Lodders deed haar uitspraken afgelopen maandag tijdens de Algemene Ledenvergadering van de Nederlandse Vakbond Varkenshouders (NVV). De NVV geeft de uitspraken als volgt weer:

‘De burger wil duurzaam, maar zodra de burger in de winkel een consument wordt, kijkt hij alleen nog naar de prijs en de houdbaarheidsdatum. De consument wil veilig vlees en een ruime keuze voor een betaalbare prijs. Daar houden zijn eisen op.’

Kijk naar de legbatterij-eieren. Die zijn in Nederland en Europa verboden, maar intussen verkopen de supers wel allerlei producten waar dit type ei, afkomstig uit landen als Oekraïne, in zit verwerkt
Supermarkten en vleesverwerkers moeten dan ook hun rol pakken en dat gebeurt nu niet. ‘De hele keten moet de consument bewust maken van wat ze eten, hoe het beter kan en vooral: welke prijs daar aan hangt’, stelde het Tweede Kamerlid.

Maatregelen
Alle maatregelen die door de overheid worden opgelegd, komen nu op het erf van de varkenshouders terecht. ‘Wij horen nooit dat vleesverwerkers en supermarkten bijdragen in een duurzamere varkenshouderij en niemand vraagt zich af of de varkenshouders wel iets terugkrijgen voor alle kostprijsverhogende maatregelen.’

Eieren
Het is zelfs nog sterker, stelde Lodders: ‘Supermarkten belijden duurzaamheid met de mond. Kijk naar de legbatterij-eieren. Die zijn in Nederland en Europa verboden, maar intussen verkopen de supers wel allerlei producten waar dit type ei, afkomstig uit landen als Oekraïne, in zit verwerkt. Kip is ook zo’n voorbeeld. Wel de Kip van Morgen willen, maar intussen ook goedkoop vlees uit het buitenland in het schap leggen. Wees dan fair en stop ook daarmee’, riep zij de supermarkten op.


'Holle retoriek' die voorbijgaat aan markt
Foodlog vroeg Marc Jansen, directeur van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) dat de belangen van de Nederlandse supermarkten behartigt, om een reactie. Jansen reageert als volgt:

Ik denk dat ik wel begrijp wat Lodders bedoelt en ze zal er zeker punten mee gescoord hebben op een bijeenkomst van varkenshouders. Als ze daarmee maar niet tegelijkertijd de aanwezige ondernemers in slaap gesust heeft. Ik begrijp dat een liberale voorvrouw niet wil dat de overheid de consument opvoedt op gebied van bovenwettelijke maatregelen. Ook ik zou dat niet willen. Maar om nu op hoge toon van de ene groep ondernemers te verlangen dat ze de kooltjes uit het vuur halen voor de andere groep, die we blijkbaar als communicatiegestoord moeten zien, gaat me te ver.

Overigens is wat Lodders zegt feitelijk onwaar. In nog maar heel weinig huismerkproducten zijn nog kooieieren te vinden
Boter op hoofd politiek
Waar staat de overheid als het aankomt op consequent gedrag en het realiseren van een gelijk speelveld voor ondernemers? De politiek zorgt voor halfslachtige wetgeving door in Europa de productie van kooieieren te verbieden. Dat vind ik prima als de samenleving dat wil. Maar vervolgens wordt de achterdeur wagenwijd opengezet door geen importverbod te regelen van kooieieren. Dat is halfslachtig en ook beschamend, want daardoor zet de overheid pluimveehouders in de kou van de wereldmarkt. Lodders gaat in haar holle retoriek zover de daardoor gecreëerde problemen over haar schutting te gooien en wil er verwerkers en retailers voor laten opdraaien. Die verwijt ze vervolgens bitter iets te doen wat ze zelf als overheid heeft goedgekeurd.

In de eierencase heeft de politiek als wetgever meer dan een beetje boter op haar hoofd. Ik zou zeggen, verbied de import en zie maar eens wie je op de vingers tikt. Overigens is wat Lodders zegt feitelijk onwaar. In nog maar heel weinig huismerkproducten zijn nog kooieieren te vinden. Ook in producten waar erg weinig eiproduct (< 5%) in wordt gebruikt, wordt zoveel mogelijk scharrel- of nog duurder ei verwerkt. Een boosdoener benoemen op een boerenvergadering is goed voor je populariteit als politica, maar hou je wel aan de feiten.

'Opvoeden' gebeurt zelfs volop
Terug naar de eis dat supermarkten de consument moeten opvoeden. Los van de vraag of een dergelijke oproep past bij een liberaal en los van de vraag of boeren dat niet zelf zouden moeten doen, zou ik zeggen: kijk om je heen. Letterlijk. In de winkels, op de websites en in de consumentenbladen van supermarkten. Dat 'opvoeden' gebeurt volop en de laatste tijd meer dan ooit. Lodders wordt dus op haar wenken bediend. We hadden al biologisch-, Milieukeur-, BLK-sterrenvlees en allerlei soorten streekproducten en bijzondere vleesrassenvlees. Daaronder is op de fundamenten van de Kip van Morgen en het Varken van Morgen de bodem omhoog gehaald met bovenwettelijke normen voor mens, dier en milieu ten aanzien van het houden van dieren. Het fundamentele kader is, zoals bekend, door de ACM bij nader inzien verboden. De concepten van de supermarktketens echter stromen volop de markt binnen en verdringen meer en meer het gangbare vlees. Supermarkten communiceren er volop over, inclusief wat het betekent voor het dier en de boer. Voor de dieren betekent het een beter leven en voor de boeren betekent het een andere manier van bedrijfsvoering en houden van dieren. Maar dat moet je wel willen, ook als boer. Het is geen verplichting om in vastere ketenverbanden te werken. Niettemin vragen Nederlandse supermarkten er meer en meer om. Dat biedt volop kansen voor een rendabel boerenbedrijf en geeft veehouders de kans om mee te denken over lekkerdere en verrassende producten. Als ze dat willen kunnen ze direct in gesprek met de supermarkt en daarmee met de consument. Ik zou zeggen, grijp die kans want vol = vol en kom niet met holle retoriek.
Graag zet ik nog iets recht: Nederlandse supers verkopen voornamelijk Nederlands vlees in plaats van 'goedkoop vlees uit het buitenland'.


Fotocredits: Varkensvlees van Keten Duurzaam Varkensvlees, dorine ruter
Dit artikel afdrukken