gebruikt, wordt zoveel mogelijk scharrel- of nog duurder ei verwerkt. Een boosdoener benoemen op een boerenvergadering is goed voor je populariteit als politica, maar hou je wel aan de feiten.
'Opvoeden' gebeurt zelfs volop
Terug naar de eis dat supermarkten de consument moeten opvoeden. Los van de vraag of een dergelijke oproep past bij een liberaal en los van de vraag of boeren dat niet zelf zouden moeten doen, zou ik zeggen: kijk om je heen. Letterlijk. In de winkels, op de websites en in de consumentenbladen van supermarkten. Dat 'opvoeden' gebeurt volop en de laatste tijd meer dan ooit. Lodders wordt dus op haar wenken bediend. We hadden al biologisch-, Milieukeur-, BLK-sterrenvlees en allerlei soorten streekproducten en bijzondere vleesrassenvlees. Daaronder is op de fundamenten van de Kip van Morgen en het Varken van Morgen de bodem omhoog gehaald met bovenwettelijke normen voor mens, dier en milieu ten aanzien van het houden van dieren. Het fundamentele kader is, zoals bekend, door de ACM bij nader inzien verboden. De concepten van de supermarktketens echter stromen volop de markt binnen en verdringen meer en meer het gangbare vlees. Supermarkten communiceren er volop over, inclusief wat het betekent voor het dier en de boer. Voor de dieren betekent het een beter leven en voor de boeren betekent het een andere manier van bedrijfsvoering en houden van dieren. Maar dat moet je wel willen, ook als boer. Het is geen verplichting om in vastere ketenverbanden te werken. Niettemin vragen Nederlandse supermarkten er meer en meer om. Dat biedt volop kansen voor een rendabel boerenbedrijf en geeft veehouders de kans om mee te denken over lekkerdere en verrassende producten. Als ze dat willen kunnen ze direct in gesprek met de supermarkt en daarmee met de consument. Ik zou zeggen, grijp die kans want vol = vol en kom niet met holle retoriek.
Graag zet ik nog iets recht: Nederlandse supers verkopen voornamelijk Nederlands vlees in plaats van 'goedkoop vlees uit het buitenland'.
Fotocredits: Varkensvlees van Keten Duurzaam Varkensvlees, dorine ruter
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Voor mij zijn de uitspraken van de Rabobank, ongeacht wie ze op dit moment uitspreekt, net zo hol als de uitspraken van mevrouw Lodders in deze. Enerzijds: we zijn uitgegroeid in NL waar ik het zeker mee eens ben wanneer het om kwantiteit gaat. Het moge echter wel duidelijk zijn dat er kwalitatief nog heel veel te winnen is bij onze consument als ook op het maatschappelijk vlak ook al pronken we nu graag met die 7,6 gemiddeld.
Anderzijds ziet de Rabobank kansen in het buitenland waarbij ik me aansluit bij de opmerking: waar dan, wanneer en bepaald voor wie ??
De Rabobank gaat samen met Uri Rosentahl ( VVD ) en de POV een plan de campagne opstellen. Gezien de samenstelling en de diverse achtergronden en relaties betwijfel ik de uitslag die gaat komen. Niet meteen roepen doemdenken maar ik vind het onacceptabel dat enkele bestuurders met een selectieve Rabobank te werk gaan en een oordeel gaan vellen en dus eigenlijk ook op die ondernemersstoel gaan zitten. Dit voelt niet goed. En wat zeker niet goed voelt is hoe velen jaknikkend het populistische praten goedkeuren. Willen we het echt wel anders of moeten de meesten heel eerlijk zijn en toegeven dat ze er eigenlijk helemaal niet mee bezig zijn of vooral bezig zijn met zichzelf en eigenlijk niks geven om die zogenaamde collega die eigenlijk toch de concurrent is die ze liever kwijt zijn ??
Waar blijven de reacties van degenen die handje klap doen... ik wacht weer rustig even af.
Weliswaar schoorvoetend en in ouderwetse taal zegt Rabobank dat de groei in de varkenshouderij in N-W Europa er wel uit nu toch echt wel uit is. Spanje zet het op een produceren. Mocht Bretagne wegvallen, dan moet Nederland daar ook niet teveel op hopen.
Dat lijkt tussen de regels door Ruud Huirne van 's lands grootste agribank te zeggen. Toch ziet hij nog groei voor Nederland bij gelijkere eisen aan dierenwelzijn in Europa. Of dit 'enerzijds, anderzijds' zinvolle woorden bevat moet iedereen maar voor zichzelf bepalen.
Ik ben eigenlijk gewoon blij dat er vanuit de primaire sector - Elly #1 en Annechien #7 - ook ondernemers zijn die zien wat er - langzamerhand maar steeds sneller - om ons heen gebeurt, welke verantwoordelijkheid ook de supers daarin nemen, en hoe dat zit met de verantwoordelijkheid van alle partijen over de gehele voedselketen heen om die verandering waar te maken. Is het tekenend dat dat goede geluid van vrouwen, mijns inziens de échte voorvrouwen uit de sector, komt?
Preken voor eigen parochie is gemakkelijk. Om het echte gesprek aan te gaan, met echte mensen in plaats van "de ander" als karikatuur weg te zetten, is durf en uithoudingsvermogen nodig. Helma is vast met schouderklopjes uitgezwaaid door de gelijkgestemden die avond. Was ze op zoek naar dat kleine beetje geluk voordat de confrontatie met de werkelijkheid weer wacht?
Wat wel boeiend is: vanwaar die behoefte om de schuld bij de ander neer te leggen?
Daarom wacht ik nog met smart op het antwoord van Herman: wie gooit hier met modder?
We kunnen het tot op het bot toe willen uitkluiven wie waar gelijk heeft maar het is universele wet dat je mét elkaar verder komt. Juist bij vlees is het gezien de allesbeheersende vierkantsverwaarding zaak dat de keten die ergens kosten en waarde toevoegt om -een deel van- de markt te bedienen, elkaar vasthoudt en samen optrekt.
De voorbeelden zijn er, ook in de Nederlandse markt van een hechte samenwerking tussen vleesleverancier en retailer. Praten en overleggen over waar de pijnpunten in de vierkantsverwaarding zitten en daar dan samen de oplossing voor zoeken. Door een nieuwe toepassing van een product en/of een uitbreiding van het assortiment. Met als voordeel dat partnership echt inhoud krijgt en de meerkosten van een meerwaardeproduct beheersbaar blijven. Ik zie daar alleen maar winnaars.
Dit is geen rocket science maar een open samenwerking met wederzijdse winst. Het levert veel meer op dan het uitschrijven van de zoveelste tender onder een groep leveranciers. Wat en want dan telt is de kille P van Prijs. De macht en kracht zit in de markt en de spelers. Dáár moet het gebeuren.